სუმბატ ლიპარიტის ძე ორბელი: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''სუმბატ ლიპარიტის ძე ორბელი''' (გ. [[1273]]), საქართველოს— [[საქართველო]]ს პოლიტიკური მოღვაწე, [[ორბელთა აჯანყება 1177-1178|ორბელთა აჯანყების]] ([[1177]]-[[1178]]) შემდეგ საქართველოდან[[საქართველო]]დან გადახვეწილ [[ორბელები|ორბელების]] შთამომავალი.

ძმის - — [[ორბელი, ელიგუმ ლიპარიტის ძე|ელიგუმის]] გარდაცვალების შემდეგ გვარის უფროსი გახდა. იყო ნიჭიერი, მოხერხებული და ვერაგი პოლიტიკოსი, რომელმაც ცხოვრების მიზნად დაისახა ორბელთა სახლის სამოქალაქო-პოლიტიკური უფლებების აღდგენა და ამის მისაღწევად არაერთი მეტოქე დაღუპა (მათ შორის [[მესტუმრე]] [[ჯიქური]], [[გვანცა დედოფალი]] და სხვა).

[[1251]]-[[1252]] წლებში ორბელი მონღოლთა მთავარმა ბაჩუ-ნოინმა მიავლინა მანგუ-ყაენთან, რომლისგანაც ის "ენჩუდ" ანუ "ხასად" დაბტუნდადაბრუნდა, (ე.რითაც ი.იგი უშუალოდ ყაენზე დამოკიდებული გახდა დამოკიდებული). მაგრამ სხვა დიდებულებისაგან შევიწროებული ორბელი მალე კვლავ ურდოში გაემგზავრა, სადაც ყაენისგან ახალი [[იარლიყი]] მიიღო, რომლის ძალითაც ორბელთა საგვარეულო მამულების შემოკრებას შეუდგა. მან მიაღწია იმას, რომ [[დავით VII|დავით ულუმ]] გააუქმა [[გიორგი III, საქართველოს მეფე|გიორგი III-ის]] მიერ გამოცემული დოკუმენტი, რომლითაც ორბელი სამოქალაქო უფლებები ჰქონდათ აყრილი. ამის შემდეგ ორბელმა ხელთ იგდო უმემკვიდრეოდ დარჩენილი ავაგ ათაბაგის მამული, რომელიც მალევე დაკარგა სადუნ მანკაბერდელთან ქიშპში.

== ლიტერატურა ==

* '' ბერძენიშვილი ნ.,'' ეპიზოდი ფეოდალურ საგვარეულოთა სამამულო ბრძოლიდან XIII საუკუნის საქართველოში, მის წგნ.: საქართველოს ისტორიის საკითხები, წგნ. 3, თბ., 1966;