კილიმანჯარო: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შემოწმებული ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
მ r2.7.1) (ბოტის შეცვლა: jv:Gunung Kilimanjaro |
No edit summary |
||
ხაზი 1:
{{ინფოდაფა მთა
| სახელი = კილიმანჯარო
| ფოტო = Kilimanjaro01.jpg
ხაზი 13:
| უმარტივესი მარშრუტი =[[ცოცვა]]
}}
'''კილიმანჯარო'''
==ტოპონიმიკა==
▲'''კილიმანჯარო''' -- ვულკანური წარმოშობის მთა ჩრდილო–აღმოსავლეთ [[ტანზანია|ტანზანიაში]]. ის მოიცავს [[აფრიკა|აფრიკის]] უმაღლეს პიკს (5.895 მ). ეს არის უზარმაზარი [[სტრატოვულკანი]], ამჟამად არააქტიური, გაზის ამომშვები კრატერებით, რომლის მთავარი ამოსასვლელი მდებარეობს მწვერვალ კიბოზე. მეცნიერებმა 2003 წელს დაასკვნეს, რომ თხევადი [[მაგმა]] მთავარი კრატერის მხოლოდ 400 მეტრი სიღრმეზე მდებარეობდა.
უცნობია სახელი "კილიმანჯაროს" წარმოშობა, თუმცა რამდენიმე თეორია არსებობს. ევროპელმა მოგზაურებმა ეს სახელი 1860 წელს დაამკვიდრეს და მათი ცნობით ეს იყო ამ მთის სახელი [[სუაჰილი]]ს ენაზე,<ref name=names/> რომლის თანახმადაც სიტყვა "კილიმანჯარო" წარმოქმნილი იყო სიტყვათშერწყმით "კილიმა" (გორაკი, მცირე მთა) და "ნჯარო",<ref>"კილიმა-ნჯარო" (ალტერნატიული სახელი 1907 წელს), ''The Nuttall Encyclopædia'', 1907, FromOldBooks.com, 2006, ვებგვერდი: [http://www.fromoldbooks.org/Wood-NuttallEncyclopaedia/k/kilima-njaro.html FOB-Njaro].</ref> რომლის სავარაუდო წარმომავლობა თეორიაზეა დამოკიდებული — ერთი ვარაუდით ეს უძველესი სუაჰილი სიტყვაა და ნიშნავს "თეთრს" ან "მანათობელს",<ref name=NASAnjaro>"SRTM TANZANIA IMAGES" (კილიმანჯარო ან კილიმა ნჯარო - აღწერა), [[ნასა]], 28 აგვისტო, 2005, ვებგვერდი: [http://www2.jpl.nasa.gov/srtm/tanzania.htm NASA-Tanzania].</ref> ან არა-სუაჰილი წარმოშობის, სიტყვა კიჩაგას ენაზე "ჯარო" ნიშნავს "ქარავანს". თუმცა საორჭოფოა თუ რატომ იქნა გამოყენებული დამაკნინებელი "კილიმა" ნაცვლად შესაფერისი სიტკვისა "მლიმა" (მთა). ეს სახელი შეიძლება ადგილობრივი ხუმრობა იყოს, გულისხმობს რა, რომ "ნჯაროს მცირე გორაკი" აფრიკის კონტინენტის უდიდესი მთაა და მთამსვლელთა გიდების გადმოცემით ეს მთა ნჯაროს ხალხისა იყო. მეორე მოსაზრებით, ეს სახელი მომდინარეობს კიჩაგას ენაზე სიტყვიდან "კილმანარე" ან "კილეაჯაო" და ნიშნავს "ფრინველის/ლეოპარდის/ქარავნის მძლეველს". თუმცა ეს თეორია ვერ ხსნის იმას თუ რატომ არ გამოიყენებოდა ეს სიტყვა კიჩაგას ენაზე მე-19 საუკუნის შუა წლებიდან ევროპაში მიღებამდე.<ref name=names>[http://www.ntz.info/gen/b00769.html ჯ. ა. ჰაჩინსონი: კილიმანჯაროს მნიშვნელობა<!-- Bot generated title -->]</ref>
ალტერნატიული თეორია ამგვარია: 1848 წლის 10 ნოემბერს გერმანელმა მისიონერმა რებმანმა საკუთარ დღიურში ჩაიწერა: ამ დილით ჩვენ ჯაგას მთა ყველაზე მკაფიოდ დავინახეთ". ჯაგას ევროპელები ეძახდნენ "ჩაგას". კილიმანჯარო შესაძლოა ასევე იყოს ევროპელების გამოთქმული ჩაგას ფრაზა "კილე-ლემა-ირჰო" რაც ნიშნავს "ჩვენ ვერ შევძელით მასზე ასვლა". თუ ასეა, მაშინ ეს სახელი, კილე-ლემა-ირჰო / კილიმანჯარო, იქნებოდა ჩაგას ხალხის მიერ მთის მანათობელი კიბოსა და მავენზის პიკებზე ახალმოსულთა შეკითხვაზე პასუხი. კიბოს პიკი ჩანს კიბოშოს მხრიდან, ხოლო მავენზისა კი — მარანუდან.
==პირველი ასვლა ==
[[ფაილი:ReliefKilimanjaro.png|thumb|300px|კილიმანჯარო]]
==სქოლიო==
{{სქოლიოს სია}}
{{ესკიზი-მთა}}
[[კატეგორია:უმაღლესი მწვერვალები]]
| |||