ცისი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
clean up, removed: {{Link FA|de}} using AWB
ხაზი 76:
 
==ბიოგრაფია==
მართალია, ცისი თავდაპირველად, უბრალო ხარჭა იყო, მაგრამ საბოლოოდ, ისეთ სიმაღლეზე ავიდა, რომ შემდგომ 50 წელიწადზე მეტხანს მართავდა ჩინეთს. ეს ყველაფერი კი იმით დაიწყო, რომ თავისი სილამაზით [[იმპერატორი]] [[სიენ ფენი]] მოხიბლა, შემდეგ კი მას ერთადერთი მემკვიდრე — [[ტუნ ჩინი]] გაუჩინა. როცა სიენ ფენი გარდაიცვალა, [[ტუნ ჩინი]] მხოლოდ 6 წლის იყო, ამიტომ ცისი [[რეგენტი]] გახდა. მან სასტიკად ჩაახშო [[ტაიპინი]]ს აჯანყება [[1864]] წელს და [[წიანი]]ს აჯანყება [[1868]] წელს.
 
ცისიმ მაშინაც არ დათმო ძალაუფლება, როცა ტუნ ჩიმ [[1873]] წელს სრულწლოვანებას მიაღწია. ორი წლის შემდეგ კი მოულოდნელად გარდაიცვალა, სავარაუდოდ — დედამიმსა მოაკვლევინა. ტახტის მემკვიდრეობითობის ყველა კანონის დარღვევით, ცისი ჰსიმ ტუნ ჩის 3 წლის ბიძაშვილი — [[კუან სიუ]] გაამეფა, თავად კი კვლავ რეგენტად დარჩა. მისი სრული ტიტული იყო — „კეთილშობილი, სამართლიანი დედა, ჭეშმარიტი, ღვთივკურთხეული, მდიდარი, მზრუნველი, კაშკაშა, ნათელი, მშვიდი, გაწონასწორებული, სრულყოფილი, დღეგრძელი, პატივსაცემი, ღისეული, სათაყვანებელი, სახელოვანი, ამაღლებული ქვრივი იმპერატრიცა“ — მაგრამ ე.წ. „აკრძალულ ქალაქში“ მას „ბებერ ბუდას“ უწოდებდნენ.
 
[[1889]] წელს კუან სიუს სრულწლოვანების მიღწევის შემდეგ, ცისი გადაბარგდა საზაფხულო სასახლეში, რომელიც ფლოტის განახლებისთვის განკუთვნილი სახსრებით აიშენა. მაგრამ როცა კუან სიმ რადიკალური რეფორმების გატარება დაიწყო, ცისიმ სახელმწიფო გადატრიალება მოაწყო, იმპერატორი მისივე სასახლეში გამოკეტა და სახელმწიფოს მართვა-გამგეობა საკუთარ ხელში აიღო.
 
[[1900]] წელს ხელი შეწყო ბოქსერთა (''ნაციონალისტური მოძრაობა'') ამბოხებას, რომელიც ჩინეთიდან ყველა უცხოელის გაძევებას ისახავდა მიზნად. როცა ევროპულმა ჯარებმა ეს მოძრაობა სასტიკად დაამარცხეს, ცისი ჰსი პეკინში გაიქცა, [[1902]] წელს კი იჩულებული გახდა, დამამცირებელი სამშვიდობო ხელშეკრულებისთვის მოეწერა ხელი. ცისის გარდაცვალების წინა დღეს, [[1908]] წლის [[15 ნოემბერი|15 ნოემბერს]] მისი დავალებით, კუან სიუ მოკლეს.
ხაზი 91:
[[კატეგორია:დაბადებული 1835]]
[[კატეგორია:გარდაცვლილი 1908]]
 
{{Link FA|de}}
{{Link GA|id}}
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ცისი“-დან