რაჯა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
[[Fileფაილი:Majaraja of Benares and Suite, 1870s.jpg|thumb|ბინარის სამთავროს მაჰარაჯა, 1870წ.]]
'''რაჯა''' ([[სანსკრიტი|სანსკ.]]राज, — „მმართველი“) — მემამულის, ბატონის, თავადის ან მეფის ინდური [[ტიტული]]. თანამედროვე ინდურ ენებზე და პირველ რიგში, [[ჰინდი]]ზე, უმეტესად წარმოითქმება ბოლოკიდური „ა“ ასოს გარეშე. ჩანს, ეს მომდინარეობს სანსკრიტული ფესვიდან „rāj“. მნიშვნელობით იგივეა, რაც რაიმეს სათავეში მყოფი. აგრეთვე, ნიშნავს „ნათებას“, „ბრწყინვალებას“.
 
სიტყვა გავრჩელებულიაგავრცელებულია [[აზია|აზიის]] ქვეყნების რიგ ხალხებში, რომლებიც განიცდიდნენ ინდული კულტურის ზეგავლენას. მაგ: [[ინდონეზია]]ში, [[მალაიზია]]ში, [[ტაილანდი|ტაილანდში]] და სხ.
 
კოლონიურ პერიოდში ტიტულ რაჯას ან [[მაჰარაჯა]]ს (ესე იგი „დიდი თავადი“) ატარებდნენ სამთავროების უმრავლესობის მემკვიდრეობითი მმართველები, რომლებიც შედიოდნენ [[ბრიტანეთი]]ს [[ინდოეთი]]ს შემადგენლობაში ან უშუალოდ ემორჩილებოდნენ ბრიტანეთის [[გვირგვინი]]ს მმრთველობას. დამოუკიდებლობის მიღებისას ინდოეთის ტერიტორიაზე 600-ზე მეტი სამთავრო იყო. მათ შორის არსებობდა მრალიმრავალი დიდი [[სამთავრო]], როგორც ტერიტორიით, ასევე, მოსახელობის რიცხოვნობით (მაგ: [[ჰაიდარაბადის სამთავრო|ჰაიდარაბადი]]ს, [[გვალიორი]]ს, [[უდაიპური]]ს და სხ.) [[სამთავრო]], ასევე, ძალიან პატარები.
 
მდედრობითი სქესის ტიტული ჟღერდა, როგორც რანი, ან მაჰარანი.
 
[[ბრიტანეთის ინდოეთი]]ს ტერიტორიაზე წარმოქმნილ სახელმწიფოებში — [[ინდოეთი]], [[პაკისტანი]], [[ბანგლადეში]] — რაჯების შთამომავლები მოკლებული არიან ყველა პრივილეგიას, მხოლოდ უმრავლეს შემთხვევაში ინარჩუნებენ საკუთარ ტრადიციულ ტიტულს. 1950-1970 წლებში რაჯების მნიშვნელოვანი ქონება იქნა ნაციონალიზებული.
 
[[მალაიზია]]ში დღეისათვის რაჯას ტიტულს ატარებს 10 მონარქიული სახელმწიფოებრივი წარმონაქმნიდან ზოგიერთის მმართველი. ეს მონარქიები მალაიზიის ფედერაციის სუბიექტებასუბიექტებია.
 
თანამედროვე ინდონეზიის ტერიტორიაზე არსებული სხვადასხვა სახელმწიფოების მმართველების მიერ ტიტული უძველესი დროიდან ფართოდ გამოიყენებოდა, თუმცა XIII-XVI სს. ამ მიწებზე [[ისლამი]]სა და არაბული [[ლექსიკა|ლექსიკის]] გავრცელების სემდეგშემდეგ რაჯას ტიტული შეიცვალა [[სულტანი|სულთნის]] ტიტულით. მიუხედავად ამისა, დღემდე მრავალი გავლენიანი ტომისა თუ ტომთა გაერთიანების ბელადს კვლავ უწოდებენ რაჯას. 9განსაკუთრებით(განსაკუთრებით, [[მცირე ზონდის კუნძულები|მცირე ზონდის კუნძულებზე]]). ამასთან, თანამედროვე ინდონეზიურ ენაში ტერმინი „რაჯა“ სრულად ინარჩუნებს თავის პირვანდელ მნიშვნელობას.
 
თანამედროვე ინდონეზიის ტერიტორიაზე არსებული სხვადასხვა სახელმწიფოების მმართველების მიერ ტიტული უძველესი დროიდან ფართოდ გამოიყენებოდა, თუმცა XIII-XVI სს. ამ მიწებზე [[ისლამი]]სა და არაბული [[ლექსიკა|ლექსიკის]] გავრცელების სემდეგ რაჯას ტიტული შეიცვალა [[სულტანი|სულთნის]] ტიტულით. მიუხედავად ამისა, დღემდე მრავალი გავლენიანი ტომისა თუ ტომთა გაერთიანების ბელადს კვლავ უწოდებენ რაჯას. 9განსაკუთრებით, [[მცირე ზონდის კუნძულები|მცირე ზონდის კუნძულებზე]]). ამასთან, თანამედროვე ინდონეზიურ ენაში ტერმინი „რაჯა“ სრულად ინარჩუნებს თავის პირვანდელ მნიშვნელობას.
==გალერეა==
<gallery>
Line 24 ⟶ 25:
* Kane, Pandurang Vaman. 1968. History of Dharmaśāstra: (ancient and Mediæval Religious and Civil Law In India). [2d ed.] rev. and enl. Poona: Bhandarkar Oriental Research Institute.
* Lariviere, Richard W. 1989. "The Naradasmrti." University of Pennsylvania Studies on South Asia.
 
==რესურსები ინტერნეტში==
* [http://uqconnect.net/ ინდოეთის სახელმწიფო მმართველთა სპეციალიზებული საიტი]
* [http://www.royalark.net/India/India.htm ინდური სამეფო დინასტიების შესახებ]
* [http://www.worldstatesmen.org/India_princes_K-W.html ინდოეთის სამტავროები]
 
[[კატეგორია:ინდოეთის მმართველები]]
[[კატეგორია:მმართველები ქვეყნების მიხედვით]]
[[კატეგორია:არისტოკრატიული წოდებები]]
[[კატეგორია:ტიტულები]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/რაჯა“-დან