'''გორის სახელმწიფო ისტორიულ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი''', რესპუბლიკური დაქვემდებარების II ჯგუფის ერთ-ერთი სათავო მუზეუმი. დაარსდა [[1935]] წელს. დაცულია 48100-ზე მეტი ექსპონანტი. ზოგიერთი მათგანი განსაკუთრებული მნიშვნელობისაა. ასეთია: მიწათმოქმედების (ხორბლეულისა და მევენახეობის კულტურები), მესაქონლეობის, ლითონწარმოების, კედლის მხატვრობის, მცირე ფორმის ქანდაკების, ჰერალდიკისა და სახალხო სანახაობის ამსახველი მასალა, რომლებიც წარმოდგენას გვაძლევენ წინა აზიისა და ქართველ ტომთა უძველესი კულტურის მჭიდრო კავშირზე. ასვე უნიკალურია ვერცხლის კოლხური დიდრაქმა (ერთადერთი ყოფილ სსრკ-ში), დრაქმები, თამარისა და დავით ნარინის მონეტები, გორის განძი (XV ს.), ძვ. აღმოსავლეთისა და ანტიკური ქვეყნების მონეტები, ეპიგრაფიკული ძეგლები ქართულ და არაბულ ენებზე. მნიშვნელოვანია ქართულ ხელნაწერების, ნივთიერი მასალების კოლექციები და მდიდარი ფოტოარქივი. მისი ფილიალებია: ერისთავ-ხოშტარიას სახელობის მუზეუმი სოფ. მეჯვრისხევში, ნ. ლომოურისა სოფ. არბოში და თ. რაზიკაშვილის სახელობის ბიბლიოთეკა-მუზეუმი სოფ. ხელთუბანში.
