რელიგია ტაილანდში

რელიგია ტაილანდში - რელიგიური პრაქტიკების ერთობლიობა ტაილანდში. ტაილანდის უმსხვილესი რელიგია ბუდიზმია,, მას მისდევს მოსახლეობის 95%. ტაილანდის კონსტიტუციაში არ არის დასახელებული ოფიციალური სახელმწიფო რელიგია და აღიარებულია რელიგიური თავისუფლების უფლება, თუმცა კანონით მეფე თერავადის მიმდინარეობის ბუდისტი უნდა იყოს. ბუდიზმთან ერთად იგრძნობა ინდუიზმის დიდი გავლენაც. [1] ტაილანდელი ჩინელი მოსახლეონა ჩინურ ხალხურ რელიგიებს იცავს, მათ შორის დაოსიზმს და კონფუციანიზმს. მიუხედავად იმის, რომ ეს პრაქტიკები თავისუფლად არსებობს, მათ არ აქვთ ოფიციალური აღიარდბა და სტატისტიკაში მათ ბუდისტებად თვლიან. ჩინური რელიგიური მოძრაობა იგუანდაო (ტაი. ანუტჰარატამი) ტაილანდში 1970-იან წლებში გავრცელდა და ბოლო ათწლეულებში დიდი პოპულარობა მოიპოვა. 2009 წლის მონაცემებით ყოველწლიურად 200,000 ტაილანდელი ახალ რელიგიას იღებს. მრავალი ეთნიკური ჯგუფი ტაილანდის ხალხურ რელიგიებს იცავს. ტაილანდელი მალაიზიელების მოსახლეობა მუსულმანობას მისდევს, განსაკუთრებით ტაილანდის სამხრეთ რეგიონებში.

რელიგიები

ბუდიზმი

ტაილანდში ძირითადად ბუდიზმის თერავადას სკოლას მისდევენ. ტაილანდის მოსახლეობის 90% -ზე მეტი ბუდიზმს იცავს. ტაილანდში მსოფლიოში მესამე უდიდესი ბუდისტური მოსახლეობაა ჩინეთისა და იაპონიის შემდეგ, დაახლოებით 64 მილიონი ბუდისტით. ბუდიზმის ეროვნული ოფისის ბოლო მონაცემებით ტაილანდში სულ 41 205 ბუდისტური ტაძარია, რომელთაგან ამჟამად 33 902 გამოიყენება. ტაილანდის ბუდისტური ტაძრები ხასიათდება მაღალი ოქროსფერი ანძებით. ტაილანდის ბუდისტური არქიტექტურა სამხრეთ-აღმოსავლეთ აზიის სხვა ქვეყნების, განსაკუთრებით კამბოჯას და ლაოსის მსგავსია, რომლებიც ტაილანდთან კულტურულ და ისტორიულ მსგავსებებს იზიარებენ.

ითვლება, რომ ბუდიზმი ახლანდელ ტაილანდში დაახლ. ძვ. წ. 250 წელს გაჩნდა ინდოეთის იმპერატორ აშოკას დროს. მას შემდეგ ბუდიზმმა მნიშვნელოვანი ადგილი დაიკავა ტაილანდურ კულტურასა და საზოგადოებაში. ბუდიზმი და ტაილანდის მონარქია განუყოფელი იყო, ტაილანდის მეფეები ისტორიულად ბუდიზმის მფარველები იყვნენ. ისტორიულად ტაილანდში პოლიტიკა და რელიგია ერთმანეთისგან გამიჯნული იყო, მაგრამ XIX საუკუნის შუა წლებში მეფე მონგკუტის რეფორმების შემდეგ ბუდიზმის კავშირი სახელმწიფოსთან გაიზარდა, რაც შემდგომ წლებშიც გაგრძელდა.

ჩინური და ტაილანდური ხალხური რელიგიები

ტაიილანდელი ჩინელების მოსახლეობაში ბევრი იცავს სხვადასხვა ჩინურ რელიგიას, მათ შორისაა ღმერთების და წინაპრების სულების თაყვანისცემა, დაოსიზმი, კონფუციაიზმი. [2] ერთ-ერთი ახალი ჩინური რელიგის იგუანდაო ტაილანდში 1970-იანი წლებში გავრცელდა და იმდენად პოპულარული გახდა, რომ ბუდიზმთან კონფლიქტშიც მოვიდა; 2009 წლის მონაცემებით ქვეყანაში 7000-ზე მეტი იგუანდოოს ეკლესია მოქმედებს და მას ყოველწლიურად დაახლოებით 200,000 ადამიანი იღებს. მიმდევრებისა და ტაძრების დიდი რაოდენობის მიუხედავად, ამ რელიგიებს სახელმწიფო აღიარება არ აქვთ, მათი ტაძრები სტატისტიკურად არ ითვლება სამლოცველოებად, მათი მიმდევრები კი სტატისტიკაში "თერავადის სკოლის ბუდისტებად" ითვლებიან. ტაილანდურ ენაზე ჩინურ ტაძრებს "სანჩაო" ეწოდება.

ტაილანდის ჩინურმა ხალხურმა რელიგიებმა ადგილობრივი ნიშნებიც მიიღეს, მათ შორის დაიწყო ტაილანდური ღმერთების თაყვანისცემა. დიდ ქალაქებში აღინიშნება რიგი ჩინური დღესასწაულები.

ტაილანდური ხალხური რელიგია ჩინურის საკმაოდ მსგავსია. ტაილანდურ ღმერთებს და სულებს თაყვანს გარკვეული ეთნიკური ჯგუფები იცავენ.

რელიგიური თავისუფლება

ტაილანდის კონსტიტუცია რელიგიურ თავისუფლებას ითვალისწინებს და მას პრაქტიკაშიც იცავენ. რელიგიური მრწამსის გამო ძალადობის ფაქტები თითქმის არ არის დაფიქსირებული, თუმცა სეპარატისტების ძალადობამ ქვეყნის სამხრეთით გამოიწვია უნდობლობა ბუდისტური და მუსლიმური მოსახლეობის შორის.[3] ასევე არ ხდება ახალი რელიგიების და მიმართულებების დარეგისტრირება, მაგრამ პრაქტიკაში ეს მათ წარმომადგენლებს ხელს არ უშლით რელიგიის პრაქტიკაში და ახალი რელიგიები არ იდევნება. ასეთივე სიტუაციაა უცხოერი მისიონერების მიმართაც - ახალი მისიონერების დარეგისტრირება იშვიათად ხდება და მკაცრად კონტროლდება, მაგრამ დაურეგისტრირებელი მისიონერი ძალიან ბევრია და სახელმწიფო მათ არ დევნის.

წყაროები

1. Tong Chee Kiong; Chan Kwok Bun (2001). Rethinking Assimilation and Ethnicity: The Chinese of Thailand. Alternate Identities: The Chinese of Contemporary Thailand. pp. 30–34.
2. https://2001-2009.state.gov/g/drl/rls/irf/2007/90155.htm
3. Jean Elizabeth DeBernardi (2006). The Way That Lives in the Heart: Chinese Popular Religion and Spirits Mediums in Penang, Malaysia. Stanford University Press. pp. 25–30. ISBN 0-8047-5292-3.
4. https://www.bangkokpost.com/life/social-and-lifestyle/726736/the-new-brahmins
5. Kataoka, Tatsuki (December 2012). "Religion as Non-religion: The Place of Chinese Temples in Phuket, Southern Thailand". Southeast Asian Studies. Center for Southeast Asian Studies, Kyoto University. 1 (3): 461–485. hdl:2433/167311.