ვეზირი: განსხვავება გადახედვებს შორის
[შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
Luckas-bot (განხილვა | წვლილი) მ r2.7.1) (ბოტის დამატება: he:וזיר |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
[[ფაილი:Sadrazamlik-nisanlari.svg|მინი|ვეზირის სტანდარტი [[ოსმალეთის იმპერია]]ში]]
'''ვეზირი''', ''ვაზირი'' (
გაერთიანებულ ფეოდალურ საქართველოში ვეზირი ხელმძღვანელობდა ცენტრალური სახელმწიფოს მმართველობის ერთ-ერთ უწყებას (სამხედრო, საპოლიციო, საფინანსო-სამეურნეო და სხვა). სულ ექვსი ვეზირი იყო: [[მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდელი]], [[ათაბაგი]], [[ამირსპასალარი]], [[მანდატურთუხუცესი]], [[მეჭურჭლეთუხუცესი]] და [[მსახურთუხუცესი]]. მწიგნობართუხუცეს-ჭყონდიდელი იყო უფროსი ვეზირი - [[სავეზირო]]ს თავმჯდომარე. პირველი პირი მეფის შემდეგ. დანარჩენები იყოფოდნენ „სამთა ვაზირთა“ (ათაბაგი, ამირსპასალარი, მანდატურთუხუცესი) და „ორთა ვაზირთა“ (მეჭურჭლეთუხუცესი, მსახურთუხუცესი) ჯგუფებად. პირველი ჯგუფი დიდი [[დარბაზობა|დარბაზობის]], ვაზირობისა და პურობის დროს მეტი უპირატესობით სარგებლობდა, ვიდრე მეორე. ვეზირთა ინსტიტუტის არსებობდა დამოწმებულია [[ძეგლის დადება მეფეთ-მეფის გიორგის მიერ|გიორგი V-ის სამართალში]].
XVI საუკუნიდან ტერმინი „ვეზირი“ ორგვარი მნიშვნელობით იხმარება. „ვეზირი“ ეწოდება მმართველობის ცენტრალური აპარატის ყველა მოხელეს; ამასთან, საქართველოს სამეფო-სამთავროებში მეფისა თუ მთავრის კარზე დაწესდა თანამდებობა ერთი ვეზირისა, რომელიც მეფის პირველი მოხელე იყო. XVII-XVIII საუკუნეების მიჯნაზე ვეზირი, [[ვახტანგ VI|ვახტანგ მეფის]] [[დასტურლამალი]]ს მიხედვით, ირანის საოკუპაციო ხელისუფლების მოხელეა ქართლის სამეფო კარზე. XVIII საუკუნეში, ქართლ-კახეთის გაერთიანების შემდეგ, ვეზირის [[სახელო]]მ თანდათანობით დაკარგა მნიშვნელობა და იგი მოისპო.
== იხილეთ აგრეთვე ==
*[[ვაზირისტანი]]
==ლიტერატურა==
*''გაბაშვილი ვ.,'' დარბაზის რიგის მოხელენი დასტურლამალის მიხედვით, «ენიმკის მოამბე», 1942, ტ. 13, გვ. 195-198;
Line 10 ⟶ 15:
*''ჯავახიშვილი ივ.'', წგნ. 2, ნაკვ. 1, ტფ., 1928, გვ. 116-124;
*''სურგულაძე ი.'', [[ქსე]], ტ. 4, გვ. 345, თბ., 1979
== რესურსები ინტერნეტში ==
* [http://www.etymonline.com/index.php?search=vizier&searchmode=none Etymology OnLine]
* [http://4dw.net/royalark/ Royal Ark, dynasties in historical context - see each muslim nation quoted in this article, often in the section 'Glossary']
* [http://www.worldstatesmen.org/ WorldStatesmen - click on each Islamic present state]
== სქოლიო ==
{{სქოლიო}}
[[კატეგორია:აბასიანთა ხალიფები]]
|