ვიკიპედია

მიხეილ შარვაშიძე: განსხვავება გადახედვებს შორის

ისტორიის ინტერაქციულად გადახედვა
[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
← წინა ცვლილებაშემდეგი ცვლილება →
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ვიზუალურივიკიტექსტი
მ მიხეილ შერვაშიძე გადატანილია მიხეილ შარვაშიძე-ზე გადამისამართებულ გვერდში
No edit summary
ხაზი 2:
|ქვეყანა = [[აფხაზეთის სამთავრო|აფხაზთა]]
|თანამდებობა = [[მთავარი]]
|სახელი = მიხელ (მიქაელ) შერვაშიძეშარვაშიძე
|ორიგინალური სახელი = ხამუთ-ბეი
|რიგი =
|რიგი-მეუღლეების =
|პორტრეტი = მიხეილ შერვაშიძეშარვაშიძე.jpg
|წარწერა =
|მმართველობის დასაწყისი =[[1822]]
ხაზი 12:
|კორონაცია =
|წინამორბედი = [[უმარ-ბეი ]] (დიმიტრი)
|მემკვიდრე = [[გიორგი შერვაშიძეშარვაშიძე]] (სამთავრო გაუქმდა)
|სხვა წოდებები = [[გენერალ-ადიუტანტი]]
|ვიცე-პრეზიდენტი =
ხაზი 21:
|გარდაცვალების ადგილი = [[ვორონეჟი]]
|ქორწინება = [[ალექსანდრა დადიანი|ალექსანდრა (ცუცუ, კესარია) დადიანი]]
|შვილები = [[მიხეილ შერვაშიძე შარვაშიძე(მიხეილის ძე)|მიხეილი]] და [[გიორგი შერვაშიძეშარვაშიძე|გიორგი]]
|დინასტია = [[შერვაშიძეებიშარვაშიძე]]
|მამა = [[სეფერ ალი-ბეი|სეფერ ალი-ბეი (გიორგი) შერვაშიძეშარვაშიძე]]
|დედა = [[თამარდადიანი|თამარ დადიანი]]
}}
[[სურათი:mokvi-church.jpg|thumb|300px|მოქვის ტაძარი, თავად შერვაშიძეთაშარვაშიძეთა საძვალე]]
[[სურათი:Prince Michael of Abkhazia (Hamid Bey). Laurence Oliphant. The Trans-Caucasian campaign of the Turkish army under Omer Pasha. P.50.1856.jpg|thumb|180px|]]
'''მიხეილ შერვაშიძეშარვაშიძე''' (ჩაჩბა), იგივე ხამუთ-ბეი (დ. [[1806]] — გ. [[1866]]) — [[აფხაზეთ]]ის უკანასკნელი [[მთავარი]] [[1822]]–[[1866]] წელბში, უბრწყინვალესი თავადი, [[გენერალ-ადიუტანტი]].
 
== წარმოშობა ==
იყო [[საფარ-ბეი]] (გიორგი II) შერვაშიძისშარვაშიძის, აფხაზეთის მთავრის ([[1810]]–[[1821]]) და სამეგრელოს მთავრის, [[კაცია II დადიანი]]ს (1757—1788) ასულ [[თამარ დადიანი]]ს მეორე ვაჟი.
 
== ბიოგრაფია ==
მამის, საფარ-ბეის ნებით მიხეილმა მიიღო ქრისტიანობა გაგზავნილ იქნა [[თბილისი|თბილისში]] კავკასიის ცალკეული კორპუსის (Отдельный Кавказский корпус) მთავარსარდლის შტაბში. საფარ-ბეი გარდაიცვალა [[1821]] წელს და აფხაზეთის მთავარი გახდა მისი უფროსი ვაჟი [[დიმიტრი შერვაშიძეშარვაშიძე|დიმიტრი]].
[[1823]] წელს, უფროსი ძმის, დიმიტრის გარდაცვალების შემდეგ 15 წლის მიხეილი დაბრუნდა აფხაზეთში ორი [[რუსეთის იმპერია|რუსული]] [[ეგერთა პოლკი]]ს (დაახლოებით 400 ჯარისკაცი) თანხლებით, კაპიტან მორაჩევსკის მეთაურობით. [[1824]] წლამდე აფხაზების ალყაში იყო თავის რეზიდენციაში, სოფელ [[სოუკსუ]]ში (სოფ. [[ლიხნი]]ს თურქული სახელწოდება).<ref>[http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Kavkaz/XIX/1860-1880/Smolenskij_S/text3_1.htm СМОЛЕНСКИЙ С. ВОСПОМИНАНИЯ КАВКАЗЦА.] Военный сборник, № 9. 1872</ref><ref>Воспоминания Григория Ивановича Филипсона "Русский Архив" 1883 г. № 6, стр. 303, 307, 308 и 348</ref> [[1824]] წელს 800 კაციანი რუსული რაზმის მხარდაჭერით, [[გენერალ-მაიორი|გენერალ-მაიორ]] პ. გორჩაკოვის მეთაურობით, შეძლო ალყის გარღვევა და აფხაზეთის მთავრობის მოვალეობის შესრულებას პრაქტიკულად შეუდგა.
 
[[1830]] წელს აფხაზეთში დაიწყო მოძრაობა თურქეთის ქვეშევრდომობაში გადასასვლელად. მიხეილ შერვაშიძემშარვაშიძემ შეძლო თავიდან აეცილებინა მოვლენათა ამგვარი განვითარება და დაელოდა რუსული ჯარის მოსვლას, რომელმაც საბოლოოდ ჩაახშო ეს მოძრაობა.
 
[[ყირიმის ომი]]ს ([[1853]]-[[1855]]) დროს აფხაზეთში თურქები შეიჭრნენ და და მიხეილი იძულებული გახდა მათთვის ლოიალობა გამოეცხადებინა. ეს ფაქტი მას გაუხსენეს [[1864]] წელს, როდესაც ომის დროს თურქეთთან თანამშრომლობაში დასდეს ბრალი. იმავე წლის [[24 ივლისი|24 ივლისს]] მეფისნაცვალმა ოფიციალურად აუწყა მიხეილ შარვაშიძეს იმპერატორის ბრძანება აფხაზეთის მთავრის მოვალეობისაგან მისი განთავისუფლებისა და აფხაზეთში რუსული მმართველობის შემოღების შესახებ..<ref>საქართველოს ცენტრალური სახელმწიფო საისტორიო არქივი, ფონდი 416, აღწ. 3, საქმე 177, ფურც. 48</ref><ref>[http://lib.kbsu.ru/Elib/books/3/8/mahagirstvo.pdf Г.А. Дзидзария - Махаджирство и проблемы истории Абхазии XIX столетия, Сухуми, "Алашара", 1982, ст. 250-252]</ref>აფხაზეთის მთავარი, რომელიც მაშინ ავადმყოფობდა და ითხოვდა საცხოვრებლად საქართველოში, კერძოდ, ქუთაისში დატოვებას,
მაგრამ ის [[ვორონეჟი|ვორონეჟში]], [[რუსეთი|რუსეთში]] გადაასახლეს , რაც ძალიან უარყოფითად იქნა აღქმული აფხაზი ხალხის მიერ. მიხეილ შარვაშიძე [[1866]] წ. [[16 აპრილი|16 აპრილს]] გარდაიცვალა. მაისის თვეში მისი ნეშტი ჩამოასვენეს და [[მოქვის ეკლესია|მოქვის ტაძარში]] დაკრძალეს.<ref>«Кавказ», 1866, № 68</ref>
 
მიხეილ შერვაშიძისშარვაშიძის დეპორტაციის და მალევე მისი გარდაცვალების შედეგი იყო ის, რომ [[1864]] წელის [[24 ივნისი|24 ივნისს]] საბოლოოდ გაუქმდა აფხაზური თვითმმართველობა და შეიქმნა [[სოხუმის სამხედრო ოლქი]]. [[1866]] წლის ივლისში აფხაზთა სახალხო აჯანყების მონაწილეებმა მიხეილის ვაჟი [[გიორგი შერვაშიძეშარვაშიძე|გიორგი]] აფხაზეთის მთავრად გამოაცხადეს, მაგრამ იმავე წლის აგვისტოში რუსეთის არმიამ აჯანყება ძალის გამოყენებით ჩაახშო.
 
== წოდებები ==
მიხეილ შერვაშიძემშარვაშიძემ არაერთხელ მიიღო მონაწილეობა მთიელთა წინააღმდეგ წარმოებულ რუსული არმიის ექსპედიციებში და მათში თავიც გამოიჩინა, რისთვისაც ჯერ [[გენერალ-მაიორი]]ს წოდება მიიღო, შემდეგ კი – [[გენერალ-ლეიტენანტი|გენერალ-ლეიტენანტის]] და [[გენერალ-ადიუტანტი|გენერალ-ადიუტანტის]].
 
== საინტერესო ამბები ==
* მიხეილ შარვაშიძის, ისევე, როგორც სხვა შერვაძიძეთა ოფი­ციალური და არა­ოფი­ციალური მიმოწერა, ეპი­ს­ტო­ლა­რული მემ­კვიდრეობა და მისი კანცელარიიდან გამოსული სხვა ოფიცია­ლუ­რი დოკუ­მე­ნ­ტები მხო­ლოდ ქარ­თულ ენაზე იწარმოებ­და. აღსანიშნავია, რომ ამას ადასტურებენ თვით კა­ვ­კა­სი­ის რუ­სული ად­მინისტ­რა­ცი­ის მაღალ­ჩინო­ს­ნე­ბი. კერ­ძოდ, მიხეილ შარვაშიძის კა­რზე მყო­ფი რუ­სი გენერლის კოცებუს განც­ხა­დებით: "მთავარ შერვაშიძეთაშარვაშიძეთა ოჯახში დამწერლობისთვის ქართული ენა გამოიყენება" (''в фа­ми­лии князей Шарвашидзе упо­т­ре­­­би­­тель­ний пи­­сьмен­ный язык грузинский'').<ref>ჩხეტია შ. აფხაზეთის სამთავროს ისტორიისათვის (1853-1855 წ.წ.), საისტორიო მოამბე, №15-16, თბილისი, 1963</ref><ref name="სპეკალი">[http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:qo_liOlESqEJ:www.spekali.tsu.ge/index.php/ge/article/viewArticle/1/8+%E1%83%90%E1%83%A4%E1%83%AE%E1%83%90%E1%83%96%E1%83%98+%E1%83%9B%E1%83%97%E1%83%90%E1%83%95%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98+%D0%B3%D1%80%D1%83%D0%B7%D0%B8%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9+%D0%B0%D0%B1%D1%85%D0%B0%D0%B7%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9&cd=1&hl=en&ct=clnk სპეკალი, №1 // ზურაბ პაპასქირი, შარვაშიძეთა სამთავრო სახლის ეროვნულ-სახელმწიფოებრივი და კულტურულ-პოლიტიკური იერ-სახის შესახებ]</ref>
* [[მოქვის ეკლესია|მოქვის ტაძარში]] დაკრძალული მიხეილ შერვაშიძისშარვაშიძის (ისევე, როგორც მისი ვაჟის, [[გიორგი შერვაშიძეშარვაშიძე|გიორგის]]) საფლავზე [[ეპიტაფია]] ამოკვეთილია [[მრგლოვანი|ქართული ასო­­მთავ­რული]]თ.<ref name="სპეკალი"/>
 
== სქოლიო ==
ხაზი 63:
* К. ''Обзор событий на Кавказе в 1846 году'' стр. 422 т. XVII
 
{{DEFAULTSORT:შერვაშიძეშარვაშიძე, მიხეილ}}
[[კატეგორია:ქართველები]]
[[კატეგორია:აფხაზები]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/მიხეილ_შარვაშიძე“-დან