აპიუს კლავდიუს ცეკუსი: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Bot: Migrating 29 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q297783 (translate me)
clean up, replaced: მიყავდა → მიჰყავდა using AWB
ხაზი 1:
'''აპიუს კლავდიუსი ბრმა''' (დაახ. [[ძვ. წ. 340]] - [[ძვ. წ. 273]]) — [[რომის რესპუბლიკა|რომის რესპუბლიკის]] სახელმწიფო მოღვაწე, [[ცენზორი]] და მწერალი.
 
აპიუს კლავდიუსი იყო კლავდიუსების პატიციული ოჯახიდან. [[ძვ. წ. 312]] წელს იგი [[გაიუს პლავტიუსი|გაიუს პლავტიუსთან]] ერთად ცენზორად აირჩიეს. მისი ცენზორობის დროს აშენდა ცნობილი [[აპიუსის გზა]] და პირველი [[აკვედუკი]]. ეს ქმედებები მან მარტო ჩაიდინა, ვინაიდან მან [[რომის სენატი|სენატში]] ბევრი უღირსი სენატორი ჩარიცხა და დაკანონებული 1.5 წლის ნაცვად მან ცენზორობა ძველებურად, 5 წლით გაიხანგძლივა, მიუხედავად იმისა რომ მისი კოლეგა გადადგა. [[ტიტუს ლივიუსი]] ყველა, რომ აპიუსმა უბიძგა [[პორტიციუსები (გვარი)|პორტიციუსების]] პატრიციულ გვარს, რომლებშიც [[ჰერკულესი]]ს ქურუმობა მემკვიდრეობით გადადიოდა, ესწავლებინათ მონებისთვის ქურუმების მოვალეობების შესრულება. ამის შემდეგ, ერთი წლის განმავლობაში პორტიციუსების გვარი გაწყდა, მალე კი აპიუსი დაბრმავდა. ხალხმა ეს ღმერთების სასჯელად მიიჩნია.
ხაზი 7:
[[ძვ. წ. 307]] წელს აპიუსი კონსულად აირჩიეს. ამ პერიოდში [[მეორე სამნიტური ომი]] მიმდინარეობდა. მხედართმთავრად სენატმა [[კვინტუს ფაბიუსი]], წინა წლის კონსული დატოვა. ზოგი ვერსიით, აპიუსს კონსულობა ჯერ კიდევ ცენზორობის დროს სურდა.
 
[[ძვ. წ. 296]] წელს კონსულთა არჩევნებზე ერთი ადგილი დაიკავა კვინტუს ფაბიუსმა. აპიუსმა გამოიყენა მთელი თავისი გავლენა, რათა იგი გამხდარიყო მეორე კონსული და ორივე კონსული პატრიციი იქნებოდა. ფაბიუსმა მაშინვე უარი თქვა კონსულობაზე და მეორე კონსული გახდა პლებეი ლუციუს ვოლუმნიუსი. ამ დროს [[მესამე სამნიტური ომი]] მიმდინარეობდა. ომის ჩატარებნა ძველ კონსულებს დაევალათ, კვინტუს ფაბიუსს და [[პუბლიუს დეციუს მუსი (უმცროსი)|პუბლიუს დეციუს მუსს]]. აიუსს მოუწია [[ეტრურია]]ში წასვლა, სადაც [[ეტრუსკებთან ომი|ომი]] მიმდინარეობდა. [[სამნიტები]] და [[ეტრუსკები]] გაერთიანებული ძალებით დაუპირისპირდნენ [[რომის რესპუბლიკა|რომს]]. მისი კოლეგა ამ დროს სამნიუმში იბრძოდა. პირველი ბრძოლები ეტრუსკების წინააღმდეგ არ იყო წარმატებული. შემდეგ კი მოხდა გაუგებრობა წერილთან დაკავშირებით. ვოლუმნიუსს წარმატებით მიყავდამიჰყავდა სამნიუმსი ომი, ამ დროს იგი აპიუსმა წერილით გამოიძახა ეტრურიაში, სემდეგ კი, როდესაც ვოლუმნიუსი ჩავიდა, ამტკიცებდა რომ არავითარი წერილი არ გაუგზავნია. ვოლუმნიუსი უკვე აპირებდა სამნიუმსი დაბრუნებას, როდესაც აპიუსის ლეგატებმა მოითხოვეს მისი დარჩენა და დახმარება. აპიუსი იძულებული გახდა დათანხმებოდა ამაზე. ორივე კონსული ერთად შეებრძოლა ეტრუსკებს და დაამარცხეს ისინი.
 
ამის შემდეგ ვოლუმნიუსი დაბრუნდა სამნიუმში. ეტრუსკებმა ისევ იარაღი აიღეს ხელში და დაუპირისპირდნენ დარჩენილ აპიუსს. ამასობასი არჩევნების დროც დადგა და შემდეგი კონსულები გახდნენ კვინტუს ფაბიუსი და პუბლიუს დეციუს მუსი. აპიუსი კი [[პრეტორი]] გახდა და ამ თანამდებობით განაგრძობდა სამნიტების წინააღმდეგ ომში მონაწილეობას.
ხაზი 13:
აპიუს კლავდიუსი ორჯერ გახდა დიქტატორი, [[ძვ. წ. 292]] და [[ძვ. წ. 285]] წლებში.
 
აპიუს კლავდიუსმა [[ლათინური დამწერლობა|ლათინურ ანბანს]] რამდენიმე ასო დაამატა. სიბერეში აპიუს კლავდიუსი დაბრმავდა და ჩამოშორდა სახელმწიფო საქმიანობას. [[პიროსთან ომი]]სას კი ([[ძვ. წ. 279]]), როდესაც მან შეიტყო, რომ რომის სენატი განიხილავს [[პიროსი ეპიროსიდან|პიროსთან]] სამშვიდობო მოლაპარაკებების დაწყებას და თავს დამარცხებულად მიიჩნევს, აპიუსმა უბრძანა მსახურებს წაეყვანათ სენატში, სადაც გამოვიდა სიტყვით, გააკრიტიკა სენატის პოლიტიკა და მოუწოდა რომაელებს ბოლომდე ებრძოლათ და სამშვიდობო მოლაპარაკებები მხოლოდ პიროსის იტალიიდან წასვლის შემდეგ დაეწყოთ. მისმა სიტყვამ გადამწყვეტი მნიშვნელობა იქონია და ომი განახლდა. ეს არის ლათინურ ენაზე პოლიტიკური ორატორობის პირველი ჩაწერილი ნიმუში.
 
== ლიტერატურა ==