ელექტრომაგნიტური გამოსხივება: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
188.129.143.204-ის რედაქტირებები გაუქმდა; აღდგა ბოლოს Luckas-bot-ის მიერ რედაქტირებული ვ�
r2.5.2) (ბოტის შეცვლა: mk:Електромагнетно зрачење; cosmetic changes
ხაზი 1:
'''ელექტრომაგნიტური გამოსხივება''' არის [[ტალღა|ტალღური]] ტიპის მოვლენა, რომელიც ვრცელდება [[ვაკუუმი|ვაკუუმში]] ან გარემოში. ის შედგება [[ელექტრული ველი]]სა და [[მაგნიტური ველი]]სგან, რომლებიც ირხევიან ერთიდაიგივე ფაზაში ერთმანეთისა და ტალღის გავრცელების მიმართულების მართობულ სიბრტყეში. ელექტომაგნიტური გამოსხივებას ყოფენ რამდენიმე სხვადასხვა ტიპად, ტალღის [[სიხშირე|სიხშირის]] მიხედვით. ეს ტიპები მოიცავს (სიხშირის ზრდის მიმართულებით) [[რადიო ტალღა|რადიო ტალღებს]], [[მიკროტალღა|მიკროტალღებს]], [[ტერაჰერცული გამოსხივება|ტერაჰერცულ გამოსხივებას]], [[ინფრაწითელი გამოსხივება|ინფრაწითელ გამოსხივებას]], [[ხილული სპექტრი|ხილულ სინათლეს]], [[ულტრაიისფერი გამოსხივება|ულტრაიისფერ გამოსხივებას]], [[რენტგენის სხივები|რენტგენის სხივებს]] და [[გამა გამოსხივება]]ს. სიხშირის საკმაოდ ვიწრო, წვალებადი დიაპაზონი აღიქმება ცოცხალი ორგანიზმების [[თვალი]]ს მიერ. ამ დიაპაზონს [[ხილული სპექტრი]], ან უბრალოდ [[სინათლე]] ეწოდება.
 
ელექტრომაგნიტურ გამოსხივებას გადააქვს [[ენერგია]] და [[იმპულსი]], რომელიც შეიძლება გადასცეს გარემოს.
ხაზი 5:
== ფიზიკა ==
=== თეორია ===
[[სურათიფაილი:Visible EM modes.png|thumb|სამი ელექტრომაგნიტური ტალღა (ლურჯი, მწვანე და წითელი). x-ღერძის გასწვრივ მანძილი მიკრონებშია მოცემული.]]
{{მთავარი|მაქსველის განტოლებები}}
 
ხაზი 12:
[[მაქსველის განტოლებები]]ს მიხედვით ცვლადი [[ელექტრული ველი]] აგანერირებს [[მაგნიტური ველი|მაგნიტურ ველს]] და პირიქით. მაშასადამე ოსცილირებადი ელექტრული ველი აჩენს ოსცილირებად მაგნიტურ ველს, რომელიც თავის მხრივ აჩენს ელექტრულ ველს და ა. შ. ეს მერხევი ველები ქმნიან ელექტრომაგნიტურ ტალღას.
 
[[სურათიფაილი:Light-wave.svg|thumb|left|350px|ელექტრომაგნიტური ტალღა შეიძლება წარმოვიდგინოთ როგორც ელექტრული და მაგნიტური ველის გავრცელებადი, განივი ტალღა. სურათზე ნაჩვენებია წრფივად პოლარიზებული [[ბრტყელი ტალღა]], რომელიც მარჯვნიდან მარცხნივ ვრცელდება. ელექტრული ველი მოქცეულია ვერტიკალურ სიბრტყეში, ხოლო მაგნიტური ველი ჰორიზონტალურ სიბრტყში.]]
[[სურათიფაილი:Onde electromagnetique.svg|thumb|left|350px]]
 
=== ტალღური მოდელი ===
[[სურათიფაილი:Light dispersion conceptual waves.gif|thumb|right|თეთრი სინათლე [[დისპერსია_დისპერსია (ფიზიკა)|დისპერსიის]] გამო პრიზმაში გასვლის შემდეგ კომპონენტებად იშლება.]]
 
ტალღის ერთ-ერთი ძირითადი მახსიათებელია [[სიხშირე]], რომელიც [[SI სისტემა]]ში იზომება [[ჰერცი|ჰერცებში]]. ერთი ჰერცი არის ისეთი რხევის სიხშირე, რომელიც ერთ სრულ ციკლს ასრულებს ერთ [[წამი|წამში]]. სინათლე როგორც წესი სხვადასხვა სიხშირის ტალღებისგან შედგება. სხვადასხვა სიხშირის ტალღები სხვადასხვაგვარად გარდატყდება (იხილეთ სურათი).
ხაზი 38:
{{მთავარი|ელექტრომაგნიტური სპექტრი}}
 
[[სურათიფაილი:EM spectrum.svg|left|350px|ელექტრომაგნიტური სპექტრი, რომელშიც გამოყოფილია [[სინათლე]].]]
[[სურათი:Light spectrum.png|right|frame|'''აღწერა:'''<br />
γ = [[გამა გამოსხივება]]<br />
ხაზი 76:
{{მთავარი|რადიო ტალღები}}
 
რადიო ტალღები შესაძლებელია გამოყენებული იქნას ინფორმაციის გადასაცემად. ეს მიიღწევა სიგნალის [[ამლიტუდა|ამპლიტუდის]], [[სიხშირე|სიხშირისა]] და [[ფაზა_ფაზა (ფიზიკა)|ფაზის]] ვარირებით.
 
== იხილეთ აგრეთვე ==
ხაზი 147:
* [http://www.cvel.clemson.edu/emc/tutorials/Radiation/EM_Radiation.html Electromagnetic Radiation] - შესავალი ელექტროინჟინრებისთვის (ინგლისურ ენეაზე).
* [http://scripts.mit.edu/~raskar/lightfields/index.php?title=An_Introduction_to_The_Wigner_Distribution_in_Geometric_Optics An Introduction to The Wigner Distribution in Geometric Optics]
 
 
[[კატეგორია:ტალღები]]
Line 192 ⟶ 191:
[[lt:Elektromagnetinė banga]]
[[lv:Elektromagnētiskie viļņi]]
[[mk:Електро-магнетноЕлектромагнетно зрачење]]
[[ml:വിദ്യുത്കാന്തിക പ്രസരണം]]
[[mn:Цахилгаан соронзон цацрал]]