ლორეს პროვინცია: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
No edit summary
No edit summary
ხაზი 28:
ქართველი ემიგრანტი და პოლიტიკური მოღვაწე ვიქტორ ნოზაძე იგონებდა:
{{ციტატის დაწყება}} სომხებმა გაამზადეს სომხეთის რუკა პარიზის საზავო კონფერენციისათვის წარსადგენად და ამ რუკაზე, როგორც სომხეთში შემავალი ტერიტორიები, აღნიშნული იყო - თბილისი, ბორჩალოს, ახალციხისა და ახალქალაქის მაზრები, მცხეთა, გორი, ბათუმი და ბათუმის ოლქი. მიმართულებით.
<sub>ვიქტორ ნოზაძე</sub><ref name="PAK">{{cite web|url=http://kvirispalitra.ge/history/11713-rogor-gadasca-stalinma-lore-somkhebs.html|title=როგორ გადასცა სტალინმა ლორე სომხებს|lang=ka}}</ref>.
<sub>ვიქტორ ნოზაძე</sub>
{{ციტატის დასრულება}}
<ref name="PAK">{{cite web|url=http://kvirispalitra.ge/history/11713-rogor-gadasca-stalinma-lore-somkhebs.html|title=როგორ გადასცა სტალინმა ლორე სომხებს|lang=ka}}</ref>.
 
[[1918]] წლის დეკემბერში სომხურმა სამხედრო ძალებმა ფართომასშტაბიანი აგრესია განახორციელეს ქვემო ქართლსა და სამხრეთ საქართველოში.
Line 44 ⟶ 43:
[[1921]] წელს [[კომუნისტური გადატრიალება საქართველოში|საქართველოში საბჭოთა რეჟიმის დამყარების]] შემდეგ ჩვენში ლორესთვის უკვე აღარავის ეცალა. ამით ისარგებლეს სომეხმა ბოლშევიკებმა და ოლქის შენიღბული ინკორპორაცია მოახდინეს.
 
[[კომუნისტი (გაზეთი)|გაზეთი „კომუნისტი“]] ამავე წლის 15 მარტს იუწყებოდა: {{ციტატის დაწყება}}4 მარტს დაიწყო მოქმედება სომხეთის კომპარტიის ცკ-ის ბიურომ. სამხედრო რევოლუციურმა კომიტეტმა გადადგა ნაბიჯი რევოლუციური წესრიგის მოსაწყობად ლორეს რაიონში, რომლის ცენტრად არჩეულია სადგური ალავერდი, დანიშნულია რევკომის თავმჯდომარისა და სამხედრო რევოლუციური კომიტეტის რწმუნებულად ამხ. საფრაზბეკოვი.{{ციტატის დასრულება}}<ref name="PAK"/>'{{ციტატის დასრულება}}
 
დასაწყისში სომხეთის ახალჩამოყალიბებულმა საბჭოთა რეჟიმმა ლორეს ოლქში თავისი რწმუნებული დანიშნა. ფაქტობრივად, ეს ტერიტორია ამიერიდან სომხეთის მთავრობის გავლენის ზონაში მოექცა.
Line 51 ⟶ 50:
 
[[ფაილი:Northern Lori from Pushkin Pass.jpg|მინიატიურა|280პქ|ჩრდილოეთი ლორე]]
ამ კომისიის პირველი სხდომა გაიმართა 1921 წლის 25-27 ივნისს, [[თბილისი|თბილისში]]. ჩვენამდე მოაღწია ამ მეტად საინტერესო სხდომის ოქმმა, რომელიც სომხეთის საბჭოთა სოციალისტური რესპუბლიკის წარმომადგენლის, მურადიანის მიერაა შედგენილი. სადემარკაციო კომისიის 25 ივნისის სხდომაზე სიტყვით გამოვიდა [[სომხეთის სსრ]] წარმომადგენელი „ამხ. ბეკზადიანი”. <ref name="PAK"/>'
 
სხდომის ოქმში ვკითხულობთ:
Line 57 ⟶ 56:
სიტყვა ეკუთვნის ამხ. ბეკზადიანს, რომელმაც განაცხადა: სომხეთის მდგომარეობა განსაკუთრებით მძიმე მდგომარეობად უნდა მივიჩნიოთ, რადგან მან თავისი ტერიტორიის თითქმის ნახევარი დაკარგა ეკონომიკურ რესურსებიანად. ამხ. ბეკზადიანს უაღრესად საჭიროდ მიაჩნია, რომ მეზობელ აზერბაიჯანსა და საქართველოს რესპუბლიკებს ჩამოეჭრათ ტერიტორია სომხეთის სასარგებლოდ. როცა მოსკოვში ამხ. მიასნიკოვმა და ბეკზადიანმა ამხ. სტალინი ინახულეს, ამ უკანასკნელმა ეს თვალსაზრისი სავსებით გაიზიარა.
 
ყოველივე ზემონათქვამის საფუძველზე, სომხეთის დელეგაცია სთხოვს ამხ. ქართველებს, თათრებს, გაითვალისწინონ სომხეთის განსაკუთრებული მდგომარეობა და საერთო სოლიდარობის გულისათვის, ერთხელ და სამუდამოდ, უაღრესად გულწრფელი, მეგობრული ურთიერთდამოკიდებულების დამყარების გულისათვის დაგვთანხმდნენ განსაზღვრული ტერიტორიების დათმობას.<ref name="PAK"/>
{{ციტატის დასრულება}}<ref name="PAK"/>'
 
[[ფაილი:Canyon Lori.jpg|250პქ|მინიატიურა|მარცხნივ|კანიონი ლორეს ოლქში]]
Line 73 ⟶ 72:
მიუხედავად ქართველი კომუნისტების პრინციპული მოხოვნისა ლორეს ნეიტრალურ ზონაში რეფერენდუმის ჩატარებასთან დაკავშირებით, კავბიურომ არ გაითვალისწინა პლენუმის ეს გადაწყვეტილება. მთლიანობაში, მართალია, ახალქალაქისა და ხრამის რაიონები დარჩა საქართველოს შემადგენლობაში, მაგრამ, სამაგიეროდ, ლორეს ოლქი ყოველგვარი რეფერენდუმის გარეშე სომხეთის სსრ-ს გადაეცა.
 
ამდენად, [[1921]] წელს [[კომუნისტური პარტია|კომუნისტური პარტიის]] ამიერკავკასიის კავბიუროსა და საქართველოს კომპარტიის პოლიტბიუროს დადგენილებით სომხეთს გადაეცა ბორჩალოს მაზრის სამხრეთ ნაწილი, ე.წ. „ლორეს რაიონი” - 2367 კვკმ ფართობით. მოგვიანებით, 1925 წელს სომხეთს ასევე გადაეცა ბორჩალოს მაზრის კიდევ ერთი ნაწილი 207,94 კვკმ ფართობი. ერთობლიობაში [[1921]]-[[1925]] წლებში სომხეთს დაუთმეს საქართველოს ტერიტორიის 2575,38 კვკმკვ.კმ.
<ref name="PAK"/>'
== გეოგრაფია ==
ლორეს ესაზღვრება შემდეგი მარზები: