აღმოსავლეთ ევროპის ვაკე: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შემოწმებული ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 36:
ვაკის ჩრდილოეთ ნაწილში, 50-ე პარალელამდე, ატლანტის ოკეანიდან ჰაერის მასები დასავლური გადატანა ბატონობს, განსაკუთრებით ზამთარში. ზამთარი აქ ცივი, უხვთოვლიანი და ხანგრძლივია (გარდა [[ბალტიისპირეთი]]სა). ზაფხული შედარებით გრილი, ნალექები მეტი მოდის, ვიდრე ორთქლდება, დანესტიანების კოეფიციენტი ერთზე მეტია. ამ კლიმატურ პირობებში პოლარული წრის ჩრდილოეთით წარმოიქმნა ტუნდრა და ტყეტუნდრა, ხოლო უფრო სამხრეთით — ტყის ზონა (ტაიგა, შერეული და ფართოფოთლოვანი ტყეები). ტყის ზონის სამხრეთით ვაკეზე კლიმატური პირობების ფორმირებას კონტინენტური ჰაერის მასები უწყობს ხელს. ნალექები უფრო ნაკლები მოდის, ვიდრე შეიძლება აორთქლდეს. ზამთარუ უფრო ხანმოკლეა, ვიდრე ჩრდილოეთში, ზაფხული — ხანგრძლივი და თბილი. ნალეწები არათანაბრად მოდის. მცენარეულ საფარს სერიოზულ პრობლემებს უქმნის ადგილობრივი ცხელი და მშრალი ქარები.
===ჰიდროგრაფია===
აღმოსავლეთ ევროპის ვაკის მდინარეები გამოირჩევიან დიდი ჩამონადენით გაზაფხულზე, ყოველწლიური მდგრადი ყინულსაფარით ზამთარში და მკაფიოდ გამოხატული წყალმცირობით, მდინარეებს წყლის ყველაზე დაბალი დონე ზაფხულში აქვთ. აღმოსავლეთ ევროპის ვაკის მდინარეები სხვადასხვა ზღვების აუზებს მიეკუთვნებიან, განხსვავდებიან საზრდოობის ხასიათით, რეჟიმითა და ხეობების აგებულებით. ეს თავისებურებები ნათლად იკვეთება ჩრდილოეთური და სამხრეთული მდინარეების შედარებისას. ჩრდილოეთური დინების მდინარეები — პეშორა, ონეგა, მეზენი, ჩრდილოეთის დვინა, დასავლეთის დვინა, ნემანი — მიედინებიან ხეობებში, რომლებიც არც ღრმადაა ჩაჭრილი და არც ტერასები აქვთ განვითარებული. ისინი შესართავიდან სათავისკენ იყინებიან, ყინულძვრა კი სათავიდან შესართავისკენ ხდება. ჩრდილოეთში ბევრი ნალექი მოდის, აორთქლება კი დიდი არ არის და დანესტიანების კოეფიციენტი ერთზე მეტია. ამ მხარეში მიწისქვეშა წყლების სიუხვე, მრავალი ტბა და ჭაობია.
==ლიტერატურა==
| |||