ნაპირის ზონა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის წაშლა: eu:Itsasalde (strong connection between (2) ka:ნაპირის ზონა and eu:Itsasertz), zh:海岸 (strong connection between (2) ka:ნაპირის ზონა and zh:岸)
clean up, replaced: როცა → როდესაც using AWB
ხაზი 2:
'''ნაპირის ზონა''', ''ოკეანისა და ზღვისა'' — [[ხმელეთი]]სა და [[ზღვა|ზღვის]] თანამედროვე ურთიერთმოქმედების არე.<ref>{{cite encyclopedia|encyclopedia=The American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition|year=2000|title=Coast|url=http://www.bartleby.com/61/43/C0434300.html|accessdate=2008-12-11}}</ref> იყოფა წყალზედა ნაწილად (საკუთრივ [[ნაპირი]]) და წყალქვეშა კალთად. კალთის საზღვარი პირობითად იმ სიღრმეზე გაჰყავთ, რომელიც მოცემული რაიონისათვის ჩვეული უდიდესი შტორმული ტალღის გაორკეცებული სიმაღლის ტოლია.
 
ნაპირის ზონის განვითარება გამყინვარების შემდგომ პერიოდში დაიწყო, როცაროდესაც [[ოკეანე|მსოფლიო ოკეანის]] დონე 90-100 მ-ით აიწია და გასტაბილურდა.
 
ნაპირის ზონის თანამედროვე [[რელიეფი]]ს ჩამოყალიბებაში დიდ როლს თამაშობს ზვირთცემა და მოქცევის დინებები; მათი ზემოქმედება გართულებულია ადგილობრივი კლიმატური (გაბატონებული ქარები, ყინვა, ყინულსაფარი და სხვა), ფიზიკური, ქიმიური და ბიოგენური ფაქტორებით. ნაპირის ზონის განვითარება მიმართულია წონასწორობის პროფილის (ნაპირთან ციცაბო და ფსკერისაკენ დამრეცი ჩაზნექილი მრუდი) გამომუშავებისაკენ. [[აბრაზია|აბრაზიულ ნაპირთან]] პროფილის ნაპირისპირა ნაწილი ჩაჭრილია [[დედაქანი|დედაქანებში]], ხოლო ფსკერისაკენ [[ხმელეთი]]ს ნგრევის პროდუქტებია დალექილი. [[აკუმულაცია (გეოლოგია)|აკუმულაციურ ნაპირთან]], სადაც ზღვა ტერასას ან სანაპირო ბარს ქმნის, დანალექი ქანები ნაპირისპირა ნაწილშია, ფსკერისაკენ კი პროფილი შესაძლებელია დედაქანებშიც იყოს გამომუშავებული. ნაპირის ზონის მოხაზულობა დამოკიდებულია ნატანის ნაპირის გასწვრივ
[[Image:Knight's Point, West Coast.jpg|left|thumb|240პქ|[[ახალი ზელანდია]]]]გადაადგილებაზე [[პლაჟი|პლაჟსა]] და წყალქვეშა კალთაზე. ნაპირის ზონის რომელიმე მონაკვეთზე გაბატონებულია ნაპირისადმი ირიბად მიმართული ღელვა, მაშინ ნაპირისგასწვრივ ნაკადს მოცემულ კვეთში შეუძლია წლის განმავლობაში 100 ათ. მ³-ზე მეტი რიყნარი და დაახლოებით 1 მლნ. მ³ ქვიშა გადაიტანოს.
 
იქ, სადაც ნაპირის ექსპიზიციის შეცვლის გამო ნაკადი შესუსტებულია, ნატანი ნაწილობრივ ილექება და წარმოიქმნება ნაპირის ზონის აკუმულაციური ფორმები ([[ცელა]], [[ისარ]]ა, [[ზვინული]] და სხვა). თუ ნაპირისგასწვრივი ნაკადი გაძლიერდა, მაშინ შესაძლებელია ნაპირის ზონაში [[ატმოსფერული ნალექები|ნალექები]] წაირეცხოს, გაქრეს [[პლაჟი]] და დაიწყოს ნაპირის ამგები დედაქანების ნგრევა. ხშირად ამ შედეგამდე მივყავართ სამშენებლო მიზნით პლაჟიდან ნატანის არაგეგმაზომიერ გატანას.
 
ნაპირის ზონაში ვითარდება ისეთი ორგანიზმების სპეციფიკური ბიოცენოზები, რომლებიც შეგუებული არიან ზვირთცემას. ზოგიერთი მათგანი თავდაცვის მიზნით თავშესაფარს დედაქანებშიც თხრის და ამით აჩქარებს ნაპირის ნგრევის პროცესს. [[წყალმცენარეები|წყალმცენარეთა]] სიუხვე ნაპირის ზონაში ხელსაყრელ პირობებს ქმნის სარეწაო ცხოველთა მოსაშენებლად. ნაპირის ზონის ცვლილებებს ითვალისწინებენ ნავიგაციაში, აგრეთვე ნავსადგურებისა და ზღვის არხების მშენებლობის დროს.
 
 
==იხილეთ აგრეთვე==
Line 32 ⟶ 31:
[[კატეგორია:ჰიდროლოგია]]
[[კატეგორია:რელიეფის ფორმები]]
 
 
[[af:Kuslyn]]
[[an:Costa]]
[[ar:ساحل]]
[[an:Costa]]
[[ast:Costa]]
[[ay:Lamara junt'u tuqi suyu]]
[[be-x-old:Узьбярэжжа]]
[[bs:Obala]]
[[br:Aod]]
[[bg:Бряг]]
[[br:Aod]]
[[bs:Obala]]
[[ca:Costa]]
[[chr:ᎠᎹᏳᎸᏗ]]
[[cs:Pobřeží]]
[[cy:Arfordir]]
[[da:Kyst]]
[[de:Küste]]
[[et:Rannik]]
[[el:Ακτή]]
[[es:Costa]]
[[et:Rannik]]
[[fi:Rannikko]]
[[fr:Côte (géographie)]]
[[ga:Cósta]]
[[gd:Còrsa]]
[[gl:Costa (xeografía)]]
[[kohe:연안קו חוף]]
[[hr:Obala]]
[[id:Pesisir]]
[[is:Strönd]]
[[it:Costa]]
[[heja:קו חוף海岸]]
[[kn:ಕರಾವಳಿ]]
[[kk:Жағалау]]
[[kn:ಕರಾವಳಿ]]
[[ko:연안]]
[[la:Litus]]
[[lmo:Còsta (ria)]]
[[lv:Piekraste]]
[[lmo:Còsta (ria)]]
[[mr:समुद्रकिनारा]]
[[nl:Kust]]
[[jann:海岸Kyst]]
[[no:Kyst]]
[[nn:Kyst]]
[[pl:Wybrzeże]]
[[pt:Costa]]
[[ru:Побережье]]
[[nnsh:KystObala]]
[[simple:Coast]]
[[sk:Pobrežie]]
Line 79 ⟶ 80:
[[so:Xeeb]]
[[sr:Обала]]
[[sh:Obala]]
[[fi:Rannikko]]
[[sv:Kust]]
[[th:ชายฝั่ง]]
[[chr:ᎠᎹᏳᎸᏗ]]
[[uk:Узбережжя]]
[[vi:Bờ biển]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ნაპირის_ზონა“-დან