აბასიანთა სახალიფოს ნაკლები ტერიტორია ეკავა, ვიდრე [[ომაიანთა სახალიფო]]ს. VIII საუკუნის II ნახევრიდან მოყოლებული სხვადასხვა დროს მას ჩამოსცილდა პირენეს ნახევარკუნძული, [[ჩრდილოეთი აფრიკა]] და [[სირია]]. შედარებით დიდხანს დარჩნენ აბასიანთა სახალიფოს შემადგენლობაში [[ერაყი]], [[ირანი]], [[შუა აზია]], [[არაბეთის ნახევარკუნძული]], [[მცირე აზია|მცირე აზიის]] ნაწილი და [[ამიერკავკასია]]. სახელმწიფო პოლიტიკურმა ცენტრმა სირიიდან ერაყში გადაინაცვლა. ხალიფა [[ალ-მასური|ალ-მასურმა]] ტახტი ქ. [[ბაღდადი|ბაღდადში]] გადაიტანა. ამიტომ აბასიანთა სახალიფოს ხშირად ბაღდადის სახალიფოსაც უწოდებენ. თუ ომიანები არაბი ტომების ზედა ფენას ეყრდნობოდნენ, აბასიანების სოციალურ-პოლიტიკურ დასაყრდენად იარნელი და შუააზიელი ფეოდალები იქცნენ. აბასიანთა სახალიფოში აღოღძინდა სასანიანების ირანის პოლიტიკური ინსტიტუტები ([[ვეზირი]]ს სახელო, მრავალუწყებიანი [[დივანი]]) და გაძლიერდა ინდურ-ირანული ტრადიციები; ფართოდ განვითარდა [[სოფლის მეურნეობა]], ვაჭრობა-ხელოსნობა, საქალაქო ცხოვრება. თვალსაჩინო მიღწევები მოიპოვა არაბულმა მეცნიერებამ, ფილოსოფიამ და ხელოვნებამ. ბაღდადი საერთაშორისო ვაჭრობის უმნიშვნელოვანეს ცენტრად იქცა.
აბასიანთა სახალიფოს სამეურნეო-კულტურულ განვითარებაში მნიშვნელოვანი წვლილი შეიტანეს არაბთა მიერ დაპყრობილმა ხალხებმა ([[სპარსელები|სპარსელებმა]], [[ტაჯიკები|ტაჯიკებმა]], [[სირიელები|სირიელებმა]]), აბასიანტააბასიანთა მმართველობის ხანაში გაძლიერდა სახალიფოს მფლობელობაში მყოფი ქვეყნების მოსახლეობის ექსპლუატაცია, გამწვავდა კლასობრივი წინააღმდეგობანი, გახშირდა სახალხო ანტიფეოდალური აჯანყებები: [[776]]-[[783]] წლებში [[მუკანას აჯანყება]] [[შუა აზიაშიაზია]]ში, [[816]]-[[837]] წლებში [[ბაბექის აჯანყება]] [[აზერბაიჯანი|აზერბაიჯანში]] და სხვა. აბასიანთა სახალიფო საგრძნობლად დაასუსტა [[869]]-[[883]] წლების შავკანიანი მონების — [[ზინჯების აჯანყებამაჯანყება]]მ. სახალხო აჯანყებებმა და დაპყრობილ ქვეყნებში ფეოდალიზმის განვითარებამ ხელი შეუწყო სეპარატისტული ტენდენციების გაძლიერებას, დააჩქარა აბასიანთა სახალიფოს დაშლა. მის ტერიტორიაზე IX-X საუკუნეებში წარმოიქმნა ნახევრად დამოუკიდებელი ფეოდალური სახელმწიფოები, რომლებსაც სატავეშისათავეში უდგნენ ადგილობრივი დინასტიები: [[ტაჰირიდები]] — ხორასანში, [[საფარიდები]] — სისტანში, [[სამანიდები]] — შუა აზიაში, [[ბუიდები]] — ჩრდილო და დასავლეთ ირანში. აბასიანთა სახალიფოს დაშლა აგრეთვე დააჩქარა ქართველი ხალხის განმათავისუფლებელმა ბრძოლამ. [[IX საუკუნეშისაუკუნე]]ში დაიწყო [[თბილისის საამიროსსაამირო]]ს ჩამოცილება აბასიანთა სახალიფოსაგან. სახალხო მოძრაობებისა და ფეოდალური განკერძოებათა წინააღმდეგ ბრძოლის მიზნით ხალიფა [[ალ-მუთასიმი|ალ-მუთასიმმა]] თურქი მონებისაგან საგანგებო გვარდია შექმნა. თურქებმა თავი გამოიჩინეს ირანის, ამიერკავკასიისა და სხვა ხალხების განმათავისუფლებელ და ანტიფეოდალურ აჯანყებების ჩაქრობაში. მაგრამ მათვე თავიანთ გავლენას დაუმორჩილეს აბასიანი ხალიფები. აბასიანთა სახალიფოს დაცემისათვის გადამწყვეტი მნიშვნელობა ჰქონდა [[945]] წელს ბუიდების მიერ ბაღდადის[[ბაღდადი]]ს აღებას. აბასიანმა ხალიფებმა საერო ხელისუფლება დაკარგეს და მხოლოდ სუნიტების[[სუნიტები]]ს სულიერ მოძღვრებად დარჩნენ. ამიერიდან საერო მბრძანებლის აღმნიშვნელ ტერმინად მუსლიმანურ აღმოსავლეთში [[სულთანი]] იქცა. აბასიანი ხალიფების რელიგიური ავტორიტეტი გამოიყენეს სელჩუკებმა. სელჩუკების წინამძღოლმა [[თოღრულ-ბეგი|თოღრულ-ბეგმა]] [[1055]] წელს ბაღდადი აიღო და ხალიფის მიერ ხელდასხმულ იქნა სულთნად. ამ აქტით სელჩუკტასელჩუკთა ზედა ფენას უნდოდა ახლო აღმოსავლეთში თავისი გაბატონებისათვის კანონიერი ხასიათი მიეცა. [[1258]] წელს აბასიანტააბასიანთა სახალიფოს ბოლო მოუღეს [[მონღოლები|მონღოლებმა]], რომლებმაც ბაღდადი აიღეს და უკანასკნელი აბასიანი ხალიფა ალ-მუსთასიმი სიკვდილით დასაჯეს. [[1261]] წელს საგვარეულოს გადარჩენილი წარმომადგენელი [[ალ-მუსთანსირი]] ხალიფად აღიარა ეგვიპტის მამლუქების სულთანმა [[ბეიბარსი|ბეიბარსმა]]. მისი შთამომავლები ხალიფობას ინარჩუნებდნენ ეგვიპტეში [[1517]] წლამდე, ვიდრე მათი უკანასკნელი წარმომადგენელი [[მუთავაქილ III]] ტყვედ არ წაიყვანა ოსმალეთის სულთანმა [[სელიმ I]]-მა. XVIII საუკუნის ბოლოს ოსმალეთში შეიქმნა ყალბი ვერსია სელიმ I-თვის აბასიანთაგან სასულიერო ძალაუფლების გადაცემის შესახებ.
