გელუგპა: განსხვავება გადახედვებს შორის

'''გელუგი''' ან '''გელუგპა''' ([[ტიბეტური ენა|ტიბ]]. དགེ་ལུགས་པ „ყვითელ ქუდიანების სექტა“) არის ტიბეტური [[ბუდიზმი]]ს ერთ-ერთი სკოლა, რომელიც დააარსა [[ტიბეტი|ტიბეტელმა]] ფილოსოფოსმა და რელიგიურმა ლიდერმა [[ცონგქაპა|ცონგქაპამ]]მ ([[1357]]-[[1419]] წწ). პირველი მონასტერი დაარსდა [[განდენი|განდენში]]. დღესდღეობით, სკოლის მეთაურია [[განდენ ტრიპა]]. მიუხედავად ამისა, სექტის ყველაზე გავლენიანი პირი [[დალაი -ლამა]]ა.

ჯე [[ცონგქაპა]] ([[1357]]-[[1419]], ტიბეტურად ნიშნავს „კაცი ხახვის მინდვრიდან“) იყო ცნობილი ტიბეტელი [[ვაჯრაიანა|ვაჯრაჲანა]] ბუდიზმის მასწავლებელი, რომელმაც საფუძველი ჩაუყარა გელუგის სკოლის ფორმირებას. აგრეთვე ცნობილია სახელით - ლობსანგ დრაკპა (ბლო ბზანგ გრაგს პა) ან უბრალოდ ჯე [[რინპოჩე]] (რჯე რინ პო ჩე).

ცონგქაპა ისმენდა [[ბუდა|ბუდდჰა]]ს სწავლებებს ყველა ტიბეტური ბუდიზმის სექტის მასწავლებლებისგან. მისი შთაგონების ძირითადი წყარო იყო [[კადამპა]]ს ტრადიციიდან - ატიშას მემკვიდრეობიდან. ცონქაპას სწავლებების მიხედვით, გელუგის ტრადიციის ორი მთავარი მახასიათებელი არის:

2. [[ვინაია|ვინაჲა]]ზე ყურადღების გამახვილება (დისციპლინის მორალური კოდი).

ცონგქაპამ [[1409]] დააარსა [[განდენის მონასტერი]], რომელიც მისი მთავარი რეზიდენცია გახდა. მას ყავდა ბევრი მოსწავლე, მათგან ორი მთავარი იყვნენ [[გიალცაბ ჯე]] (1364-1431) და [[ქედრუპ ჯე]] (1385-1438). სხვა მოსწავლეები იყვნენ: ტოგტენ ჯამპალ გიაცო, ჯამიანგ ჩოჯე, ჯამჩენპა შერაპ სენგე და [[გიალვა გედუნ დრუბი]] (1391_1474) - პირველი დალაი ლამა. ცონგქაპას გარდაცვალების შემდეგ მისი სწავლებები შეინახეს და გადაცეს [[გიალცაბ ჯე]]მ და [[ქედრუბ ჯე]]მ, რ-ებიცრომლებიც განდენის მონასტრის [[აბატი|აბატები]] გახდნენ. გელუგპას ხაზი უჭირავთ [[განდენ ტრიპა|განდენ ტრიპებს]], განდენის მონასტრის ტახტის მფლობელებს.

[[კატეგორია:ტიბეტური ბუდიზმი]]
[[კატეგორია:ბუდისტური სკოლები]]