საკმიელა, საკმეველა, საკმელა, საკმელაიქართული აბორიგენული თეთრყურძნიანი საღვინე ვაზის ჯიში გურიიდან.

წარსულში მასობრივად ყოფილა გავრცელებული მაღლარების სახით გურიის აღმოსავლეთ და დასავლეთ მთისპირა სოფლებში. თეთრყურძნიან ვაზთა შორის გამორჩეული ადგილი ეჭირა როგორც საადრეოსა და ამავე დროს ხარისხიან ჯიშს. მაღლარების სახით საკმიელა მხოლოდ გურიის სოფლებშია: ვაზისუბანი, ბურნათი, შემოქმედი და ლიხაური.

ბოტანიკური აღწერა რედაქტირება

ზრდასრული ფოთოლი საშუალო ზომისაა, მომრგვალო ან ოდნავ ოვალური, სამნაკვთიანი, მცირედ დანაკვთული. ფოთლის ქვედა მხარე საკმაოდაა შებუსული მონაცრისფრო აბლაბუდისებრად. ყვავილი ორსქესიანია. მტევანი საშუალო ზომისაა, ცილინდრულ-კონუსური, იშვიათად ცილინდრული ფორმის, გვხვდება უფორმო მტევნებიც. საშუალო სიკუმსისაა, იშვიათად თხელი. მარცვალი საშუალო ან საშუალოზე მცირე ზომისაა, მომრგვალო, ღია მწვანე, მზის მხარეზე მოწითალო-ქარვისფერი ელფერით. კანი საშუალო სისქისაა, ცვილისებრი ფიფქით ოდნავ დაფარული. რბილობი წვნიანი და ნაკლებხორციანია. გემო — ტკბილი და სასიამოვნო.

საკმიელა ძლიერი ზრდისა და უხვმოსავლიანია. სავეგეტაციო პერიოდი კვირტის გაშლიდან არულ სიმწიფემდე 180 დღეა. სრულ სიმწიფეში სექტემბრის ბოლოს, ოქტომბრის დასაწყისში შედის. მტევნის საშუალო წონა 95-166 გრამია, საჰექტარო მოსავლიანობა კი 8.5-9.5 ტონა. ყურძნის სრული სიმწიფის პერიოდში მისი შაქრიანობა აღწევს 19.8-19%-ს, ხოლო მჟავიანობა — 8.5 გ/ლ-ს.

საკმიელა ხარისხიანი თეთრი საღვინე ვაზის ჯიშია. მზადდება სუფრის თეთრი, მშრალი ღვინო.

ლიტერატურა რედაქტირება

  • უჯმაჯურიძე ლ., კაკაბაძე გ., მამასახლიშვილი ლ., „ქართული ვაზის ჯიშები“, თბ., 2018, გვ. 323
  • ხარბედია, მ. „ქართული ღვინის გზამკვლევი“, გვ. 55, თბილისი, 2013
  • რამიშვილი, მ. „გურიის, სამეგრელოს და აჭარის ვაზის ჯიშები“, 1948