ვიკიპედია

ფრანკთა სახელმწიფო: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ 85.117.60.163-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა 176.221.159.65-ის მიერ რედაქტირებული ვერს...
No edit summary
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა ყოფილი ქვეყანა
|სახელი = =ფრანკთა სახელმწიფო
|მშობლიური სახელი = =<small>''Francia''</small>
|სტატუსი =
|ჰიმნი = =
|დროშა = =
|დროშის აღწერა =
|გერბი = =
|გერბის აღწერა = =
|რუკა = =Franks expansion.gif
|აღწერა = =ფრანკების ექსპანსია
|p1 = დასავლეთ რომის იმპერია
|flag_p1 =
|p2 = ძველი გერმანია
|flag_p2 =
|p3 = =ფრიზია (სამეფო)
|flag_p3 =
|p4 =
|p4 =
|flag_p4 =
|შექმნილია = =[[V საუკუნე|V ს.]]
|ლიკვიდერებულია = =[[843]]
|s1 = დასავლეთ ფრანკთა სამეფო
|flag_s1 =
|s2 = შუა ფრანკთა სამეფო
|flag_s2 =
|s3 = აღმოსავლეთ ფრანკთა სამეფო
|flag_s3 =
|დევიზი = =
|დედაქალაქი = =[[პარიზი]]
|ქალაქები = =
|ენა = [[ძველი ფრანგული ენა|ძველი ფრანგული]], [[ლათინური ენა|ლათინური]]
|ვალუტა = =
|ფართობი = =
|მოსახლეობა = =
|მართველობის ფორმა = =[[მონარქია]]
|დინასტია = =
|მმართველის ტიტული =
|მმართველი1 =
|მმართველი1 წელი =
|მმართველის ტიტული2 =
|მმართველი2 =
|მმართველი2 წელი =
|მმართველის ტიტული3 =
|მმართველი3 =
|მმართველი3 წელი =
|მმართველის ტიტული4 =
|მმართველი4 =
|მმართველი4 წელი =
|მმართველის ტიტული5 =
|მმართველი5 =
|მმართველი5 წელი = =
|მმართველის ტიტული6 =
|მმართველი6 =
|მმართველი6 წელი =
|მმართველის ტიტული7 =
|მმართველი7 =
|მმართველი7 წელი =
|მმართველის ტიტული8 =
|მმართველი8 =
|მმართველი8 წელი =
|რელიგია = =[[კათოლიციზმი]]
|დამატებითი პარამეტრი1 = =
|პარამეტრის შიგთავსი1 = =
|ეტაპი1 = =
|თარიღი1 = =
|წელი1 = =
|ეტაპი2 = =
|თარიღი2 = =
|წელი2 = =
|ეტაპი3 = =
|თარიღი3 = =
|წელი3 = =
|ეტაპი4 = =
|თარიღი4 = =
|წელი4 = =
|ეტაპი5 = =
|თარიღი5 = =
|წელი5 = =
|ეტაპი6 = =
|თარიღი6 = =
|წელი6 = =
|დამატებითი პარამეტრი2 = =
|პარამეტრის შიგთავსი2 = =
|წინა = =
|წინამორბედი1 = =
|წინამორბედი2 = =
|წინამორბედი3 = =
|წინამორბედი4 = =
|წინამორბედი5 = =
|წინამორბედი6 = =
|წინამორბედი7 = =
|შემდეგი = =
|მემკვიდრე1 = =
|მემკვიდრე2 = =
|მემკვიდრე3 = =
|მემკვიდრე4 = =
|მემკვიდრე5 = =
|მემკვიდრე6 = =
|მემკვიდრე7 = =
|სქოლიო = =
}}
 
[[ფაილი:Frankish Empire 481 to 814-ka.png|მინი|მარჯვნივ|200პქ275პქ|ფრანკთა სახელმწიფოს რუკა — ტერიტორიული გაფართოება 481 წლიდან 814 წლამდე]]
'''ფრანკთა სახელმწიფო''' ({{lang-fr|Empire carolingien}}, {{lang-de|Fränkisches Reich}}, {{lang-it|Impero carolingio}}) — პირველი გერმანული დიდი პოლიტიკური გაერთიანება ადრინდელი შუა საუკუნეების დასავლეთ ევროპაში. ფრანკთა სახელმწიფო არსებობდა [[V საუკუნე|V]] - [[IX საუკუნე]]ებში, ფრანკების სახელმწიფო ჩამოყალიბდა დასავლეთ რომის იმპერიის ტერიტორიაზე.▼
 
▲'''ფრანკთა სახელმწიფო''' ({{lang-fr|Empire carolingien}}, {{lang-de|Fränkisches Reich}}, {{lang-it|Impero carolingio}}) — პირველი გერმანული დიდი პოლიტიკური გაერთიანება ადრინდელი შუა საუკუნეების დასავლეთ ევროპაში. ფრანკთა სახელმწიფო არსებობდა [[V საუკუნე|V]] - [[IX საუკუნე]]ებში, ფრანკების სახელმწიფო ჩამოყალიბდა დასავლეთ რომის იმპერიის ტერიტორიაზე.
 
ფრანკთა დაშლილი ტომები გააერთიანა [[ხლოდვიგ I]]-მა, სწორედ ის იყო ფრანკთა პირველი მეფე და [[მეროვინგები|მეროვინგთა]] დინასტიის დამაარსებელი. [[511]] წელს ხლოდვიგის გარდაცვალების შემდეგ სამეფო მისმა ვაჟებმა დაიყვეს ოთხ ნაწილად ([[პარიზის სამეფო]], [[მეცის სამეფო]], [[სუასონის სამეფო]], [[ორლეანის სამეფო]]). ამის შემდეგ ფრანკთა სახელმწიფოს დაშლა კვლავ გაგრძელდა, [[673]]-[[675]] სამეფოს გაერთიანდა [[ხილდერიკ II]]-ის მიერ.
 
[[VIII საუკუნე|VIII საუკუნის]] დასაწყისში, [[არაბთა სახალიფო]]ში შიდაომები დასრულდა, [[არაბები|არაბებმა]] განაახლეს დაპყრობითი ომები. [[ჩრდილოეთი აფრიკა|ჩრდილოეთი აფრიკის]] დაპყრობის შემდეგ, ისინი გადავიდნენ [[გიბრალტარის სრუტე|გიბრალტარის სრუტეზე]] და სამ წელიწადში დაიპყრეს მთელი [[პირენეის ნახევარკუნძული]]. [[ევროპა]]ში მათი შეჩერება მხოლოდ [[732]] წელს შეძლეს ფრანკებმა, როდესაც [[პუატიეს ბრძოლა (732)|პუატიესთან]] დაამარცხეს არაბები.
[[ფაილი:Frankenreich Karl der Grosse.jpg|thumb|left|250px|ფრანკების იმპერია კარლოს დიდის მეფობის სხვადასხვა ეტაპებზე]]
 
[[768]] წლიდან ახალი პერიოდი იწყება ფრანკთა სამეფოს ისტორიაში, ფრანკთა და საერთოდ ევროპის პირველი ბარბაროსი იმპერატორი გახდა [[კარლოს დიდი]]. კარლოსი აგრეთვე იყო [[ლომბარდია|ლომბარდთა]] მეფეც. კარლი უფროსი ვაჟი იყო [[პიპინ მოკლე]]სი". პიპინის გარდაცვალების შემდეგ სამეფო გაიყვეს კარლოსმა და მისმა ძმამ, [[კარლომან I|კარლომანმა]]. [[ფაილი:Frankenreich Karl der Grosse.jpg|thumb|left|250px|ფრანკების იმპერია კარლოს დიდის მეფობის სხვადასხვა ეტაპებზე]]კარლოს დიდმა მიიღო სამეფოს გარე ნაწილები, ზღვის გასწვრივ, [[ნოისტრია]], [[აკვიტანია]] და [[ავსტრაზია|ავსტრაზიის]] ჩრდილო ნაწილი, ხოლო კალრომანმა მიიღო ქვეყნის შიდა ნაწილები, იტალიის მოსაზღვრედ. კარლომანი გარდაიცვალა [[771]] წლის [[5 დეკემბერი|5 დეკემბერს]]. კარლოს დიდი გახდა გაერთიანებული ფრანკთა სამეფოს ახალ ლიდერად. კარლოსმა შექმნა ერთ-ერთი უდიდესი იმპერია [[რომის იმპერია|რომის იმპერიის]] დაცემის შემდეგ. იმპერიის შემადგენლობაში სხვადასხვა პერიოდის განმავლობაში შედიოდა დასავლეთ ევროპის ტერიტორიები: [[საქსონია]], [[ბავარია]], [[ლომბარდია]]. იმპერიის ვასალურ მდგომარეობაში იყო: [[ბოჰემია]], [[მორავია]], [[ბენევიტის საჰერცოგო]], [[ბრეტანი]].
 
[[814]] წელს გარდაიცვალა კარლოს დიდი, ის საკუთარ კათედრალში, [[აახენი|აახენში]] დაკრძალეს. მას შემდეგ მეფობს მისი ვაჟი, [[ლუი I (ფრანკები)|ლუი I]] "ღვთისმოშიში" აგრძელებს. კარლოს დიდის იმპერია გაიყვეს მისმა ვაჟებმა ფრანკთა ტრადიციისამებრ. ეს სამი სამეფო პროტოტიპი გახდა შემდგომი საფრანგეთისა და [[საღვთო რომის იმპერია|საღვთო რომის იმპერიისა]].
Line 123 ⟶ 122:
 
== კაროლინგების დინასტია ==
 
კაროლინგთა სამეფო დინასტიის პირველი წარმომადგენელი იყო, პიპინი (თავისი დაბალი ტანის გამო მოკლედ წოდებული). პიპინ მოკლე გამეფდა 751-768 წლებში პაპის უშუალო ხელშეწყობით. ახალი დინასტიის კანონიერების დასამტკიცებლად პაპმა პიპინი მეფედ აკურთხა, რის შემდეგადაც პიპინ მოკლე ატარებდა ტიტულს "ღვთის წყალობით ფრანკთა მეფე". სანაცვლოდ პიპინმა რომის პაპს რავენის საეგზარქოს და რომის ოლქი უბოძა. ეს ტერიტორიები ბიზანტიის იმპერატორის ნაცვალის სამფლობელოები იყო იტალიაში.
 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ფრანკთა_სახელმწიფო“-დან