ძველი ეგვიპტე: განსხვავება გადახედვებს შორის

გვიანდელი პალეოლოთის პერიოდისთვის ჩრდილოეთ აფრიკის მშრალი კლიმატი თანდათან უფრო ცხელი ხდება, რამაც მოსახლეობა აიძულა ნილოსის ხეობის გასწვრივ მოეყარა თავი, და მას შემდეგ რაც თანამედროვე მონადირე-შემგროვებელი ადამიანი ამ რეგიონში დასახლდა შუა პლეისტოცენში დაახ. 120 ათასი წლის წინ, ნილოსი ძველი ეგვიპტის სიცოცხლის წყარო იყო.<ref>შოუ (2002) გვ. 17</ref> ნილოსის ნაყოფიერი დაბლობი ადამიანებს დასახლებული სასოფლო-სამეურნეო ეკონომიკისა და უფრო კომპლექსური, ცენტრალიზებული საზოგადეობის განვითარების საშუალებას აძლევდა, რაც ადამიანის ცივილიზაციის ისტორიის ქვაკუთხედი გახდა.<ref>შოუ (2002) გვ. 17, 67–69</ref>

 

წინადინასტიურ და ადრედინასტიურ დროებში ეგვიპტური კლიმატი გაცილებით ნაკლებად მკაცრი იყო, ვინემ დღეს არის. რეგიონის დიდი ნაწილი დაფარული იყო [[სავანა|სავანით]], სადაც მრავალრიცხოვანი ბალახმძოვი ჩლიქოსანი ბინადრობდა. ფლორა და ფაუნა გაცილებით მრავალფეროვანი იყო, ხოლო ნილოსი გაცილებით უხვი რაოდენობით წყალს აწოდებდა ვრცელ რეგიონს. ამგვარად ნადირობა ეგვიპტელებისთვის ჩვეული საქმიანობა უნდა ყოფილიყო და ასევე ეს უნდა ყოფილიყო პერიოდი, როდესაც მრავალი ცხოველის მოშინაურება მოხდა.<ref>{{Cite book

| first1 = სალიმა

არსებობს მოსაზრება, რომ სიტყვა ”სფინქსი” ეგვიპტური წარმოშობის არ უნდა იყოს. ეგვიპტეში მას ”შესეფ-ანხ”-ის ეძახიან, რაც ნიშნავს ”ცოცხალ ხატს” და რაც, რა თქმა უნდა, ღმერთის ამ მბრძანებლის ცოცხალ სახებას გულისხმობდა. ღმერთს ხშირად ადამიანის ტანითა და წმინდა ცხოველის თავით გამოსახავდნენ. ფარაონი ან მბრძანებელი, რომელიც ღმერთის მიწიერ ნაცვლად და მის ძედ მოიაზრდებოდა, უკუმიმდევრობით იყო გამოსახული - ადამიანის-მბრძანებლის თავით და ცხოველის ტანით. ამ ნახევრად ადამიანის, ნახევრად ცხოველის ფიგურებში ჩაქსოვილია ის ღრმა აზრი, რომ არსი ღმერთისა და კაცისა ერთია, ხოლო განსხვავება მათს საპირისპიროობშია.

 

 

=== სარიტუალო წეს-ჩვეულებები ===

ორი მაატის - ორმაგი ჭეშმარიტების დარბაზში, სადაც განსასჯელს მკაცრი გამოცდა ელოდა, სამსჯავრო სრული შემადგენლობით სუფევდა დიადი ღმერთის - [[რა (ღმერთი)|რას]] მეთაურობით. იქ იყვნენ [[თოტი]], ორმაგი ჭეშმარიტების დარბაზის ქურუმები და ქვესკნელის მეუფე [[ოსირისი]]. მათთან ერთად სამსჯავროს ესწრებოდა 42 ზებუნებრივი არსება. ყოველი მათგანი ერთ რომელიმე შეცოდებას განიკითხავდა. მიცვალებული წარმოთქვამდა სიტყვას, რომლითაც ამტკიცებდა თავის უცოდველობას. სამსჯავროზე რომ არ ემხილებინათ, იგი საგანგებოდ ჩამოთვლიდა 42 ზებუნებრივ არსებას, რითაც ერთგვარად მათ გულს იგებდა.

 

 

== ფოტო გალერეა ==

[[th:อียิปต์โบราณ]]

[[tk:Gadymy Müsür]]

[[tr:Antik Mısır]]

[[tt:Борынгы Мисыр]]