ვიკიპედია

ჟოზეფინ მაცენბაკერი

ამ გვერდს არა აქვს შემოწმებული ვერსია, სავარაუდოდ მისი ხარისხი არ შეესაბამებოდა პროექტის სტანდარტებს.

ჟოზეფინ მაცენბაკერი ან მის მიერ მოყოლილი ვენის მეძავის ამბავი (გერმ. Josefine Mutzenbacher oder Die Geschichte einer Wienerischen Dirne von ihr selbst erzählt) – ეროტიული რომანი, რომელიც პირველად ანონიმურად გამოიცა ვენაში, ავსტრია 1906 წელს. რომანი ცნობილია[1][2][3] გერმანულენოვან სამყაროში, 100 წელზე მეტი ხნის განმავლობაში იბეჭდებოდა როგორც გერმანულ, ასევე ინგლისურ ენაზე და გაიყიდა 3 მილიონზე მეტი ეგზემპლარი,[4] რომანი გახდა ეროტიული ბესტსელერი.[5][6][7][8]

„ჟოზეფინ მაცენბაკერი“
Josefine Mutzenbacher oder Die Geschichte einer Wienerischen Dirne von ihr selbst erzählt

ავტორი ანონიმური (სავარაუდოდ ფელიქს ზალტენი
ილუსტრატორი ანონიმური
ქვეყანა ავსტრია
ენა გერმანული
ჟანრი ეროტიკა
გამოცემის თარიღი 1931 / 1967 / 1973 / 2018
გვერდი 383
oclc 757734607

მართალია, არცერთ ავტორს არ აქვს რომანზე სალიცენზიო უფლებები, მაგრამ ნაწარმოებს ვენის უნივერსიტეტის ბიბლიოთეკარებს ფელიქს სალტენს და არტურ შნიცლერს მიაწერეს.[9] დღეს კრიტიკოსები, მეცნიერები, აკადემიკოსები და ავსტრიის მთავრობა ასახელებენ სალტენს, როგორც "პორნოგრაფიული კლასიკის" ერთადერთ ავტორს.[10][11][12] ორიგინალ რომანში დიალოგებში გამოიყენება იმ დროის ვენის სპეციფიკური ადგილობრივი დიალექტი და ამიტომ იგი ენათმეცნიერებისათვის ამ დიალექტის იშვიათ წყაროდ გამოიყენება. იგი გარკვეულწილად აღწერს იმ დროის დაბალი კლასის სოციალურ და ეკონომიკურ პირობებს. რომანი ითარგმნა ინგლისურ, ფრანგულ, ესპანურ, იტალიურ, უნგრულ, ებრაულ, ჰოლანდიურ, იაპონურ, შვედურ და ფინურ ენებზე[13] და მრავალი ფილმის, თეატრის სპექტაკლის, პაროდიისა და უნივერსიტეტის კურსების თემა გახდა,

შინაარსი

რედაქტირება
 
1922 წლის ილუსტრაცია

სიუჟეტი

რედაქტირება

ავტორის წინასიტყვაობა – ფორმატირებული, როგორც ნეკროლოგია და 2018 წლამდე ამოღებული ყველა ინგლისურ თარგმანში - ამბობს, რომ ჟოზეფინმა დატოვა ექიმთან გაგზავნილი ხელნაწერი, სანამ იგი გარდაიცვლებოდა. ჟოზეფინი არ იყო მისი ნამდვილი სახელი. ამბობენ, რომ მთავარი გმირი დაიბადა 1852 წლის 20 თებერვალს ვენაში და გარდაიცვალა 1904 წლის 17 დეკემბერს სანატორიუმში.[14]

რომანში გამოყენებული სიუჟეტური მოწყობილობა არის პირველი პირის თხრობა, სტრუქტურირებული მემუარების ფორმაში. ამბავი მოთხრობილია 50 წლის ვენის კურტიზანის მიერ, რომელიც უყურებს ვენაში აღვირახსნილ ახალგაზრდობაში სექსუალურ ესკადებს. წიგნში ამბის ნაწილი მოთხრობილია პერიოდი, როდესაც ჟოზეფინი 5–13 წლის ასაკშია, სანამ ის რეალურად გახდება ლიცენზირებული მეძავი ვენის სახლებში. წიგნი იწყება როდესაც ის ხუთი წლისაა და მთავრდება, როდესაც ის ცამეტი წლისაა და იწყებს თავის კარიერას, როგორც არალიცენზირებული მეძავი მეგობართან ერთად, უმუშევარი მამის დასახმარებლად. მიუხედავად იმისა, რომ გერმანულენოვან ტექსტში იყენებენ მახვილგონივრული მეტსახელებს - მაგალითად, სასქესო ორგანოს უწოდებენ "წყალობის ჩაქუჩს" - ადამიანის ანატომიისა და სექსუალური ქცევისთვის, მისი შინაარსი მთლიანად პორნოგრაფიულია. მოვლენების რეალური პროგრესი სულ უფრო მეტია, ვიდრე ჰეროინის მიერ გამოვლენილი უგუნური სექსუალობის გრაფიკული, არაპოლოგეტური აღწერილობა. რომანის სტილი ჰგავს მარკიზ დე სადის ,,სოდომის 120 დღეს", სადაც აღწერილია ტაბუდადებული სექსუალური ქცევა ყველა სახის ბავშვთა სექსუალური კავშირიდან, ინცესტიდან და გაუპატიურებიდან დაწყებული ბავშვთა პროსტიტუციით, ჯგუფური სექსით, სადო- მაზოხიზმი, ლესბოსელობით და ფელაციოთი. ზოგიერთ ეპიზოდში სექსი, როგორც წესი, წარმოჩენილია, როგორც გაურთულებელი, დამაკმაყოფილებელი გამოცდილება. [15]

ილუსტრაციები

რედაქტირება

ორიგინალური ავსტრიული გამოცემა იყო ილუსტრირებული, მაგრამ მოგვიანებით პირატული გამოცემა 1922 წელს შეიცავდა შავ-თეთრ ნახატებს, რომლებიც მთლიანად პორნოგრაფიულია. ეს ილუსტრაციები ინახებოდა ავსტრიის ეროვნული ბიბლიოთეკის პირველი გამოცემის საარქივო ასლში[16]. კიდევ ერთი ილუსტრირებული გერმანულენოვანი გამოცემა გამოიცა 1960-იანი წლების ბოლოს ლიხტენშტეინში, ჟან ვეენენბოსის (1932–2005) სურათებით. ასევე შეიქმნა სხვა ილუსტრაციებიც. 1931 წლის პირველ ინგლისურ თარგმანს ილუსტრაცია გაუწია მაჰლონ ბლეინმა (1894–1969). 1973 წლის თარგმანი, ოჰ! ოჰ! ჟოზეფინა, ილუსტრირებულია ფოტოგრაფიული კადრებით 1970 წლის ფილმიდან. ასევე 1967 წლის დანიის თარგმანი შეიცავს ილუსტრაციებს. 1983 წლის შვედური არასრული თარგმანი შეიცავს მეძავების შემთხვევით ფოტომასალას მწვავე კომენტარებით.

ლიტერატურა

რედაქტირება
  • Boa, Elizabeth (2012). „Taking Sex to Market: Tagebuch einer Verlorenen: Von einer Toten and Josefine Mutzenbacher, Die Lebensgeschichte einer wienerischen Dirne, von ihr selbst erzählt“, The German Bestseller in the Late Nineteenth Century. Rochester (N.Y.): Camden House, გვ. 224–241. ISBN 978-1-57113-487-5. 
  • Ehness, Jürgen (2002). „Josefine Mutzenbacher – ein pornographisches Werk ohne Autor?“, Felix Saltens erzählerisches Werk: Beschreibung und Deutung, Regensburger Beiträge zur deutschen Sprach- und Literaturwissenschaft B 81 (German). Frankfurt am Main: Peter Lang, გვ. 305–312. ISBN 3-631-38178-6. 
  • (1990) რედ. Farin, Michael: Josefine Mutzenbacher oder die Geschichte einer wienerischen Dirne von ihr selbst erzählt: Ungekürzter Nachdruck der Erstausgabe aus dem Jahr 1906 mit Essays zum Werk (German). München: Schneekluth. ISBN 3-7951-1170-6. 
  • Hage, Volker (1996). „Pornographie kann Kunst sein: Josefine Mutzenbacher“, რედ. Kogel, Jörg-Dieter: Schriftsteller vor Gericht: Verfolgte Literatur in vier Jahrhunderten (German). Frankfurt a.M.: Suhrkamp, გვ. 281–292. ISBN 3-518-39028-7. 
  • Ruthner, Clemens (2011). „The Back Side of Fin-de-Siècle Vienna: The Infamously Infantile Sexuality of Josefine Mutzenbacher“, Contested Passions: Sexuality, Eroticism, and Gender in Modern Austrian Literature and Culture, Austrian Culture. New York: Peter Lang, გვ. 91–104. ISBN 978-1-4331-1423-6. 
  • (2019) Die Mutzenbacher: Lektüren und Kontexte eines Skandalromans (German). Wien: Sonderzahl. ISBN 978-3-85449-513-0. 

რესურსები ინტერნეტში

რედაქტირება

სქოლიო

რედაქტირება
  1. ↑ Outshoorn, Joyce (2004). The Politics of Prostitution: Women's Movements, Democratic States, and the Globalisation of Sex Commerce. Cambridge, UK: Cambridge University Press, გვ. 41. ISBN 0-521-54069-0.  (1995) Immoral tales: European sex & horror movies 1956–1984. New York: St. Martin's Griffin, გვ. 46. ISBN 0-312-13519-X. Lexikon. დაარქივებული 29 December 2010 საიტზე Wayback Machine. WAS IST SOLLIZITATION? დაარქივებული 30 January 2007 საიტზე Wayback Machine.
  2. ↑ Wien im Rosenstolz 2006 დაარქივებული 17 May 2009 საიტზე Wayback Machine.
  3. ↑ ERBzine 0880: Mahlon Blaine Bio and Bib. Erbzine.com (5 June 1917). Retrieved on 28 November 2011.
  4. ↑ Zensur.org – Bahle: Zensur in der Literatur დაარქივებული 4 March 2016 საიტზე Wayback Machine. . Censuriana.de. Retrieved on 28 November 2011. TRANS Nr. 14: Donald G. Daviau (Riverside/California): Austria at the Turn of the Century 1900 and at the Millenium [sic]
  5. ↑ „Felix Salten: Schriftsteller, Journalist, Exilant“. Jüdisches Museum Wien (პრეს-რელიზი) (german). 5 December 2006. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 21 April 2008. ციტირების თარიღი: 5 მაისი 2021. მითითებულია ერთზე მეტი |archiveurl= და |archive-url= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |archivedate= და |archive-date= (დახმარება)
  6. ↑ Felix Salten, Bambi, Walt Disney – Biography – Famous People from Vienna, Austria დაარქივებული 5 April 2007 საიტზე Wayback Machine. . Actilingua.com. Retrieved on 28 November 2011.
  7. ↑ Mutzenbacher, Josefine Mutzenbacher, Erotische Führung, Wienführung, Führungen in Wien, Anna Ehrlich დაარქივებული 22 January 2017 საიტზე Wayback Machine. . Wienfuehrung.com. Retrieved on 28 November 2011.
  8. ↑ Hamann, Brigitte (2000). Hitler's Vienna: a dictator's apprenticeship. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press, გვ. 76. ISBN 0-19-514053-2. 
  9. ↑ „Felix Salten: Author - Journalist - Émigré“ (პრეს-რელიზი). Jewish Museum Vienna. November 2006. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 23 October 2008. ციტირების თარიღი: 5 მაისი 2021. მითითებულია ერთზე მეტი |archiveurl= და |archive-url= (დახმარება); მითითებულია ერთზე მეტი |archivedate= და |archive-date= (დახმარება)
  10. ↑ Segel, Harold B. (1987). Turn-of-the-century cabaret: Paris, Barcelona, Berlin, Munich, Vienna, Cracow, Moscow, St. Petersburg, Zurich. New York: Columbia University Press, გვ. 183. ISBN 0-231-05128-X. Gilman, Sander L. (1985). Difference and pathology: stereotypes of sexuality, race, and madness. Ithaca, N.Y: Cornell University Press, გვ. 44. ISBN 0-8014-9332-3. Schnitzler, Arthur (2004). Round Dance and Other Plays. Oxford [Oxfordshire]: Oxford University Press, გვ. X. ISBN 0-19-280459-6. Lendvai, Paul (1998). Blacklisted: A Journalist's Life in Central Europe. I. B. Tauris, გვ. XV. ISBN 1-86064-268-3. Segel, Harold B.. The Vienna Coffeehouse Wits, 1890–1938. West Lafayette, Ind: Purdue University Press, გვ. 166. ISBN 1-55753-033-5. 
  11. ↑ Archivmeldung: Felix Salten: "Von Josefine Mutzenbacher bis Bambi". დაარქივებული 2008-04-21 საიტზე Wayback Machine. Wien.gv.at. Retrieved on 28 November 2011.
  12. ↑ (in German) Ungeheure Unzucht – DIE WELT – WELT ONLINE. Welt.de (3 January 2007). Retrieved on 28 November 2011. Olympia Press Ebooks: $1 Literary and Erotic Classics From The Fabled Olympia Press დაარქივებული 28 December 2016 საიტზე Wayback Machine. . Olympiapress.com. Retrieved on 28 November 2011.
  13. ↑ Felix Salten: A Preliminary Bibliography of His Works in Translation.
  14. ↑ Josefine Mutzenbacher oder Die Geschichte einer Wienerischen Dirne von ihr selbst erzählt (1906), pp. v–vi.
  15. ↑ Liebrand, Claudia (2006). „Josefine Mutzenbacher: Die Komödie der Sexualität“, რედ. Siegfried Mattl & Werner Michael Schwarz: Felix Salten: Schriftsteller – Journalist – Exilant, Katalog zur gleichnamigen Ausstellung im Jüdischen Museum der Stadt Wien vom 5. Dezember 2006 bis 18. März 2007 (German). Wien: Holzhausen Verlag, გვ. 91–92. ISBN 978-3-85493-128-7. 
  16. ↑ Frimmel, Johannes (2016). „Die Erotica an der Österreichischen Nationalbibliothek und der Wienbibliothek: Ein kurzer Überblick“, Pornographie in der deutschen Literatur: Texte, Themen, Institutionen (German). München: Belleville Verlag, გვ. 233. ISBN 978-3-923646-26-5. 
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/wiki/ჟოზეფინ_მაცენბაკერი“-დან