სასტუმრო „ყარაბაღი“

სასტუმრო „ყარაბაღი“ (აზერბ. Qarabağ mehmanxanası), ადრე მას „ტურისტს“ უწოდებდნენ [1][2] — სასტუმრო, რომელიც ოდესღაც ბაქოში (აზერბაიჯანი) არსებობდა. სასტუმრო ბაქოს ამფითეატრის უმაღლეს ნაწილში მდებარეობდა და ქალაქის მრავალი წერტილიდან მოჩანდა [1].

ისტორია რედაქტირება

სასტუმროს შენობა აშენდა 1974 წელს. არქიტექტორები იყვნენ შულგინი და მელქისედეკოვი, დიზაინერები კერიმოვი და შამილოვი. პროექტი შედგენილია ბაკგიპროგორის ინსტიტუტში [2]. სასტუმრო ექსპლუატაციაში შევიდა 1976 წელს [1].

სომხეთ-აზერბაიჯანის კონფლიქტის შედეგად, 80-იანი წლების ბოლოს და 90-იანი წლების დასაწყისში, სომხეთიდან აზერბაიჯანელი დევნილების 10 ოჯახი დასახლდა სასტუმროში [3].

2004 წელს სასტუმროს შენობა შეიძინა „Ugur 97“-მა, რომელმაც დატოვებინა ყველა ლტოლვილს აღნშნული სასტუმროს ტერიტორია. სასტუმროს შენობა პირველ სართულზე დაიშალა, მოგვიანებით კი გაურკვეველი მიზეზების გამო დანგრევა შეჩერდა და ეზო გადაიქცა ფასიან ავტოსადგომად, რომელიც მოგვიანებით ასევე ლიკვიდირებულ იქნა. ბოლო დრომდე სასტუმროს შენობის ნანგრევები ავარიული იყო[3].

არქიტექტურა რედაქტირება

სასტუმროს შენობა აშენდა ბაქოს ამფითეატრის მეორე ტერასის წინ დაწეულ ადგილას, რომელიც ბელევუს ბორცვის სახელითაა ცნობილი. ათი სართულიანი შენობა, სვეტებზე განლაგებული, სამხრეთით, ქალაქისკენ გაიხსნა. საცხოვრებელი ადგილები სასტუმროს მთავარ შენობაში იყო განთავსებული, ხოლო რესტორნისა და მომსახურების ჯგუფი ცალკე შენობაში. რესტორნის დარბაზის პლასტიკური მოცულობა თითქოს კლდოვან ბორცვზე იყო ჩამოკიდებული, რაც ეწინააღმდეგებოდა ქვედა ტერასას. მოჭიქული კაფეები და სათამაშო მოედნები განთავსებული იყო ბოლო სართულზე. სამხრეთისკენ მიმავალ ყველა ოთახს და დარბაზს ჰქონდა ლოჯი.

სასტუმროს ცენტრალური სადარბაზო ეზოსკენ იყურებოდა. პირველ სართულზე თავისუფალი სივრცის გაზრდის მიზნით, აქ შეიქმნა ჩარჩო კონსტრუქცია, ხოლო საცხოვრებელი ნაწილი აყვანილ იქნა ბაქანზე. შენობის მთავარი შესასვლელის წინ იყო გამაგრილებული კოშკი, რომელიც სასტუმროს ადგილის მთავარ დეკორაციად ითვლებოდა.

სასტუმროს ფასადების არქიტექტურა განსხვავებული იყო. ასე რომ, თუ სამხრეთის ფასადი ქალაქისკენ და ზღვაისკენ იყო ლოჯი, რომლებიც მზისგან იცავდნენ რკინა-ბეტონის გისოსებს შებეკის სახით, მაშინ ჩრდილოეთით მოსაპირკეთებელი ფასადი ვიწრო სარტყელ ფანჯრებში იჭრებოდა. სასტუმროს შესასვლელი კედელი გაფორმებული იყო ნათელი მოზაიკით [2]. მხატვრებმა ოქტაი შიხალიევმა და ჰაჯი ბალა რაჯაბოვმა მიიღეს მონაწილეობა სასტუმროს დიზაინში [4]. შიხალიევმა განსაკუთრებით გამოირჩევა სასტუმროს შენობის წინ არსებული აუზების დიზაინში, შექმნა ხალხური ცხოვრების და ეროვნული ხელოვნების ელემენტები, რამაც მთელი ობიექტი უფრო მრავალფეროვანი გახადა [5].

ლიტერატურა რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. 1.0 1.1 1.2 Иванова 1988.
  2. 2.0 2.1 2.2 Эфендизаде 1986.
  3. 3.0 3.1 თარგი:Статья
  4. თარგი:Книга
  5. თარგი:Статья