ადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულება (1829): განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: ru:Адрианопольский мирный договор (1829); cosmetic changes
No edit summary
ხაზი 1:
''' 1829 წლის ადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულება''' - სამშვიდობო ხელშეკრულებაა [[რუსეთის იმპერია|რუსეთსა]] და [[ოსმალეთის იმპერია]]ს (თურქეთი) შორის, რითაც დამთავრდა [[რუსეთ-თურქეთის ომი (1828-18291828—1829)]] წლებში.
{{წყარო}}
 
[[ფაილი:Moscow Triumphal Gates.jpg|thumb|right|250px|[[მოსკოვის ტრიუმფალური კარიბჭე]] აღმართულია [[რუსეთ-თურქეთის ომი (1828-1829)|1828-1829 წ. რუსეთ-თურქეთის ომში]] გამარჯვების აღსანიშნავად.]]
ხელმოწერილი იქნა {{OldStyleDate|14|სექტემბერი|1829|2}} წელს ადრიანოპოლში (დღევანდელი [[ედირნე (ქალაქი)|ედირნე]]) რუსეთის მხრიდან ხელს აწერენ — [[ორლოვი, ალექსეი ფეოდორის ძეორლოვიძე]] და [[პალენ, ფეოდორ პეტრეს ძე პალენი]], თურქეთის მხრიდან ხელს აწერენ — [[მეჰმედ სადიკ-ეფენდი]] და [[აბდულ კადირ-ბეი]]. ხელშეკრულება შედგებოდა 16 სტატიისაგან, ცალკე უპირატესობის აქტებისაგან [[მოლდავეთის სამთავრო]]სა და [[ვალახიისვლახეთის სამთავრო]]სათვის და [[კონტრიბუცია|კონტრიბუციის]] განმარტებითი აქტისაგან.
ხელშეკრულების თანახმად, რუსეთი უბრუნებდა თურქეთს ევროპული ნაწილის ყველა ტერიტორიას დაკავებულს ომის დროს გარდა [[დუნაი (მდინარე)|დუნაის]] ყელისა არსებული კუნძულებით. რუსეთის ხელში გადადიოდა შავი ზღვის აღმოსავლეთ სანაპირო მდინარე [[ყუბანი (მდინარე)|ყუბანის]] ყელიდან - წმ. ნიკოლოზის ნავმისადგომამდე ციხე-სიმაგრეები [[ანაპა]], [[ნოვოროსიისკი|სუჯუკ-ყალე (ნოვოროსიისკი)]] და [[ფოთი]], ასევე ქალაქები [[ახალციხე]] და [[ახალქალაქი]]. თურქეთი აღიარებდა საქართველოს რუსეთის ხელში გადასვლას. რუსეთის ხელში გადადიოდა [[იმერეთი]], [[სამეგრელო]], [[გურია]], [[აფხაზეთი]] ასევე [[ერევანის სახანო|ერევანის]] და [[ნახჭევანის სახანო|ნახჭევანის]] სახანოები (გადასცა ირანმა [[თურქმანჩაის სამშვიდობო ხელშეკრულება|თურქმანჩაის ზავით]]).
 
ადასტურებდა თავისუფალი ვაჭრობის უფლებას თურქეთის მთელ ტერიტორიაზე რუსეთის ქვეშევრდომთათვის, რუსეთის ქვეშევრდომები თურქეთის ტერიტორიაზე სარგებლობდნენ სასამართლო იმუნიტეტით. ასევე თურქეთი უზრუნველყოფდა რუსეთისა და უცხოური სავაჭრო გემების თავისუფალ გასვლას [[ბოსფორი|ბოსფორსა]] და [[დარდანელი|დარდანელში]]. თურქეთმა აიღო ვალდებულება 18 თვის განმავლობაში კონტრიბუციის (1,5 მილ. ჰოლანდიური მანეთი (голландских червонцев)).
 
თურქეთი ეთანხმებოდა [[აკერმანის კონვენცია|1826 წ. აკერმანის კონვენციის]] მიღებას, რითაც იღებდა ვალდებულებას [[სერბეთი]]ს ავტონომიის დაცვისა. ცალკე აქტი უზრუნველყოფდა [[დუნაის სამთავრო]]ების [[მოლდავეთის სამთავრი|მოლდავეთისა]] და [[ვლახეთის სამთავრო|ვლახეთის (ვალახიის)]] ავტონომიას. აკერმანის კონვენციის მიხედვით ასევე დგინდებოდა ამ სამთავროების მთავრების სამუდამო (სიკვდილამდე) მმართველობა. საჭირო რეფორმების გატარებამდე იქ რჩებოდნენ რუსეთის ჯარები. თურქეთი ასევე დასთანხმდა [[ლონდონის კონვენცია (1827)|1827 წლის ლონდონის კონვენციას]] - [[საბერძნეთი]]ს ავტოომიის მინიჭების შესახებ .
 
{{== წყარო}} ==
* [http://www.vostlit.info/Texts/Dokumenty/Turk/XIX/1820-1840/Mir_adrianopol_1829/text.htm /ადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულება რუსეთსა და თურქეთს შორის, საარქივო დოკუმენტები]
 
 
 
[[კატეგორია:XIX საუკუნის სამშვიდობო ხელშეკრულებები]]
[[კატეგორია:რუსეთ-თურქეთის ურთიერთობები]]
[[კატეგორია:მოლდავეთის ისტორია]]
[[კატეგორია:რუსეთ-თურქეთის ომები]]
[[კატეგორია:1829 წელი]]
 
''' 1829 წლის ადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულება''' - სამშვიდობო ხელშეკრულებაა [[რუსეთის იმპერია|რუსეთსა]] და [[ოსმალეთის იმპერია]]ს (თურქეთი) შორის, რითაც დამთავრდა [[რუსეთ-თურქეთის ომი (1828-1829)]] წლებში.
 
ხელმოწერილი იქნა {{OldStyleDate|14|სექტემბერი|1829|2}} წელს ადრიანოპოლში (დღევანდელი [[ედირნე (ქალაქი)|ედირნე]]) რუსეთის მხრიდან ხელს აწერენ — [[ალექსეი ფეოდორის ძეორლოვი]] და [[ფეოდორ პეტრეს ძე პალენი]], თურქეთის მხრიდან — [[მეჰმედ სადიკ-ეფენდი]] და [[აბდულ კადირ-ბეი]]. ხელშეკრულება შედგებოდა 16 სტატიისაგან, ცალკე უპირატესობის აქტებისაგან [[მოლდავეთის სამთავრო]]სა და [[ვალახიის სამთავრო]]სათვის და [[კონტრიბუცია|კონტრიბუციის]] განმარტებითი აქტისაგან.
 
[[bs:Mirovni ugovor u Jedrenama]]
Line 23 ⟶ 38:
[[pt:Tratado de Adrianópolis]]
[[ro:Tratatul de la Adrianopol]]
[[ru:Адрианопольский мирный договор (1829)]]
[[sh:Sporazum u Jedrenama]]
[[sk:Adrianopolská mierová zmluva (1829)]]