მსოფლიოს შვიდი საოცრება: განსხვავება გადახედვებს შორის
| [შეუმოწმებელი ვერსია] | [შეუმოწმებელი ვერსია] |
შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
შინაარსი შეიცვალა 'rodosisi kolosi 19999999999'-ით |
1025971 ცვლილების გაუქმება 188.169.87.223-ის მიერ (განხილვა) |
||
ხაზი 1:
[[Image:SevenWondersOfTheWorld.jpg|thumb|276px|მსოფლიოს შვიდი საოცრება (მარცხნიდან მარჯვნივ, ზემოდან ქვემოთ): [[ხეოფსის პირამიდა]], [[ბაბილონის დაკიდული ბაღები]], [[ეფესოს ტაძარი]], [[ზევსის ქანდაკება ოლიმპიაში]], [[ჰალიკარნასის მავზოლეუმი]], [[როდოსის კოლოსი]] და [[ალექსანდრიის შუქურა]].]]
'''მსოფლიოს შვიდი საოცრება''' ზოგადად მიუთითებს მთავარ ტურისტულ ღირშესანიშნაობათა რამდენიმე სიაზე. ყველაზე ძველი და განთქმული მათგან არის '''ძველი მსოფლიოს შვიდი საოცრება''', მეგზური ძველი მსოფლიოს მოგზაურთათვის, რომელთაც სურდათ ეხილათ ყველაზე განთქმული, მასშტაბური და კარგად ცნობილი ხუროთმოძღვრული ქმნილებები.
==ისტორია==
ამ სიის უძველესი ვერსია ძვ. წ. მე-2 საუკუნეში შექმნა ანტიპატე სიდონელმა. როგორც ჩანს, ეს სია ემყარება ჰელენისტ მოგზაურთა შორის პოპულარულ მეგზურებს და მხოლოდ მიუთითებს ქმნილებებზე [[ხმელთაშუა ზღვა|ხმელთაშუა ზღვის]] გარშემო მიწებზე, სადაც იმდროინდელ მოგზაურებს მეტ-ნაკლებად უსაფრთხოდ შეეძლოთ ემგზავრათ. ამ სიაში შესული ობიექტები საოცრებები იყო იმ კრიტერიუმით, რომ ისინი ყველაზე პოპულარული ღირშესანიშნაობები იყო იმ პერიოდში. აღსანიშნავია, რომ ამ სიაში მხოლოდ ადამიანის მიერ აგებული ქმნილებები იყო შეტანილი, ვინაიდან ბუნებრივი საოცრებები იმ პერიოდში პოპულარული არ იყო.დაწვრილებით www.bigportal.tk
==ძველი მსოფლიოს შვიდი საოცრება==
ქვემოთ მოყვანილია ანტიპატეს ვერსია:
{| cellpadding="4" cellspacing="0" style="margin: auto; font-size: 95%"
|- style="white-space: nowrap; background: #ccccff;"
! საოცრება
! თარიღი
! მშენებელი
! დაინგრა
! მიზეზი
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ხეოფსის პირამიდა]]
| [[ძვ. წ. 2550]]
| [[ძველი ეგვიპტელები|ეგვიპტელები]]
| დღემდე დგას
| დღემდე დგას
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ბაბილონის დაკიდული ბაღები]]
| [[ძვ. წ. 600]]
| [[ბაბილონელები]]
| ძვ. წ. 1 საუკუნე
| მიწისძვრა
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ეფესოს ტაძარი]]
| [[ძვ. წ. 550]]
| [[ლიდიელები]], [[ძველი ბერძნები|ბერძნები]]
| [[ძვ. წ. 356]]
| ხანძარი
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ზევსის ქანდაკება ოლიმპიაში]]
| [[ძვ. წ. 435]]
| [[ძველი ბერძნები|ბერძნები]]
| მე-5-6 საუკუნეები
| ხანძარი
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ჰალიკარნასის მავზოლეუმი]]
| [[ძვ. წ. 351]]
| [[ქარიელები]], [[ძველი ბერძნები|ბერძნები]]
| [[1494]]
| მიწისძვრა
|- style="vertical-align: middle;"
| [[როდოსის კოლოსი]]
| [[ძვ. წ. 292]]-[[ძვ. წ. 280|280]]
| [[ჰელენისტური საბერძნეთი]]
| [[ძვ. წ. 224]]
| მიწისძვრა
|- style="vertical-align: middle;"
| [[ალექსანდრიის შუქურა]]
| [[ძვ. წ. III საუკუნე]]
| [[ჰელენისტური ეგვიპტე]]
| [[1303]]-[[1480]]
| მიწისძვრა
|}
ანტიპატეს თავდაპირველ სიაში ალექსანდრიის შუქურა შეცვლილი იყო [[ბაბილონის კედელი|ბაბილონის კედლით]]. ზემოთ მოყვანილი სია უკვე მე-6 საუკუნის დროინდელი ვარიანტია. ამ საოცრებათაგან დღემდეგ მხოლოდ ერთადერთი - ხეოფსის პირამიდა შემორჩა გიზაში, ეგვიპტე. დაკიდული ბაღების არსებობის დამკიცება ვერ მოხერხდა. უძველესი დოკუმენტური მასალის მიხედვით დანარჩენი ხუთი საოცრება ბუნებრივმა კატაკლიზმებმა იმსხვერპლა. ეფესოს ტაძარი და ზევსის ქანდაკება ხანძარმა გაანადგურა, დანარჩენები კი მიწისძვრამ.
==ბოლოდროინდელი საოცრებები==
ძველი მსლოფლიოს შვიდი საოცრების ტრადიციით მრავალი სხვა სიაც შექმნილა, რომლებიც ადამიანთა მიერ საინჟინრო მიღწევათა გარდა ბუნებრივ საოცრებებსაც შეიცავს. თუმცა ეს სიები უფრო არაფორმალურია და მათზე რაიმე კონსენსუსი არ არსებობს.
იხ. ასევე [[შუასაუკუნეების სამყაროს შვიდი საოცრება]]
===თანამედროვე საოცრებები===
სამოქალაქო ინჟინერთა ამერიკის საზოგადოებამ ჩამოაყალიბა თანამედროვე მსოფლიოს შვიდ საოცრებათა სია <ref>[http://www.asce.org/history/seven_wonders.cfm სამოქალაქო ინჟინერთა ამერიკის საზოგადოების შვიდი საოცრება]</ref>:
<!-- THE SEVEN WONDERS AS COMPILED BY THE "American Society of Civil Engineers"-->
<!-- ONE-->*[[ლა-მანშის გვირაბი]]
<!-- TWO-->*[[ტორონტოს ტელეანძა]]
<!-- THREE-->*[[ემპაია სტეიტ ბილდინგი]]
<!-- FOUR-->*[[გოლდენ გეიტ ბრიჯი]]
<!-- FIVE-->*[[იტაიპუს კაშხალი]]
<!-- SIX-->*[[დელტაპროექტი]]
<!-- SEVEN-->*[[პანამის არხი]]
<!-- NO EIGHTH WONDER-->
===ტურისტული მსოფლიო საოცრებები===
შემდეგი სია შექმნილია ჰილმან უონდერსის მიერ როგორც ყველაზე პოპულარული შვიდი ტურისტული ღირშესანიშნაობა-საოცრება:<ref>[http://www.hillmanwonders.com/ Hillman Wonders]</ref>
<!-- THE SEVEN WONDERS AS COMPILED BY THE "Hillman Wonders"-->
<!-- ONE-->*[[ხეოფსის პირამიდა]]
<!-- TWO-->*[[ჩინეთის დიდი კედელი]]
<!-- THREE-->*[[თაჯ-მაჰალი]]
<!-- FOUR-->*[[სერენგეტი]]
<!-- FIVE-->*[[გალაპაგოსი]]
<!-- SIX-->*[[დიდი კანიონი]]
<!-- SEVEN-->*[[მაჩუ პიკჩუ]]
<!-- NO EIGHTH WONDER-->
===ბუნებრივი საოცრებები===
სხვა სიათა მსგავსად, არ არსებობს კონსენსუსი მსოფლიოს შვიდ ბუნებრივ საოცრებაზე, ვინაიდან არ არის შეთანხმება იმაზე თუ რამხელა უნდა იყოს ეს ხია. ამგვარ სიათაგან ერთ-ერთი შექმნილი CNN-ის მიერ <ref>[http://www.cnn.com/TRAVEL/DESTINATIONS/9711/natural.wonders/ CNN-ის ბუნებრივი საოცრებები]</ref>:
<!--THE SEVEN WONDERS AS COMPILED BY "CNN"-->
<!-- ONE-->*[[დიდი კანიონი]]
<!-- TWO-->*[[დიდი ბარიერული რიფი]]
<!-- THREE-->*[[რიო-დე-ჟანეირო (ქალაქი)|რიო-დე-ჟანეირო]]ს ყურე
<!-- FOUR-->*მთა [[ევერესტი]]
<!-- FIVE-->*[[ჩრდილოეთის ნათება]]
<!-- SIX-->*[[პარიკუტინი]]ს ვულკანი
<!-- SEVEN-->*[[ვიქტორიის ჩანჩქერი]]
<!-- NO EIGHTH WONDER-->
===წყალქვეშა საოცრებები===
ამ სიის წარმოშობის წყარო გაურკვეველია, თუმცა ის საკმაოდ ხშირად ფიგურირებს მასმედიაში და აღნიშვნის ღირსია:<ref>[http://www.unixl.com/dir/humanities/history/wonders_of_the_world/underwater_wonders_of_the_world/ Underwater Wonders of the World]</ref> <ref>[http://www.amiguitosdefrontera.org/underwater_wonders_of_the_world.htmlA წყალქვეშა საოცრებების მეორე სია]</ref>
<!--THE SEVEN WONDERS AS COMPILED BY "consensus" (see notes)-->
<!-- ONE-->*[[პალაუ]]
<!-- TWO-->*[[ბელიზი]] ბარიერული რიფი
<!-- THREE-->*[[დიდი ბარიერული რიფი]]
<!-- FOUR-->*[[ჰიდროთერმული მთები]]
<!-- FIVE-->*[[გალაპაგოსის კუნძულები]]
<!-- SIX-->*[[ბაიკალის ტბა]]
<!-- SEVEN-->*[[წითელი ზღვა]]
<!-- NO EIGHTH WONDER-->
==ახალი შვიდი საოცრება==
2006 წელს [[იუნესკო]]მ გამოაქვეყნა [[მსოფლიოს ახალი შვიდი საოცრება|მსოფლიოს ახალი შვიდი საოცრების]] სია, რომელშიც შესულია მხოლოდ ერთი უძველესი საოცრება - ხეოფსის პირამიდა.
*[http://www.new7wonders.com/ მსოფლიოს ახალი შვიდი საოცრების საერთაშორისო არჩევნები]
==სქოლიო==
<references />
{{commons|Category:Seven Wonders of the World|მსოფლიოს შვიდი საოცრება}}
{{შვიდი საოცრება}}
{{რჩეული}}
<!-- interwiki -->
[[კატეგორია:მსოფლიო საოცრებები]]
[[კატეგორია:უძველესი ისტორია]]
[[კატეგორია:შენობები და ნაგებობები]]
[[ar:عجائب الدنيا السبع]]
[[ast:Les Siete Maraviyes del Mundu Vieyu]]
[[az:Dünyanın Yeddi Möcüzəsi]]
[[bg:Седем чудеса на античния свят]]
[[bn:পৃথিবীর সপ্তাশ্চর্য]]
[[br:Seizh Marzh an Henved]]
[[bs:Sedam svjetskih čuda]]
[[ca:Les set meravelles del món]]
[[cs:Sedm divů světa]]
[[cv:Тĕнчен çичĕ тĕлентермĕшĕ]]
[[cy:Saith Rhyfeddod yr Henfyd]]
[[da:Verdens syv underværker]]
[[el:Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου]]
[[en:Seven Wonders of the Ancient World]]
[[eo:Sep mirindaĵoj de la antikva mondo]]
[[es:Siete maravillas del mundo]]
[[et:Seitse maailmaimet]]
[[eu:Munduko Zazpi Mirariak]]
[[fa:عجایب هفتگانه جهان]]
[[fi:Maailman seitsemän ihmettä]]
[[fr:Sept merveilles du monde]]
[[gan:古世界嗰七大奇跡]]
[[he:שבעת פלאי תבל]]
[[is:Sjö undur veraldar]]
[[it:Sette meraviglie del mondo]]
[[ja:世界の七不思議]]
[[ko:세계 7대 불가사의]]
[[la:Septem miracula mundi]]
[[lo:7 ສິ່ງມະຫັດສະຈັນ]]
[[lt:Septyni pasaulio stebuklai]]
[[lv:Septiņi pasaules brīnumi]]
[[mk:Седум светски чуда на античкиот свет]]
[[mn:Дэлхийн долоон гайхамшиг]]
[[nds:Söven Weltwunners]]
[[nrm:Sept Mèrvelles du Monde]]
[[oc:Sèt Meravilhas deu Mond]]
[[pt:Sete maravilhas do mundo]]
[[qu:Qanchisnintin Tiksimuyu Achachilla]]
[[ro:Şapte minuni ale lumii antice]]
[[ru:Семь чудес света]]
[[sh:Sedam svjetskih čuda]]
[[si:පුරාතන ලෝකයේ පුදුම හත]]
[[sk:Sedem divov sveta]]
[[sl:Sedem čudes starega veka]]
[[sr:Седам светских чуда старог света]]
[[sv:Världens sju underverk]]
[[ta:உலக அதிசயங்கள்]]
[[th:เจ็ดสิ่งมหัศจรรย์ของโลก]]
[[tr:Dünyanın Yedi Harikası]]
[[uk:Сім чудес світу]]
[[uz:Dunyoning yetti moʻjizasi]]
[[vi:Bảy kỳ quan thế giới cổ đại]]
[[zh:古代世界七大奇迹]]
| |||