ვიეტნამური ენა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შემოწმებული ვერსია][შემოწმებული ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
r2.7.1) (ბოტის დამატება: mn:Вьетнам хэл
r2.7.3) (ბოტის დამატება: et:Vietnami keel; cosmetic changes
ხაზი 2:
[[ვიეტნამური ენა]] (ვიეტნამურად tiếng Việt, იშვიათად Việt ngữ, 越語) – [[ვიეტნამელები|ვიეტების]] ენა. <br />
 
ვიეტნამური არის ვიეტნამის ოფიციალური ენა, სადაც იგი განათლებისა და ერთაშორისი ურთიერთობის ენაა. გავრცელებულია [[კამბოჯა|კამბოჯაში]]ში, [[ლაოსი|ლაოსში]], [[ტაილანდი|ტაილანდში]], [[მალაიზია|მალაიზიაში]]ში, [[ავსტრალია|ავსტრალიაში]]ში, [[საფრანგეთი|საფრანგეთში]], [[გერმანია|გერმანიაში]]ში, [[ამერიკის შეერთებული შტატები|ამერიკის შეერთებულ შტატებში]], [[კანადა|კანადასა]]სა და ა.შ.. ვიეტნამურ ენაზე მოლაპარაკეთა საერთო რაოდენობა დაახლ. 75 მლნ. კაცია, მათ შორის თვითონ ვიეტნამში, 2005 აღწერის შედეგად, დაახლოებით 72 მლნ. ადამიანია, კამბოჯაში 680 000 ადამიანია (2003 წლის შეფასება), ავსტრალიაში დაახლოებით 175 000 ადამიანია (2001 წლის აღწერა), საფრანგეთში 300 000-ზე მეტი კაცი (2003 წლის შეფასება), აშშ-ში 1,1 მლნ. კაცია (2000 წლის აღწერა), კანადაში 122 000 ადამიანი (2000 წლის აღწერა).
 
== ზოგადი ცნობები ==
ხაზი 17:
# ჩრდილო-ვიეტნამური დიალექტი, ანუ ჰანოური [Hanoi] დიალექტი. უწინ იგი აგერეთვე ტონკინურის სახელით იყო ცნობილი. ჰანოური ლიტერატურული [[ენა (მრავალმნიშვნელოვანი)|ენის]] საფუძველი;
# ცენტრალურ-ვიეტნამური , ანუ ჰჲუეური [Huế] დიალექტი. უწინ იყო აგერეთვე სალიტერატურო ანნამეზურის სახელით ცნობილი;
# სამხრეთ-ვიეტნამური , ანუ საიგონური [Saigon] დიალექტი - კოჰინჰინური, გავრცელებულია მდინარე [[მეკონგი|მეკონგის]] დელტაში. უწინ იყო აგერეთვე კოჩინჩინურის სახელით ცნობილი.
 
ვიეტნამურ ენას ასევე მრავალი კილო-კავი გააჩნია.
ხაზი 25:
ვიეტნამური სიმღერების უმეტესი ნაწილი ჩრდილოეთვიეტნამური დიალექტზეა დაწერილი.
გარდა ამისა, ვიეტნამურში სამართალქმედების ენა ქვეყნის ჩრდილოეთით მდებარე [[დედაქალაქი|დედაქალაქის]], ჰანოის დიალექტისკენ ტენდირებს.
 
== დამწერლობა ==
ხაზი 63:
=== სინტაქსი ===
[[სიტყვა|სიტყვების]] თანმიმდევრობა მარტივ [[წინადადება|წინადადებაში]]ში არის «ქვემდებარე + შემასმენელი + დამატება ».
განსაზღვრება ჩვეულებისამებრ მსაზღვრელს ახლავს, კლასიფიკატორებს უჭირავთ ადგილი რიცხვით სახელსა და არსებით სახელს შორის.
 
ხაზი 72:
== ლიტერატურული ენა ==
 
[[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] ბოლომდე ვიეტნამური ენა არსებობდა ყოფითი ენის ფუნქციით. ვიეტნამურად მხატვრული [[ლიტერატურა|ლიტერატურაც]] იქმნებოდა, თუმცა ოფიციალურ [[მწერლობა|სამწერლობო]] ენად კლასიკური ჩინური ითვლებოდა. თანამედროვე ლიტერატურული ვიეტნამური ენის ჩამოყალიბება დააჩქარა ვიეტნამის ფრანგულმა კოლონიზაციამ ([[XIX საუკუნე|XIX საუკუნის]] მეორე ნახევარი), რადგანაც [[ფრანგები]] ხელს უწყობდნენ ვიეტნამური ენის ჩამოყალიბებას ჩინური კულტურისა და [[ჩინური ენა|ჩინური ენის]] გავლენის დასუსტების მიზნით. თანამედროვე ლიტერატურულ ვიეტნამურ ენას საფუძვლად დაედო ჩრდილოური დიალექტის [[ჰანოი|ჰანოის]] კილო. ლიტერატურული ენის წერითი ფორმა ემყარება ცენტრალური დიალექტის [[ფონეტიკა|ბგერით]] შემადგენლობასა და ჩრდილოური დიალექტის ტონების სისტემას.
 
== დამწერლობა ==
ხაზი 147:
[[eo:Vjetnama lingvo]]
[[es:Idioma vietnamita]]
[[et:Vietnami keel]]
[[eu:Vietnamera]]
[[ext:Luenga vietnamita]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ვიეტნამური_ენა“-დან