ნეოპლატონიზმი: განსხვავება გადახედვებს შორის

ნეოპლატიზმის დოქტრინა ძირითადად ბერძნულია; საუკუნეების განმავლობაში მასში სხვა მეტაფიზიკური სისტემებიც გაერთიანდა და საბოლოოდ ჰეტეროგენული დოქტრინა გახდა. ნეოპლატონიზმი [[იდეალისტური მონიზმი|იდეალისტური მონიზმის]] სახეობაა. იგი აცხადებს რომ სამყარო იმართება მარადიულობით, სრულყოფილებით. ამ სრულყოფილებიდან გამოირჩევა გონება (წმინდა ინტელექტი), საიდანაც წარმოშობილია მსოფლიო სული და საკუთრივ საიდანაც წარმოშობილნი არიან მცირე სულები. მსოფლიო სული წარმოდგენილია, როგორც გონება, ხოლო გონება სრულყოფილების გამოსახულებაა; ორივე, გონება და მსოფლიო სული სრულყოფილებასთან ერთად თანაარსებობენ. მსოფლიო სული არის ის შუამავალი, რომელიც გონებასა და მატერიალურ სამყაროს შორის არსებობს და იცავს გონების ინტეგრიალურობას და წარმოდგენილ სრულყოფილებას, რათა არ გახდეს მგრძნობიარე და გარყვნილი. მცირე სულებიც იმავე საქმეს ემსახურებიან.

დოქტრინალურად, ნეოპლატონიზმი აღიწერება როგორც სულის და ხორცის დაპირირისპირება, რომელიც პლატონიზმის [[დუალიზმი|დუალიზმის]] იდეისა და მატერიის სრულყოფად შეიძლება ჩაითვალოს.

ნეოპლატონიზმს საფუძველი [[ალექსანდრია|ალექსანდრიაში]], ეგვიპტეში ჩვ. წ–ით [[III საუკუნე|მესამე საუკუნეში]] ჩაეყარა. მისი შექმნელი [[ამონიუსი|ამონიუსია]], ალექსანდრიელი ფილოსოფოსი, მისი მეტსახელი საკასი იყო, რაც მის ყოფილ საქმიანობას უკავშირდება, "ტომრების გადამტანი" იგივე მებარგული. სწავლების მოწინავე მიმდევარი [[პლოტინუსი]] (205–207[[205]]–[[207]]) ეგვიპტეში დაიბადა, სწავლობდა ამონიუსთან ერთად ალექსანდრიაში და ჩაიტანა ნეოპლატონური დოქტრინა [[რომი|რომში]]. რომში დასახლების შემდეგ მისი მთავარი ნაშრომები ენეადები იყო, რომელიც ნეოპლატონური მეტაფიზიკის გასაღებია.

სხვა მნიშვნელოვანი მოაზროვნეები იყვნენ სირიელ–ბერძენი სწავლული და ფილოსოფოსი პორფირი (232–204[[232]]–[[204]]), სირიელ–ბერძენი ფილოსოფოსი იამბლიკუსი (უცნობია–333უცნობია–[[333]]) და ბერძენი ფილოსოფოსი და მათემატიკოსი პროკლუსი.