რუსული ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary |
მ 212.58.121.167-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა Abandoner-ის მიერ რედაქტირებული ვერსია |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ენა
| სახელი = რუსული ენა
| თვითდასახელება = Pусский язык
| რაოდენობა = მშობლიური ენა: 164 მლნ. <br />მეორე ენა: 114 მლნ. (2006)<br />სულ: 300 — 350 მლნ.
<br />[[ენების სია მშობლიური მოლაპარეკეების მიხედვით|რანგი]] (მშობლიური): მე-8
| ქვეყნები = [[რუსეთი]], [[ყოფილი საბჭოთა რესპუბლიკები]], [[ისრაელი]], [[აშშ]]
| კლასიფიკაცია = [[ინდოევროპული ენები|ინდოევროპული ოჯახი]]:
:[[ბალტოსლავური ენები|ბალტოსლავური]]
::[[სლავური ენები|სლავური]]
:::[[აღმოსავლეთსლავური ენები|აღმოსავლეთსლავური სლავური]]
::::'''რუსული'''
| დამწერლობა = [[სლავური დამწერლობა|კირილიცა]]
| სტატუსი = {{დროშა|რუსეთი}}<br /> {{დროშა|ბელარუსი}}<br />{{დროშა|ყაზახეთი}}<br />{{დროშა|ყირგიზეთი}}<br />'''არაღიარებული ქვეყნები''':<br />{{დროშა|აფხაზეთის რესპუბლიკა}}<br />{{დროშა|სამხრეთი ოსეთი}}<br />{{დროშა|გაგაუზია}}<br />{{დროშა|დნესტრისპირეთი}}<br /> '''ორგანიზაციები''':<br />[[გაერო]]<br />[[იუნესკო]]<br />[[დსთ]]<br />[[ევრაზესი]]<br />[[შთო]]<br />[[სუამი]]
| კოდები = [[ISO 639-1]]: ru<br />[[ISO 639-2]]: rus<br />[[ISO 639-3]]: rus
| რუკა =LanguageMapRussian.png
| ზომა = 250px
| აღწერა =
| კოდი =ru
}}
'''რუსული ენა''' (Pусский язык {{IPA|[ˈru.skʲɪj jɪˈzɨk]}}, აგრეთვე რუსული, უწინ დიდრუსულ, ან ველიკორუსულ ენად წოდებული.) — [[რუსები|რუსი ხალხის]] ეროვნული ენა.
რუსული ენა [[სლავური ენები|სლავურ ენებს]] მიეკუთვნება. იგი [[უკრაინული ენა|უკრაინულ]] (უწინ მცირერუსულად, ან მალოროსიულ ენად წოდებულ), [[ბელარუსული ენა|ბელარუსულ]] და აგრეთვე ნაკლებად ცნობილ [[რუსინული ენა|რუსინულთან]] ერთად ჰქმნის [[აღმოსავლეთსლავური ენები|აღმოსავლეთსლავურ ენათა]] ჰგუფს. რუსული [[ენა]] მოსაუბრეთა რაოდენობის მიხედვით ერთ-ერთი ყველაზე დიდი ენაა [[მსოფლიო]]ში, ხოლო სლავურ ენათა შორის იგი არის ყველაზე დიდი. რუსული ენა გამოიყენებს [[კირილური დამწერლობა|კირილურ ანბანს]], ანუ ე.წ. კირილიცას. რუსული სალიტერატურო ენის სტანდარტული ვარიანტი ეფუძნება [[მოსკოვის ოლქი]]ს მიმდებარე ტერიტორიაზე არსებულ ე.წ. შუა რუსულ [[დიალექტი|დიალექტსა]] და მის კილო-კავებს.
== რუსული ენის გავრცელების არეალი ==
=== ზოგადი რიცხობრივი მონაცემები ===
[[2006]] წლის მონაცემების მიხედვით, რუსულს მშობლიურ ენად მიიჩნევს დაახლ. 163,8 მლნ. კაცი, რომელთაგან 130 მლნ. [[რუსეთი|რუსეთში]] ცხოვრობს, დანარჩენი 26,4 მლნ. კი [[დსთ]]-ში, ან [[სსრკ|ყოფილი სსრკ-ს]] ([[ბალტიისპირეთი|ბალტიისპირეთსა]] და [[საქართველო]]ში) ქვეყნებში. დანარჩენი 7,4 მლნ. ადამიანი ცხოვრობს [[ევროპის კავშირი]]ს ქვეყნებში, [[აშშ]]-სა და [[ისრაელი|ისრაელში]].
=== ყოფილი საბჭოთა სივრცე ===
==== აღმოსავლეთ [[სლავეთი]] ====
რუსული არის სახელმწიფო ენა რუსეთის ფედერაციასა და [[ბელარუსი]]აში ([[ბელარუსული ენა|ბელარუსულთან]] ერთად), აგრეთვე [[უკრაინა|უკრაინის]] ავტონომიურ [[ყირიმი|ყირიმის რესპუბლიკაში]] ([[უკრაინული ენა|უკრაინულთან]] და ყირიმის [[თათრული ენა|თათრულთან]] ერთად). გარდა ამისა, უკრაინის ზოგ სამხრეთ ოლქში რუსულს აქვს რეგიონალური ენის სტატუსი, თუმცა ეს სტატუსი საკმაოდ საკამათოა.
==== [[სეპარატიზმი|სეპარატისტული]] რეგიონები
რუსული მყარად ინარჩუნებს ოფიციალური ენის სტატუსს [[დნესტრისპირეთი|დნესტრისპირეთში]] ([[უკრაინული ენა|უკრაინულთან]] და [[მოლდავური ენა|მოლდავურთან]] ერთად), [[სამხრეთი ოსეთი|სამხრეთ ოსეთსა]] ([[ოსური ენა|ოსურთან]] ერთად) და [[აფხაზეთი|აფხაზეთში]] ([[აფხაზური ენა|აფხაზურთან]] ერთად).
| |||