ფოტონი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
→‎სქოლიო: clean up, removed: {{Link FA|en}}, {{Link FA|he}}, {{Link FA|hy}}, {{Link FA|ru}}, {{Link FA|sr}}, {{Link FA|vi}}, {{Link FA|zh}} using AWB
clean up, replaced: არა აქვს → არ აქვს using AWB
ხაზი 56:
}}
 
'''ფოტონი''' — [[ელემენტარული ნაწილაკი]] [[ფიზიკა]]ში, [[ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედება|ელექტრომაგნიტური ურთიერთქმედების]] [[კვანტი]] (ულუფა) და საბაზისო ერთეული [[სინათლე|სინათლისა]] და ყველა სხვა სახის [[ელექტრომაგნიტური გამოსხივება|ელექტრომაგნიტური გამოსხივების]]. ფოტონი არის აგრეთვე "[[ძალა|ძალის]] გადამტანი" ელექტრომაგნიტური ძალისთვის. ამ ძალის მოქმედება ადვილად დამზერადია, როგორც [[მიკროსკოპული|მიკროსკოპულ]], ასევე [[მაკროსკოპული|მაკროსკოპულ]] დონეზე. რადგანაც ფოტონს არაარ აქვს [[უძრაობის მასა]] ეს საშუალებას აძლევს მას ურთიერთქმედებდეს შორ მანძილებზე. მსგავსად ყველა [[ელემენტარული ნაწილაკი]]სა ფოტონი საუკეთესოდ აღიწერება [[კვანტური მექანიკა|კვანტური მექანიკით]] ამჟღავნებს რა ტალღურ-ნაწილაკურ [[დუალიზმი|დუალიზმს]] — ანუ ამჟღავნებს როგორც [[ტალღა|ტალღის]], ასევე [[ნაწილაკი]]ს ბუნებას. მაგალითად ფოტონი შეიძლება გარდატყდეს ლინზის საშუალებით ან ამჟღავნებდეს ტალღურ [[ინტერფერენცია]]ს საკუთარ თავთან და აგრეთვე მოქმედებდეს, როგორც ნაწილაკი, რომელიც იძლევა განსაძღვრულ შედეგს რაოდენობრივი მომენტის გაზომვისას.
 
დღეისათვის არსებული შეხედულება ფოტონზე თანდათანობით განვითარდა [[ალბერტ აინშტაინი]]ს მიერ, როდესაც ის ცდილობდა აეხსნა ექსპერიმენტული დაკვირვება, რომელიც ვერ ჯდებოდა კლასიკური სინათლის [[ტალღური მოდელი]]ს ფარგლებში. კერძოდ, ფოტონური მოდელი ითვალისწინებდა რა სინათლის ენერგიის სიხშირეზე დამოკიდებულებას, შესაძლებელს ხდიდა [[ნივთიერება|ნივთიერებისა]] და [[ელექტრომაგნიტური გამოსხივება|გამოსხივების]] [[თერმული წონასწორობა|თერმულ წონასწორონაში]] არსებობას. ფოტონური მოდელი აგრეთვე ხსნიდა მანამდე ანომალურ დაკვირვებებს, მათ შორის [[შავი სხეული]]ს [[გამოსხივება|გამოსხივების]] მახასიათებლებს. რომელსაც სხვა ფიზიკოსები და მათ შორის [[მაქს პლანკი]] აღწერდა ნახევრადკლასიკური მოდელის საშუალებით, სადაც [[სინათლე]] კვლავ [[მაქსველის განტოლებები]]თ აღიწერებოდა, ხოლო მატერიალური სხეული, რომელიც შთანთქავდა ან გამოასხივებდა სინათლეს იყო დაკვანტული. თუმცა ამ ნახევრადკლასიკურმა მოდელებმა საკუთარი წვლილი შეიტანეს [[კვანტური მექანიკა|კვანტური მექანიკის]] განვითარებაში. შემდგომმა ექსპერიმენტებმა დაადასტურეს [[ალბერტ აინშტაინი|აინშტაინის]] ჰიპოთეზა, რომ თვით სინათლე იყო დაკვანტული და სინათლის კვანტია ფოტონი.
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ფოტონი“-დან