ვიკიპედია

Panzer IV: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ →‎Ausf. F2 to Ausf. J: clean up, replaced: პირველ რიგში → უპირველეს ყოვლისა using AWB
No edit summary
ხაზი 23:
|კორპუსის შუბლი (შუა) =
|კორპუსის შუბლი (ქვედა) =
|კორპუსის ბორტიგვერდი = 30 მმ
|კორპუსის ბორტი (ზედა) =
|კორპუსის ბორტი (ქვედა) =
ხაზი 35:
|ჭრილის შუბლი =
|იარაღის ნიღაბი =
|კოშკის ბორტიგვერდი = 30 მმ
|ჭრილის ბორტი =
|კოშკის კიჩო =
ხაზი 45:
|ქვემეხის კალიბრი და მარკა = [[7.5 cm KwK 40 L/48]]
|ქვემეხის ტიპი =
|ლულის სიგრძე (კალიბრები) = 48
|ქვემეხის საბრძოლო მარაგი =
|ВН კუთხეები =
ხაზი 54:
|სხვა შეიარაღება =
|ძრავის ტიპი = 12 ცილინდრიანი Maybach HL 120 TRM 300
|ძრავის სიმძლავრე, ც.ძ. = 296300
|ძრავის სიმძლავრე, კილოვატი =
|გადაადგილების სიჩქარე ტრასაზე, კმ/სთ = 42
|გადაადგილების სიჩქარე, კმ/სთ =
|ტრასაზეგზატკეცილზე გადაადგილების მარაგიმანძილი, კმ = 200210
|გადაადგილების მარაგი, კმ =
|სპეციალური სიმძლავრე, ც.ძ. =
ხაზი 71:
 
'''Panzerkampfwagen IV''' (Pz.Kpfw. IV) — გერმანული საშუალო ტანკი, ცნობილია როგორც Panzer IV. ტანკი შექმნილია [[1930]]-იანი წლებში და ინტენსიურად გამოიყენებოდა [[მეორე მსოფლიო ომი|მეორე მსოფლიო ომში]].
ტანკი შექნილია ქვეითების დასახმარებლად და არ ევალებოდა ტანკების განადგურება. ტანკების გასანადგურებლად იყენებდნენ უფრო მსუბუქ [[Panzer III]] - ს, თუმცა [[T-34]] - ის გამოჩენის თანავე მალევე შეიცვალა Panzer IV-ის მისიადანიშნულება და მას უკვე ტანკების გასანადგურებლადაც იყენებდნენ.ტანკი წარმოადგენს ყველაზე ფართოდ გამოშვებულ გერმანულ ტანკს მეორე მსოფლიო ომში,ტანკის ბაზაზე შექმნილია [[Sturmgeschütz IV]], [[Jagdpanzer IV]] ტიპის ანტი-ტანკი, [[Wirbelwind]] თვითმავალი საზენიტო დანადგარი და [[Brummbär]]-ის ტიპის თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი.
 
[[1936]] წლიდან [[1945]] წლამდე 8,800515 რაოდენობით იქნა გამოსული, მისი მოდერნიზაცია და მოდიფიკაციები გამოდიოდა მოწინააღმდეგის ტანკებისდა მიხედვით. Panzer IV ყველაზე დიდი რაოდენობით გავიდა ექსპორტზე რაც კი ნაცისტურ გერმანიას უწარმოებია, 300 ტანკი მიყიდული იქნა [[ფინეთი|ფინეთზე]], [[ესპანეთი|ესპანეთზე]], [[ბულგარეთი|ბულგარეთზე]] და [[რუმინეთი|რუმინეთზე]], გარდა ამისა ომის შემდეგ საფრანგეთმა და ესპანეთმა მიყიდა [[სირია]]ს და გამოიყენებოდა [[ექვსდღიანი ომი|ექვსდღიან ომში]]. 350 ამ ტიპის ტანკი გამოყენებული იქნა წითელ არმიას.
 
== შექმნა ==
 
Panzer IV - ის შექმნის იდეა პირველად გერმანელ სამხედრო თეორიტიკოსს და გენერალ [[ჰაინც ვილჰელმ გუდერიანი|ჰაინც გუდერიანს]] გაუჩნდა.
ტანკი წარმოადგენდა ქვეითების დამხმარე მანქანას რომელიც ეფექტურად იბრძოდა ტანკ საწინააღმდეგო ქვემეხების და ფორტიფიკაციული ნაგებობების წინააღმდეგ.იდეალურ 'პანზერ' დივიზიაში უნდა ყოფილიყო ორი Panzer III - ების კომპანიაასეული და 1 მძიმე Panzer 4 - ების.
1934 წლის 11 იანვარს წარადგინეს მონაცემები რომელიც უნდა ჰქონოდა მომავალ ტანკს რომლის მიზანი Panzer III - ების დახმარება იქნებოდა,ტანკს შეიარაღებაში 75მმ - იანი ქვემეხი უნდა ჰქონოდა და 23 ტონამდე უნდა ყოფილიყო.ტანკის პროტოტიპები წარადგინა ''[[M.A.N]]'' - მა,[[კრუპი|''კრუპმა'']] და [[რეინმეტალი|''რეინმეტალმა'']],საბოლოოდ არჩევანი ''კრუპის '' ვერსიაზე შეჩერდა.
ახალ შასს 6 ბორბალი ჰქონდა,ძრავა მდებარეობდა უკან,მძღოლი და რადიო მეკავშირე იჯდნენ წინ,მეთაური კოშკურაში ,ახლოსვე სადაც არის ამოსასვლელი.კოშკურა მუშაობდა ელექტრული ძალით ხოლო ტრანსმისია კი მძღოლის და რადიო ოპერატორის შორის იყო.
ხაზი 85:
== Ausf. A to Ausf. F1 ==
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 146-1970-050-41, Anschluss sudetendeutscher Gebiete, Panzerparade.jpg|thumb|230px|left|Panzer IV Ausf A,ტანკის პირველი ვერსია]]
ტანკის პირველი წარმოება 19361937 წელს დაიწყო Panzer IV - ის ვერსიით Ausführung A (ნიშნავს:ვარიანტი ''ა''),თავდაპირველ ვერსიას ჰქონდა მაიბახის 250 ცხძლ - იანი ძრავა და SGR 75 ტიპის ტრანსმისია,მისი მაქსიმალური სიჩქარე 31კმ32კმ/სთ იყო,ძირითადი შეიარაღება დაბალი სწრაფსროლის მქონდა 75მმ - იანი ქვემეხი იყო რომელიც ძირითადად ისროდა კუმულაციურ ჭურვებს,ამ ჭურვებით 400 კმ - დან შეეძლო 43 მმ-იანი ჯავშნის გახვრეტა,მეორადი შეიარაღება 21 MG 34 - ი იყო,ერთი ეყენა კოშკურაზე ხოლო მეორე კი კორპუსზე,ტანკის ჯავშანის სისქე იყო 14,5მმ-იანი კორპუსზე და 20მმ-იანი ჯავშანი კოშკურაზე,ეს კი უზრუნველყოფდა დაეცვა ეკიპაჟი მსუბუქი ტყვიამფრქვევებისგან,საარტილერიო ფრაგმენტებისგან და მსუბუქიჭურვების ქვემეხის ჭურვებისგანნამსხრევებიისგან.
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 183-J08352, Ausbildung, Panzerbekämpfung.jpg|thumb|250px|Panzer IV Ausf B]]
1937 წელს დაიწყო მისი ახალი ვერსიის Ausf. B - ს წარმოება,''ა'' მოდიფიკაციის წარმოება კი დასრულდა 35 მანქანით.ახალ ვერსიას ეყენა უფრო ძლიერი 300ცხძლ-იანი HL 120TR - ი,ასევე დაუყენდა ახალი ტრანსმისია SSG 75 6 წინ მამოძრავებელი და 1 უკან მამოძრავებელი გორგოლაჭით,ტანკის წინა 1817,7 ტონამდე გაიზარდა, წინა ჯავშნის სისქე - 28 მმ, ხოლო მაქსიმალური სიჩქარე კი
39კმ42კმ/სთ იყო.სულ 42 მსგავსი მოდიფიკაცია გამოვიდა.ამის მერე გამოვიდა კიდევ უფრო ახალი და გაუმჯობესებული Ausf. C - ე,კოშკურის ჯავშანი 30მმ-მდე გაიზარდა ხოლო წონამ კი უკვე 2018 ტონას მიაღწია,გარდა ამისა გაუმჯობესდა ძრავა და დაუყენდა ახალი HL 120TRM.წარმოებული იქნა მხოლოდ 140 მანქანა,მათი წარმოება ჩანაცვლდა Ausf. D - ი,სულ გამოშვებული იქნა 250222 -მდე მსგავი მანქანა,ახალ ვერსიაზე გაუმჯობესდა შასი,ბორტებზე გვერდებზე გაუძლიერდა ჯავშანი 20მმ-მდე.[[პოლონეთის კამპანია|პოლონეთის კამპანიის]] დასასრულს გადაწყდა გაეზარდათ მათი წარმოება თუმცა [[საფრანგეთის კამპანია|საფრანგეთში]] ბრძოლებისას გერმანულ ტანკებს უჭირდათ ბრიტანული [[Matilda]] - ის და [[Matilda II]] - ს გახვრეტა,ამის შემდეგ გადაწყდა რომ დაეყენებინათ ახალი 50მმ-იანი ტანკ საწინააღმდეგო ქვემეხი [[5 cm Pak 38]] Panzer IV Ausf. D - ზე.1940 წელს Ausf. E გამოვიდა,გაძლიერებული ჯავშითჯავშნით 50მმ-მდე,კოშკურიდან ამოსასვლელმა გადაინცვლა უკნიდან წინ,ტანკი იწარმოებოდა 1939 წლის ზამთრიდან 1941 წლამდე,ამავე წელს Panzer IV Ausf. F - ს წარმოება დაიწყო რომელსაც შასზე და კოშკურაზე 50მმ-იანი ჯავშანი ჰქონდა და ასევე დაყენებული დამატებითი ჯავშანი, Ausf. E - ზე კი ბორტებზეგვერდებზე 30მმ-მდე გაუზარდეს ჯავშანი,ტანკის წონა კი 24 ტონა გახდა.
 
== Ausf. F2 to Ausf. J ==
[[ფაილი:Panzer IV 1.jpg|thumb|250px|left|Ausf.F2]]
1941 წლის 26 მაისს [[ოპერაცია ბარბაროსა|ოპერაცია ბარაბაროსადან]] რამდენიმე კვირა იყო გასული როდესაც უკვე მოითხოვეს Panzer IV - ზე ქვემეხის გაძლიერება,''კრუპმა'' ისევ 50მმ-იანი Pak 38 - ები დაუყენეს თუმცა მას შემდეგ რაც გამოჩნდნენ [[T-34]] და [[Kv|KV]] ნათელი იყო რომ ბევრად ძლიერი შეიარაღება იყო საჭირო, ამიტომაც 1941 წლის დეკემბერში კრუპის 50მმ-იანი ქვემეხი მოუხსნენს და ახალი 75მმ-იანი რეინმეტალისრაინმეტალის 7.5 cm Pak 40 ტიპის ტანკ საწინააღმდეგო ქვემეხი დაუყენეს,ქვემეხს ძლიერი უკუცემა ჰქონდა რის გამოც მისი დამოკლება მოუწიათ და მიიღეს სატანკო ქვემეხი [[KwK 40]],ჯავშანმხვრეტავი ჭურვის გასროლისას ჭურვი 430 - დან 900 - მეტრს გადიოდა წამში ხოლო 1,800 მეტრში შეეძლო 77მმ89მმ-იანი ჯავშნის გახვრეტა.
Ausf. F - ს გაუკეთეს დაგრძელებული KwK 40 ტიპის ქვემეხი,წონა კი 23 ტონა გახდა.სულ 170 მსგავსი მოდიფიკაცია იქნა გამოსული.
[[ფაილი:Bundesarchiv Bild 101I-695-0406-03, Russland, Panzer IV am Waldrand.jpg|thumb|250px|Ausf.H დამატებითი ეკრანებით]]
1942 წელს დაიწყო Panzer IV Ausf. G - ის წარმოება 1943 წლამდე,ამ დროს კი ის მოდერნიზაციებს განიცდიდა,უპირველეს ყოვლისა მთლიანად მოიხსნა ჯავშანი და ახლიდან შეჯავშნეს,წინიდან 80მმ-იანი ჯავშნით ხოლო ბორტებიდანგვერდებიდან 30მმ-იანით,ამავე წელს [[ადოლფ ჰიტლერი|ადოლფ ჰიტლერმა]] გადაწყვიტა რომ 50% Panzer IV - ს უნდა გაძლიერებულიყო ჯავშანი 80მმ-მდე,ამის გამო ტანკის კორპუსის შეცვლა მოუხდათ რათა დაეწიათ მისი წონა,ასევე გაუმჯობესდა ძრავის გამაგრილებელი სისტემა,ასევე შეიცვალა გამაცხელებელი რათა ძრავა არ გაყინულიყო,1943 წელს პირველად გერმანულ ტანკებზე დაყენდა დამატებითი ეკრანები, Ausf. G - ზე დამატებით ჯავშანი გაიზარდა კოშკურაზე და უფრო დაუგრძელეს ქვემეხი და გააუმჯობესეს ქვემეხის პირი უკუცემის შესამცირებლად.
შემდეგი იყო Ausf. H,ამ მოდიფიკაციას გაუუმჯობესდა 80მმ-იანი ჯავშანი,დაემატა ზიმერიტისციმერიტის ჯავშანიწასმა რომელიც საშუალებას არ აძლევდა მაგნიტურ ნაღმებს მიკრობისა,ამ ტიპის ნაღმებს ხშირად იყენებდნენ [[მოკავშირეები]],გარდა ამისა კოშკურაზე 5 და 86 მმ-იანი ჯავშანი დაემატა,კოშკურაზე დაემატა საკვამლე ყუმბარები,გარდა ამისა შეიცვალა მამოძრავებელი გორგოლაჭები.ამ ყველაფრის შემდეგ ტანკის წონა 27 ტონამდე გაიზარდა და დაკარგა მანევრულობა,ტანკის მანევრულობისსიმარდის გასზრდელად [[Panzer III]] - ს ექვს სიჩქარიანი SSG 77 ტიპის ტრანსმისია დაუყენდა თუმცა მაინც ვერ უშველა.
[[ფაილი:Banska-Bystrica-nemecky-stredny-tank-PzKpfw.IV.AusfJ-1.jpg|thumb|250px|left|Ausf.J]]
ბოლოს მოდიფიკაცია იყო Panzer IV Ausf. J,ტანკი მაქსიმალურად მარტივ დასამზადებლად გააკეთეს,მოეხსნა ელექტრული დეტალები რის გამოც კოშკურა ჩვეულებრივ მოძრაობდა,დაემატა 200 ლიტრიანი ავზები რის შემდეგადაც 320კმ-მდე გაუმჯობესდა რადიუსი,ასევე შეიცვალა მაყუჩი და ის ორად გაყვეს,ასევე მოუხსნენ ''ზიმერიტისციმერიტის'' ჯავშანიფენა.
გარდა ამისა შეთავაზეს დაეყენებინათ [[პანტერაპანტერ (ტანკი)|პანტერასპანტერის]] ქვემეხი თუმცა კორპუსი უბრალოდ მას ვერ წაიღებდა ამიტომ პროექტი ჩავარდა.
 
=== წარმოება ===
ხაზი 122:
|-
| 1942
| დაახ. 8801680
| G
|-
| 1943
| 3,0133839
| G, H
|-
| 1944-45
| 3,1251758
| J
|-
| 1945
|
| დაახ. 435
| J
|-
| '''სულ'''
| 9,8708515
| A - J
|}
 
Panzer IV - ი თავდაპირველად მხოლოდ კრუპის ქარხანაში იწარმოებოდა,პოლონეთის ოკუპაციამდე სულ გამოსული იყო 262 ტანკტანკი,მათ შორის 35 Ausf. A; 42 Ausf. B; 140 Ausf. C; და 45 Ausf. D.ოკუპაციის შემდეგ წარმოება გაგრძელდა ავსტრიაში სადაც 223 Ausf. E მოდიფიკაცია დამზადდა,მესამე ქარხანა მდებარეობდა ჩეხეთში,იქ 1941 წლისთვის ყოველ თვიურად 38 ტანკს აგებდნენ, 83 1942, 252 1943,ხოლო 1944 წელს კი 300.1943 წელს კრუპის ქარხანა [[Sturmgeschütz IV]] - ის გამოშვებაზე გადაერთო ხოლო ჩეხეთში კი 1944 წლიდან დაიწყო [[Jagdpanzer IV]] - ის წარმოება.1944 წელს ავსტრიის ქარხნის დაბომბვისას ძლიერ დაზიანდა და 1945 წელს ქარხანამ მხოლოდ 83 ტანკის წარმოება შეძლო.
 
== ექსპორტი ==
ხაზი 154:
== დასავლეთ ფრონტი და ჩრდილოეთ აფრიკა ==
[[ფაილი:Crusadertankandgermantank.jpg|thumb|250px|1941 წელი [[ოპერაცია ჯვაროსანი]], განადგურებული Panzer IV,მის გვერზე ბრიტანული კრუსაიდერი]]
პოლონეთის ოკუპაციის შემდეგ გერმანიის სატანკო დივიზიები შედგებოდნენ : 1,445 Panzer I, 1,223 Panzer II, 98 Panzer III და 211 Panzer IV-სგან,ეს იმას ნიშნავდა რომ თანამედროვე ტანკები მხოლოდ 10% იყო,ყველაზე დაბალანსებული იყო პირველი სატანკო დივიზიონი რომლის შეიარაღებაში შედიოდა : 17 Panzer I, 18 Panzer II, 28 Panzer III, და 14 Panzer IV, დანარჩენები კი დაახლოებით ესე იყვნენ : 34 [[Panzer]] I, 33 [[Panzer II]], 5 [[Panzer III]], and 6 Panzer IV,პოლონეთის ოკუპაციისას კი უკვე პრობლემები ნათლად გამოჩნდა,კერძოთ 200-მდე ტანკი დაზიანდა ტანკსაწინააღმდეგო ქვემეხებისგან.საფრანგეთის ოკუპაციისას კი უკვე გაზრდილი იყო თანამედროვე ტანკების რაოდენობა თუმცა ჯერ მაინც უფრო მეტი იყო მსუბუქი ტანკი,[[ჰაინც გუდერიანი]]ს თქმის ომში გამოიყენებოდა 523 Panzer I, 955 Panzer II, 349 Panzer III, 278 Panzer IV, 106 [[Panzer 35(t)]] და 228 [[Panzer 38(t)]], გერმანულ Panzer IV-ებს ძალიან გაუჭირდათ თავიანთი 75მმ-იანი ქვემეხებით ფრანგული [[Somua S35]] და [[Char B1]]-ების განადგურება,სუმოას ჯავშანი 55მმ-იანი იყო,მაშინ როდესაც პანზერი 45 მმ-იან ჯავშანს ხვრიტავდა ხოლო [[Matilda Mk II]] - ს კი 70მმ78მმ-იანი ჯავშანი ჰქონდა ფრონტალურადწინიდან, ხოლო ბორტებზე გვერდებში კი 65მმ-იანი.
გერმანულ ტანკებს ბრიტანულ Matilda Mk II-ებთან შეხვედრა აფრიკაშიც მოუწია და კვლავ ძალიან გაუჭირდათ მათთან ბრძოლა, ამიტომაც დაუყენეს L/43 ტიპის ახალი ქვემეხები და უკვე 1500 მეტრიდან შეეძლოთ ნებისმიერი ტანკის განადგურება, თუმცა ბრიტანულ Matilda Mk II-ებსაც გამოყავდათ მწყობრიდან გერმანული ანალოგები, გარდა ამისა Panzer IV ბევრად აღემატებოდა მანევრულობაშისიმარდეში ბრიტანულ [[Matilda Mk II]]-ს რომელსაც ძალიან აკლდა ეს თვისება.
 
== აღმოსავლეთ ფრონტი ==
ხაზი 162:
1942 წელს სულ დაკარგეს 502 Panzer IV.
 
[[კურსკის ბრძოლა]]ში Panzer IV-ს დიდი წვრილი მიუძღვოდა რადგან ჯერ კიდევ არ იყო ფართოდ გავრცელებული [[პანტერაპანტერ (ტანკი)|პანტერაპანტეა]] ან თუ იყო მასაც როგორც თაიგერტიგერ ბევრი ტექნიკური პრობლემა ჰქონდა, ამ ბრძოლაში განადგურდა 841 Panzer IV,1943 წელს სულ დაკარგეს 2,352 ტანკი აღმოსავლეთ ფრონტზე,1944 წელს კი 2,643 რომლის აღდეგენა და წარმოება ძალიან რთული იყო.1945 წელს კი 287, საბჭოთა ცნობებით მთლიან მეორე მსაფლიო ომში განადგურდა 6,152 Panzer IV ანუ დაახლოებით 70%.
 
== დასავლეთ ფრონტი ==
ხაზი 168:
მეორე ფრონტის გახსნისას დასავლეთ ფრონტზე ტანკების ნახევარი სწორედ Panzer IV-ებისგან შედგებოდნენ,სულ 11 სატანკო დივიზია იყო, ეს დივიზიები უმეტესად დაკომპლეკტებულნი იყვნენ Panzer IV-ებით და ახალი პანტერებით,სულ 160 ტანკამდე,გარდა ამისა დასავლეთ ფრონტზე გარდა ვერმახტის ჯარისა იყო [[ვაფენ-სს|ვაფენ სს]]-ი რომელიც უკეთესად აღჭურვილნი და მომზადებულები იყვნენ, თუმცა მოკავშირეებმა ჰაერში კონტროლი მალევე დააწესეს და საშინელი ზარალი მიაყენეს გერმანიის სატანკო ჯარებს, მათ უბრალოდ შეტევაც კი არ შეეძლოთ რადგან მათ მალევე ანადგურებდნენ ტანკ საწინააღმდეგო შეიარაღებით ანდაც საერთოდ ბომბდამშენებით, გარდა ამისა მოწინააღმდეგეს დიდი რაოდენობით ჰქონდა ტანკსაწინააღმდეგო [[PIAT]]-ები რომლებითაც ბორტებზე მოხვედრისას ადვილად ხვრიტავდა მოწინააღმდეგის ტანკებს, სწორედ ამის გამო ტანკებს დაუმონტაჟეს დამატებითი ეკრანები მათგან თავ დასაცავად.
 
მოწინააღმდეგის მხარეს ყველაზე გავრცელებული იყო [[M4 Sherman]], ტანკს ძალიან ცუდი50-63 მმ ჯავშანი და არასაკმარისი75 -76,2 მმ შეიარაღება ჰქონდა, ტანკი ხვრიტავდა მხოლოდ Panzer IVემ-ის4 ძველშერმანის ვერსიებს76,2 მაგრამმმ ბოლოქვემრხს ვერსიებთანიგივე რომლებსაცმახასიათებელი 80მმ-იანი ფრონტალური ჯავშანი ჰქონდათ ფაქტობრივად ამერიკულიჰქონდა, შერმანირაც მასგერმანულ ვერ75 ხვრიტავდამმ ახლოდანაცგრძელლულიან კიქვემეხს.
 
ბრიტანელებმა ტანკი გააძლიერეს ახალი 76,2 მმ ქვემეხით [[QF 17 pounder]] და მიიღეს ახალი ტანკი [[M4 ფაირფლაი]],ეს ერთადერთი ტანკი იყო დასავლეთ ფრონტზე რომელსაც შეეძლო მისიპანტერბსა და ტიგერის ჯავშნის გახვრეტა ფრონტალურადწინიად,გარდა ფაირფლაისა მსგავსი ქვემეხი ეყენა [[Cruiser Mk VIII Challenger]] - ს მაგრამ ტანკს ბრძოლებში მონაწილეობა არ მიუღია.
Panzer IV დიდი რაოდენობით გამოიყენებოდა [[არდენის ოპერაცია (1945)|არდენის დაცვაში]] თუმცა ამ ბრძოლაშიც უამრავი Panzer IV განადგურდა.
დასავლეთით გერმანიამ 2,200 Panzer IV დაკარგა.
ხაზი 178:
1944 წელს ფინელებმა 15 ახალი Panzer IV Ausf J იყიდეს,თითოში 5,000,000 ფინური მარკა გადაიხადეს თუმცა ტანკებმა თითქმის ვერ მოასწრეს ბრძოლებში ჩართვა.ომის შემდგომ მას საწვრთნელი ფუნქცია ჰქონდა,გარდა ამისა მონაწილეობდა ფილმ [[უცნობი ჯარისკაცი]]-ში სადაც გადაკეთებული იყო საბჭოთა კვ -დ.
 
1945 წლის შემდეგ ბულგარეთმა თავიანთი პანზერებიპანცერ-4-ები საცეცხლე პოზიციებადწერტილებად გადააქცია თურქეთთან საზღვარზე.
 
რუმინეთმა ომის შემდეგ წითელი არმიისგან მიიღო 50 Panzer IV,თუმცა ტანკები ცუდ მდგომარეობაში იყო, უმეტესობას ნაწილები აკლდა.ტანკები 1950 წლამდე დარჩა შეიარაღებაში ხოლო შემდეგ კი დაჭრეს და ჩაანაცვლეს საბჭოთა შეიარაღებით.
ხაზი 186:
=== ვარიანტები ===
 
* '''[[Jagdpanzer IV]]''' - ანტიტანკი შექმნილი იყო Panzer IV - ს შასზე,შეიარაღებული იყო L/48 ტიპის ქვემეხით ან 103 მმ ჰაუბიცით.
[[ფაილი:Sturmpanzer.Saumur.0008gkp7.jpg|thumb|250|Sturmpanzer IV]]
* '''[[Sturmgeschütz IV]]'' - ანტიტანკი ექმნილი პანზერ 4ის შასზე,შეიარაღებული იყო 75მმ-იანი 7.5 cm Pak 42 L/70 ტიპის ქვემეხით.
 
* '''[[Sturmpanzer IV]]''' ''Brummbär'' - თვითმავალი საარტილერიო დანადგარი,შეიარაღებული 150მმ-იანი მოკლე ლულითჰაუბიცით.
 
* '''[[Wirbelwind]]''' - თვითმავალი საზენიტო დანადგარი შეიარაღბულიშეიარაღბულიფ 4 х 2  cm Flakvierling 38 ქვემეხით.
 
== რესურსები ინტერნეტში ==
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/Panzer_IV“-დან