ქართული ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის

==ქართული დამწერლობა==

{{მთავარი|ქართული დამწერლობა}}

4. საუწყებელ არს ესეცა, რომელ დასაბამსავე შინა ივერიისა ერნი სრულიად ყოველსა შინა ივერიასა ზრახვიდეს ქართულსა, ვინაიდგან წერილიცა სრულიად ივერიელთა საზოგადოდ მხოლოდ ქართული აქვსთ და უძველესთაცა შინა დროთა ყოველნივე ივერიელნი ხმარობდენვე ამას, ვითარცა იხილვების ისტორიაცა შინა სხვათა და სხვათა ივერიისა მემატეანეთაგან. მეტეანე ძველი [[მაეჟან სპასპეტი]]სა თქმულთაგან გვაუწყებს ამას: „კნინღა ჩვენთა ამათ მთიურთა ერთა კავკასიურთა მრავალთა ერთა და პირთა სხვათა და სხვათა ნათესავთაგან კნინღა და განირყვნეს ენაი ქართლოსიანთა, რომლითაცა თვით პირველი იგი მამაი ქართლოს, ძმანი მისნი და ყოველნი შთამომავლობანი მისნი დამტკბარ იყვნეს, აწ გადმოსახლებულნი მათ შორის სხვანი იგი უცხოსა მხრისანი აღსპოლვად მათგან სათანადო არიან“. კვალად მოთხრობისაგან [[ჯუანშერ სპასპეტი|ჯუვანშირ სპასპეტისა]] „თუმცა მეფესა ჩვენსა წინაშე მოაჯებენ უცხო მხრელნი, რომელნიცა ყმად ივერიისა სამეფოსა შეწყნარებულ იქმნეს წინაპართა მეფეთა და მმართებლობათგან ზოგი ძველთა; მაგრამ აწინდელმან ამან ბრძანებითა მეფისა, სრულმფლობელისა ჩვენისა საგანზრახომან სარკედ ყოველთა ივერიელთა წინა დაუდვეს განდევნაი მათი; ამის მიზეზისა გამო, ვინადგან მათ მიერ კნინღა და განირყვნას ქართლოსიანთა ენაი უმშვენიერესი ყოვლიტა სახითა თვისითა, რომელიცა ქართლოსით ვიდრე აქამომდე იზრახების“.

 

12. ლეკნი ლეკოსისა ნათესაობანი, იგინიცა ქართულისა ენისა მომზრახ იყვნეს ყოველნივე; თუმცა ძველად უწინარესვე ქრისტეს მოსვლისა იყვნეს მათ შორის სკვითთა, ხაზართა და სხვათა და სხვათა ნათესაობათაგან შემოსულნი ერნი; მაგრამ იგინი, დამტევებელნი ველთა და ვაკეთა ადგილთანი შეივლტოდეს მთათა შინა კავკასიისათა, ხევთა შეუვალთა და სიმაგრეთა და ამითი მოირიდეს უცხონი, რომელ სიმაგრეთა მათთა გამო ვერრარა ერეოდეს მათ მტერნი; მათ შორის იყო ქრისტიანობაცა, რომელიცა ეპყრათ სარწმუნოებითა ბერძენ ქართველთათა და წესითა მათითა, სცვიდენ ენასა ქართულსა, ვიდრე თემურლანგადმდე, რომელმანცა დაიპყრა იგინი, მიაქცივნა მრავლითა ტანჯვითა და სხვანი ლიქნითა და წყალობითა მრავლითა, დაუდგინნა არაბნი მოლანი, განუწესა მათ, რათა ასწავებდენ ყრმათა მათთა წერილსა არაბულსა ენისასა, მისცა მათ ბრძანება ფიცხნი არღარა კითხვად და არცაღა სწავლად ქართულისა წიგნისა და რათა არცაღა ენა ქართული იზრახებოდეს მათ შორის; მხოლოდ დაშთა ენა ქართული ლეკთა შორის ანწუხელთა, რომელნიცა დღეინდელად დღედმდე ზრახვენ ქართულსა ენასა და უწყიანცა ენა ლეკთა, გარნა განსხვავებულებს ენა მათი სხვა ლეკთაგან...|||„დაწყებითგან ივერიისა, ესე იგი გეორგიისა, რომელ არს სრულიად საქართველოჲსა“, გვ. 33-36}}

 

==ისტორია==

===ქართული ენის წარმოშობის თეორიები===