ძველი ჩინეთი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
clean up, replaced: დროისათვის → დროისთვის (3) using AWB
ხაზი 2:
{{წყარო}}
[[მსოფლიო]] ცივილიზაციის ერთ-ერთი უძველესი კერა [[ჩინეთი]] აღმოსავლეთდა ცენტრალურ [[აზია]]ში მდებარეობს.დასავლეთი [[ჩინეთი]] მთიანი მხარეა,რომლის ძირითადი ნაწილი [[ტიბეტი]]ს მაღალ ზეგანს უკავია.აღმოსავლეთი ჩინეთი ზღვისპირამდე გადაჭიმულ დაბლობს წარმოადგენს.ტიბეტის ზეგნიდან იღებენ სათავეს და დაბლობის გავლით ზღვას ერთვიან ჩინეთის ორი დიდი წყალუხვი მდინარე, [[ხუანხე]] და [[იანძი]].სამხრეთით და დასავლეთით ჩინეთს [[ინდოეთი]]საგან [[ჰიმალაი]]ს მაღალი მთები გამოყოფენ.უძველესი ხანის დასავლეთ ჩინეთისა და ინდოეთის მოსახლეობის საქმიანობა, მათი შრომის იარაღები, სამეურნეო კულტურები ძალზე წააგავდნენ ერთმანეთს.მათ ერთი და იგივე ჯიშის შინაური ცხოველები ჰყავდათ.მსგავსებასთან ერთად იყო განსხვავებებიც: ჩინელებმა, პირველებმა მსოფლიოში, აბრეშუმის ჭიის შრომის საიდუმლოება გაითავისეს.მათ აბრეშუმის ძაფის მიღების მიღებისა და გამიყენების რთული სისტემაც შექმნეს. კულტურული მცენარეებიდან ჩინეთში დიდი მიწონებით სარგებლობდა ჩაი, რომელსაც სამკურნალო დანიშნულებაც ჰქონდა.
ჩინეთის სახელმწიფოს წარმოქმნა და განვითარების თავისებურებანი. ქრ.შ-მდე მეორე ათასწლეულის მეორე ნახევარში ხუანხეს აუზში ჩინეთის პირველი სახელმწიფო შეიქმნა. მას მეფე მართავდა. მეფის ძალაუფლება მემკვიდრეობით გადაიცემოდა. ამ დროისათვისდროისთვის მიწების უმეტესი ნაწილი მეფეს, მთავრებს, მოხელეებსა და ქურუმებს ეკუთვნოდა. ადგილობრივი მთავრები, ხშირად, მეფის უზენაესობას არ ცნობდნენ. ამიტომ წარმოქმნილი [[სახელმწიფო]] მტკიცე არ იყო.
გლეხებს სათემო მიწები უნაწილდებოდათ. ისინი შემოსავლის განსაზღვრულ ნაწილს სახელმწიფოს უხდიდნენ.
უძველესი [[ჩინეთი]]ს ისტორიისათვის დამახასიათებელია [[სამთავრო]]თა შორის ხელისუფლებისათვის გაუთავებელი სისხლიანი ბრძოლები. გამარჯვებული [[მეფე]]-მთავარი ახალ კანონებს და [[საგადასახადო სისტემა]]ს აწესებდა.
ხაზი 8:
ქრ.შ-მდე მესამე საუკუნეში ხელისუფლებისათვის ბრძოლა ცინის სამეფოს გამარჯვებით დამთავრდა. მისმა [[მეფე]]მ თავი გამოაცხადა, როგორც [[ცინ შიხუანდი]], რაც ნიშნავდა "ცინის პირველ მმართველს" ანუ იმპერატორს. [[იმპერატორი]]ს სამფლობელოს, სახელმწიფოს კი [[იმპერია]] ეწოდა. ამიერიდან უძველესი ჩინეთის სახელმწიფო იმპერიად მოიხსენიებოდა, მისი მმართველები კი [[იმპერატორი|იმპერატორად]].
 
იმპერიის სახელწოდებიდან "ცინი" წარმოდგა [[ჩინეთი]]ს ქართული დასახელების ძირი "ჩინ". ამ დროისათვისდროისთვის იქმნება ხმელეთით ჩინეთის [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა]] და [[შავი ზღვა|შავ ზღვებთან]] დაკავშირებული "[[აბრეშუმის დიდი გზა]]", რომლის ერთი ბოლო [[საქართველო]]ზე გადიოდა.
მომთაბარე ტომების შემოსევებისაგან ცინის იმპერიის ჩრდილო საზღვრის დაცვის მიზნით [[იმპერატორი]]ს ბრძანებით აიგო "[[ჩინეთის დიდი კედელი]]".
ქრ.შ-მდე მეორე საუკუნიდან სამთავროთა ბრძოლებმა ახალი ზალით იფეთქა. არაჩვეულებრივი სისწრაფით ცვლიდნენ ერთმანეთს მმართველები და იმპერატორები, იწერებოდა ერთიმეორეზე მკაცრი კანონები, იზრდებოდა გადასახადები. შექმნილმა ვითარებამ ძალიან გააუარესა გლეხების, ხელოსნებისა და მეფის ჯარში მომსახურეთა მდგომარეობა.
ხაზი 26:
==წითელწარბიანების აჯანყება==
 
[[ჩინეთი|ჩინეთში]] ქრ.შ-დან 15 წელს [[იმპერატორი]]ს ჯარის ნაწილები აჯანყდნენ. მეფისმორჩილი ჯარისკაცებისგან განსხვავების მიზნით, აჯანყებულები წარბებს წითლად იღებავდნენ. ამიტომ მათ "[[წითელწარბიანები]]" ეწოდათ. "წითელწარბიანებს" მალე გაღატაკებული და უკმაყოფილო მოსახლეობაც შეუერთდა. აჯანყება მთელ ჩინეთს მოედო. ქრ.შ-დან 25 წელს "წითელწარბიანებმა" მოკლული [[იმპერატორი]]ს მაგივრად თავისი თანამებრძოლი, უბრალო მწყემსი გაამეფეს. ამ დროისათვისდროისთვის აჯანყებულთა გამარჯვებებით შეშინებულმა მიწათმფლობელებმა მძლავრი ჯარი შექმნეს და რამდენიმე ბრძოლის შედეგად "წითელწარბიანთა" აჯანყება სასტიკად ჩაახშეს.
 
[[კატეგორია:ჩინეთის ისტორია]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ძველი_ჩინეთი“-დან