იურული სისტემა: განსხვავება გადახედვებს შორის

[შეუმოწმებელი ვერსია][შეუმოწმებელი ვერსია]
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ბოტის დამატება: fj:Jura
ბოტის დამატება: als:Jura (Geologie); cosmetic changes
ხაზი 5:
|temp=16.5
}}
'''იურული სისტემა (პერიოდი)''' (სახელი ეწოდა იურის მთების მიხედვით), მეზოური ჯგუფის რიგით მეორე სისტემა (გეოლოგიური წელთაღრიცხვის მეზოზოური ერის მეორე პერიოდი). მოსდევს [[ტრიასული სისტემა|ტრიასულ სისტემას (პერიოდს)]] და წინ უსწრებს [[ცარცული სისტემა |ცარცულ სისტემას (პერიოდს)]]. აბსოლუტური გეოქრონოლიგიით იურული სისტემა დაიწყო 195 მლნ. წლის წინათ და გრძელდებოდა 55-58 მლნ. წელიწადს. იურული სისტემა გამოჰყო [[ალექსანდრ ბრონიარი|ალექსანდრ ბრონიარმა]] 1829 წელს. იგი იყოფა 3 სექციად ქვედა, შუა და ზედა, რომლებიც ლიასის, დოგერისა და მალმის სახელებითაც არის ცნობილი.
 
ტრიასულ პერიოდს მოჰყვა ტრანსგრესია, [[ზღვა]] თანდათან გაღრმავდა და მაქსიმუმს შუაიურულ ეპოქაში მიაღწია. ამის შემდეგ დაიწყო რეგრესია, ზღვამ თანდათან უკან დაიხია, რის გამოც ზედაიურული სექციის სულ ზედა ჰორიზონრები ლაგუნურ, ზოგჯერ, მტკნარი წყლის ნალექებს წარმოადგენს. ცარცული სისტემის ნალექები იურულ ნალექებზე ტრანსგრესიულადაა განლაგებული. იურული სისტემის დიდ სედიმენტაციურ ციკლში შეიმჩნევა 3 ქვეციკლი, რომლებიც განაპირობებულია ზედალიასური (დონეცური) და ბათური (ჩეგემური) ორიგენიული მოძრაობებით. ამ ქვეციკლებით არის გამოყოფილი იურული სისტემის ქვედა, შუა და ზედა სექციები.
ხაზი 14:
 
იურული სისტემის ნალექებთან დაკავშირებულია [[ქვანახშირი|ქვანახშირის]], [[ნავთობი]]ს, [[რკინა|რკინის]], [[ფოსფორიტები]]ს და [[ქვამარილი]]ს საბადოები.
== იურული სისტემის სტრატიგრაფიული დანაწილების სქემა ==
{{იურული}}
{| class=standard border="1" cellspacing="0" cellpadding="3"
ხაზი 48:
|}
 
== ლიტერატურა ==
* ''ჯანელიძე ა.,'' ისტორიული გეოლოგიის მოკლე კურსი, თბ., 1963;
* ''Аркелл В. Д.'', Юрские отложения земного шара, пер. с англ., М., 1961
* ''Кахадзе И.Р.'', Грузия в юрское время, «გეოლოგიური ინსტიტუტის შრომები. გეოლოგიური სერია», 1947, ტ. 3
* ''ზესაშვილი ვ.'', ქსე, ტ. 5, გვ. 282, თბ., 1980
 
== სქოლიო ==
{{სქოლიოს სია}}
 
[[კატეგორია:გეოლოგიური პერიოდები]]
 
[[als:Jura (Geologie)]]
[[ar:عصر جوراسي]]
[[ast:Xurásicu]]
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/იურული_სისტემა“-დან