|
==ბრძოლის მიმდინარეობა==
სიცილიაში გაგზავნილ იქნა რაზმიარმია კონსულ [[აპიუს კლავდიუს კაუდექსი]]ს მეთაურობით. მამერტინელებმამიუხედავად ანმასობაშიიმისა, რომ კართაგენელები [[მესინის სრუტე]]ს აკონტროლებდნენ და ყველანაირად ცდილობდნენ აღეკვეთათ რომაელთა მცდელობები მისი გადაკვეთისა, კონსულმა მაინც შეძლო ღამის საფარქვეშ სიცილიაზე გადასვლა მოკავშირე იტალიური ქალაქების ფლოტის გამოყენებით. მამერტინელებს ამასობაში უკვე განდევნესგანედევნათ კართაგენელები და ქალაქი რომაელებს გადასცეს. კართაგენელებმა ჯვარსგარნიზონის აცვეს მხედართმთავარიმეთაური [[ჰანონი]] ქალაქის დაკარგვისთვის ჯვარს აცვეს. კართაგენის ფლოტი სიცილიის ჩრდილოეთ კიდესთან განლაგდა, ხოლო არმიაარმიამ მესინასქალაქის მახლობლადალყა დადაიწყო. დაიწყესსიცილიაში ქალაქისრომაელთა ალყაინტერვენციის წინააღმდეგ ბრძოლაში კართაგენის დახმარება სირიკუზამაც გადაწყვიტა. ჰიერონმა თავისი არმია კართაგენულ არმიასთან ახლოს დააბანაკა.
პირველად შეტევაზე რომაული არმია გადავიდა. კლავდიუსმა ჯერ სირაკუზელებს შეუტია და ჰიერონი აიძულა, რომ არმიასთან ერთად სირაკუზაში გაბრუნებულიყო. [[ზონარა]]ს და [[დიონი]]ს გადმოცემით , რომაელთა და სირაკუზელთაამ ბრძოლაში რომაული მხედრობა დამარცხდა, მაგრამთუმცა ლეგიონერმა ქვეითებმა გაიმარჯვეს. ჰიერონიმემმეორე თავიდღეს, ჯერგამთენიისას, მახლობელსირაკუზელების მთებსბედი შეაფარა,გაიზიარეს შემდეგ სირაკუზებში დაბრუნდაკართაგენელებმაც. ამისბრძოლას მერეუფრო რომაელებმადეტალურად კართაგენელთაკვლავ ბანაკსზონარა შეუტიესაღწერს. მისი თქმით, კართაგენელთა ბანაკს ცალი მხრიდან ზღვა იცავდა, მეორე მხრიდან - ჭაობი, შუალედში კი კედელი იყო აშენებული. რომაელთა თავდაპირველი შეტევა წარუმატებლად დამთავრდა და მათ უკან დახევა მოუწიათ ,. კართაგენელები მტერს დაედევნენ, თუმცა რომაელები შემობრუნდნენ და შეებრძოლნენ. ბრძოლაში კართაგენელები დამარცხდნენ და კლავდიუსის მესინადან წასვლამდე ბანაკიდან გასვლას ვეღარ ბედავდნენ. ▼
მესინასთან ბრძოლების მიმდინარეობაზე სხვადასხვა ისტორიკოსების მონათხრობი იმდენად განსხვავებულია, რომ მოვლენების მსვლელობის აღდგენა პრაქტიკულად შეუძლებელია. [[ანეუს ფლორუსი]] და [[პაულუს ოროზიუსი]] წერენ, რომ კლავდიუსმა იმდენად მალე წარმოაჩინა თავისი უპირატესობა, რომ ჰიერონიმე შეშინდა და თავი ბრძოლამდე დამარცხებულად სცნო.
უკანასკნელმა ვერსიამ წარმოშვა ჰიპოთეზა, რომ მესინის ალყა [[ძვ. წ. 263]] წლამდე გრძელდებოდა და ქალაქი შემდეგი წლის კონსულმა [[მანიუს ვალერიუს მაქსიმუსი|მანიუს ვალერიუს მაქსიმუსმა]] გაათავისუფლა ქალაქი. სავარაუდოდ მისი მეტსახელი მესალაც ამ წარმატებასთანაა დაკავშირებული. სხვა ჰიპოტეზებით, ამ წელს ვალერიუსმა სირაკუზებზე გაილაშქრა. ხოლო კართაგენელების ბანაკს რაც შეეხება ალბათ უკვე სხვა გამაგრებებიდან ვერ ბედავდნენ გასვლას.▼[[პოლიბიუსი]] წერს [[ფაბიუს პიქტორი|ფაბიუს პიქტორზე]] დაყრდნობით რომ კლავდიუსმა ღამე გადაკვეთა სრუტე მესინასთან, მან ჯერ ელჩები გაგზავნა სირაკუზელებთან და კართაგენელებთან, ქალაქის ალყის მოხსნის მოთხოვნით, მაგრამ ამან შედეგი არ გამოიღო. მაშინ კლავდიუსი ჯერ სირაკუზელებს დაესხა თავს და ცხარე ბრძოლაში სასტიკად დაამარცხა, ღამე კი მათ დატოვეს ბანაკი. მეორე დღეს კი კლავდიუსი კართაგენელებს შეებრძოლა და დაამარცხა.
მესინასთან ბრძოლების მიმდინარეობაზე ზოგიერთი ისტორიკოსის მონათხრობი რადიკალურად განსხვავებულია. [[ანეუს ფლორუსი]] და [[პაულუს ოროზიუსი]] წერენ, რომ კლავდიუსმა იმდენად მალე წარმოაჩინა თავისი უპირატესობა, რომ ჰიერონი შეშინდა და თავი ბრძოლამდე დამარცხებულად სცნო. [[დიოდორე სიცილიელი]]ს ვერსიით, რომაელები სირაკუზელებთან ბრძოლაში დამარცხდნენ და თავი ქალაქს შეაფარეს, ღამე კი ჰიერონიმემჰიერონმა ჩათვალა, რომ კართაგენელებმა უღალატეს, გადაწვა ბანაკი და სირაკუზებშისირაკუზაში დაბრუნდა.
== შემდგომი მოვლენები ==
▲[[ზონარა]]ს და [[დიონი]]ს გადმოცემით რომაელთა და სირაკუზელთა ბრძოლაში რომაული მხედრობა დამარცხდა, მაგრამ ქვეითებმა გაიმარჯვეს. ჰიერონიმემ თავი ჯერ მახლობელ მთებს შეაფარა, შემდეგ სირაკუზებში დაბრუნდა. ამის მერე რომაელებმა კართაგენელთა ბანაკს შეუტიეს. ბანაკს ცალი მხრიდან ზღვა იცავდა, მეორე მხრიდან ჭაობი, შუალედში კი კედელი იყო აშენებული. რომაელთა შეტევა წარუმატებლად დამთავრდა და მათ უკან დახევა მოუწიათ, კართაგენელები დაედევნენ, რომაელები შემობრუნდნენ და შეებრძოლნენ. ბრძოლაში კართაგენელები დამარცხდნენ და კლავდიუსის მესინადან წასვლამდე ბანაკიდან გასვლას ვეღარ ბედავდნენ.
▲უკანასკნელმა ვერსიამ წარმოშვა ჰიპოთეზა, რომ მესინის ალყა [[ძვ. წ. 263]] წლამდე გრძელდებოდა და შემდეგი წლის კონსულმა [[მანიუს ვალერიუს მაქსიმუსი|მანიუს ვალერიუს მაქსიმუსმა]] გაათავისუფლა ქალაქი. სავარაუდოდ მისი მეტსახელი მესალაც ამ წარმატებასთანაა დაკავშირებული. სხვა ჰიპოტეზებით, ამ წელს ვალერიუსმა სირაკუზებზე გაილაშქრა. ხოლო კართაგენელების ბანაკს რაც შეეხება ალბათ უკვე სხვა გამაგრებებიდან ვერ ბედავდნენ გასვლას.
== სქოლიო ==
| 