[[File:Sapere avde.jpg|thumb|ლოზუნგი [[მანჩესტერის გრამატიკის სკოლა | მანჩესტერის გრამატიკის სკოლაზე]]]]
'''Sapere aude''' (გამოითქმის ''საპერე ოუდეიაუდე'') [[ლათინური ფრაზების სია|ლათინური გამოთქმაა]] და ნიშნავს "გაბედე იყო ბრძენი", უფრო ზუსტად კი "გაბედე იცოდე". პირველად გამოიყენა რომაელმა პოეტმა [[ჰორაციუსი|ჰორაციუსმა]], თუმცა პოპულარული [[განმანათლებლობა|განმანათლებლობის პერიოდში]], გერმანელი ფილოსოფოსის [[იმანუელ კანტი|იმანუელ კანტის]] ესეს - "[[პასუხი კითხვაზე: რა არის განმანათლებლობა?|რა არის განმანათლებლობა?]]" წყალობით გახდა. კანტი ''Sapere aude''-ს მთელი განმანათლებლობის პერიოდის დევიზად მიიჩნევს და განმანათლებლობის ცნების განმარტებაშიც იშველიებს.