იესე (ალიყული-ხანი): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 1:
{{მმ*|იესე}}
 
{{ინფოდაფა მმართველი
|ქვეყანა = [[ქართლის სამეფო|ქართლის]]
|თანამდებობა = მეფე
|სახელი = იესე
|ორიგინალური სახელი = ალიყულიალი-ყული ხანი, მუსტაფა
|რიგისურათი =
|წარწერა = =
|რიგი-მეუღლეების =
<!-- პირველი თანამდებობა -->
|პორტრეტი =
|ქვეყანა = [[ქართლის სამეფო|ქართლის]]
|წარწერა =
|თანამდებობა = მეფე [[მეფე]]
|მმართველობის დასაწყისი = [[1714]]
|რიგი =
|მმართველობის დასასრული = [[1716]]
|კორონაცია =
|მმართველობის დასაწყისი = [[1714]]
|წინამორბედი = [[ქაიხოსრო (მეფე)|ქაიხოსრო]]
|მმართველობის დასასრული = [[1716]] (2 წელი)
|მემკვიდრე =[[ბაქარი]]
|პრეზიდენტი =
|სხვა წოდებები =
|ვიცე-პრეზიდენტი = =
|წინამორბედი = [[ქაიხოსრო (მეფე)|ქაიხოსრო]]
|პარტია =
|მემკვიდრე = [[ბაქარივახტანგ VI]]
|დაბადების თარიღი =[[1680]]
<!-- მეორე თანამდებობა -->
|ქვეყანა2 = [[ქართლის სამეფო|ქართლის]]
|თანამდებობა2 = [[მეფე]]
|რიგი2 =
|კორონაცია2 =
|მმართველობის დასაწყისი2 = [[1724]]
|მმართველობის დასასრული2= [[1727]] (3 წელი)
|პრეზიდენტი2 =
|ვიცე-პრეზიდენტი2 =
|წინამორბედი2 = [[ვახტანგ VI]]
|მემკვიდრე2 = [[თეიმურაზ II]]
|დაბადების თარიღი = [[1680]]/[[1681]]
|დაბადების ადგილი =
|გარდაცვალების თარიღი = [[1727]] (46/47 წლის)
|გარდაცვალების ადგილი =
|ქორწინება = ელენე (ერეკლე I-ის ასული)
|პორტრეტიშვილები =
|შვილები = პანკრატი, მაჰმად მირზა<ref>პირთა ანოტირებული ლექსიკონი, ტ. I, თბ., 1991, გვ. 315</ref>, [[აბდულა-ბეგი]], [[ანტონ I|ანტონი]]
|სრული სახელი =
|დინასტია = [[ბაგრატიონები]]
|მამა = [[ლევან ბატონიშვილი|ლევანი]]
|დედა = თინათინ ავალიშვილი
|რელიგია = [[ქრისტიანობა]], მოგვიანებით მიიღო [[ისლამი]]
|ხელმოწერა =King Jesse's Signature.svg
}}
 
'''იესე''', ''ალიყული-ხანი'' (დ. დაახლოებით [[1680]]/[[1681]] — გ. [[1727]]), ქართლის მეფე [[1714]]-[[1716]], [[ლევან ბატონიშვილი| ლევან ბატონიშვილის]] ძე, [[ვახტანგ VI| ვახტანგ VI-ის]] ძმა.
 
Line 35 ⟶ 46:
 
თბილისის სასახლეში პატიმრად ყოფნის დროს იესემ უარყო [[მაჰმადიანობა]] და [[ქრისტიანობა]]ს დაუბრუნდა. [[1721]] ვახტანგ VI-მ იესე გაათავისუფლა, დაუბრუნა წართმეული ქონება, უბოძა მუხრანი და მსაჯულთუხუცესობა (მდივანბეგობა). [[1723]], როდესაც შაჰ-თამაზ II-მ ქართლის მეფობა კახეთის მეფე [[კონსტანტინე II (მაჰმად ყული-ხანი)|კონსტანტინე II-ს]] (მაჰმადყული-ხანს) მისცა და მან [[თბილისი]] დაიკავა, იესე ვახტანგ VI-ის დავალებით ბაქართან ერთად მიეგება თბილისის ასაღებად მოსულ ოსმალთა ჯარს. ოსმალები თბილისში შევიდნენ, კონსტანტინე დააპატიმრეს და ქართლის გამგებლობა ბაქარს გადასცეს. ბაქარის ოსმალთაგან განდგომის შემდეგ, [[1724]], იესე შეურიგდა დამპყრობლებს, კვლავ გამაჰმადიანდა და მუსტაფა ეწოდა. თუმცა ოსმალებმა ქართლის გამგებლობა იესეს მისცეს, ფაქტობრივი მმართველი ოსმალთა ფაშა იყო. იესე მტერთან ერთად ებრძოდა ვახტანგ VI-სა და ბაქარს.
 
==ოჯახი==
იესეს ჰყავდა უამრავი ხარჭა და ორი ცოლი: პირველად მან ცოლად შეირთო მარიამ ყაფლანიშვილი-ორბელიანი ([[1692]]-[[1767]], ხოლო მეორედ ელენე ბეგუმი ([[1687]] – [[27 აპრილი]], [[1750]] მათგან მას ჰყავდა 11 შვილი:
* [[ალექსანდრე იესეს ძე|ალექსანდრე ბატონიშვილი]] (ისჰაკ ბეგი) (1705-1773), ხარჭისგან; ქართლის ნაიბი
* გიორგი ბატონიშვილი (ალაჰვერდი ბეგი) (1713–1762), მარიამისგან; ცოლად შეირთო თამარ ციციშვილი, რომლისგანაც ეყოლა ვაჟი დიმიტრი
* [[აბდულა-ბეგი|არჩილ ბატონიშვილი]] (აბდულა ბეგი) (1713–1762), ხარჭისგან
* დავით ბატონიშვილი (1716–1738), ელენესგან
* ნიკოლოზ ბატონიშვილი, ელენესგან
* იოანე ბატონიშვილი (გარდაიცვალა 1717), ელენესგან
* ხორეშან ბატონიშვილი (გარდაიცვალა 1754), ელენესგან
* ანასტასია ბატონიშვილი (გარდაიცვალა 1731), ელენესგან
* [[ანტონ I|თეიმურაზ ბატონიშვილი]] (1720–1788), მოგვიანებით გახდა კათოლიკოს-პატრიარქი.
* ლევან ბატონიშვილი (ჰუსეინ ბეგი) (გარდაიცვალა 1758), ხარჭისგან
* სახელი უცნობია, ხარჭისგან
 
==ლიტერატურა==