პიუს სამეფოს ძველი ქალაქები
პიუს სამეფოს ძველი ქალაქები — იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი მიანმარიში. იგი მოიცავს პიუს სამეფოს სამ ქალაქ სახელმწიფოს: ჰალინს, ბეიკთანოსა და შრი-კსეტრას.
| პიუს სამეფოს ძველი ქალაქები* | |
|---|---|
| იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლი | |
| |
| ქვეყანა |  მიანმარი
|
| ტიპი | კულტურული |
| კრიტერიუმები | ii, iii, iv |
| სია | [1] |
| რეგიონი** | აზია და ოკეანეთი |
| გაწევრიანების ისტორია | |
| გაწევრიანება | 2014 (38-ე სესია) |
| ნომერი | 1444 |
| * იხ. ინგლ. სახელი UNESCO-ს სიაში. ** იუნესკოს მიერ კლასიფიცირებული რეგიონი. | |
|
მსოფლიო მემკვიდრეობა UNESCO, ობიექტი № 1444 ინგლ. • რუს. • ფრ. |
პიუს სამეფოს ქალაქ-სახელმწიფოები 2014 წლის 22 ივნისს შეიტანეს იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლების სიაში. იგი ამ ქვეყნიდან პირველი ძეგლია, რომელიც იუნესკომ მსოფლიო მემკვიდრეობად აღიარა[1].
ჰალინი
რედაქტირებაჰალინი მდებარეობს მდინარე მუს ხეობაში. იგი პიუს სამეფოს აღმოჩენილ ქალაქ-სახელმწიფოებს შორის ჯერჯერობით ყველაზე ჩრდილოეთით მდებარეობს. ქალაქში აღმოჩენილი არტეფაქტებიდან ყველაზე უძველესია ხის ჭიშკარი, რომელიც ახ. წ. 70 წლით თარიღდება[2].
ბეიკთანო
რედაქტირებაბეიკთანო მდებარეობს მინბუს რეგიონში, თანამედროვე ქალაქ ტაუნდუინჯის მახლობლად. ქალაქის ტერიტორიაზე აღმოჩენილი არქეოლოგიური ნივთები, ჭურჭელი, ადამიანთა ჩონჩხები თარიღდება ძვ. წ. 200 - ახ. წ. 100 წლების პერიოდით. სავარაუდოდ, ქალაქი არის მიანმარის პირველი სახელმწიფოებრივი გაერთიანების დედაქალაქი. ბეიკთანო იყო დიდი გამაგრებული დსახლება, რომელიც 300 ჰა-ზე იყო გადაჭიმული. მისი კედლები 6 მეტრი სისქისა იყო და თარიღდება ძვ. წ. 180 ახ წ. 610 წლებით[3][4]
შრი-კსეტრა
რედაქტირებაშრი-კსეტრა ან იგივე თაიე-ქიტაია („გამარჯვების ველი“[5]) მდებარეობს თანამედროვე ქალაქ პიიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთით 8 კილომეტრში თანამედროვე სოფელ ჰმაუზას ადგილას. ქალაქი დაარსდა V-VII საუკუნეებში, სავარაუდოდ ჰალინის შემდეგ (VII-VIII საუკუნეებში) გახდა პიუს სამეფოს მთავარი ქალაქი და ეს სტატუსი შეინარჩუნა IX საუკუნემდე. მისი დედაქალაქობის პერიოდში ქვეყანას განაგებდა ორი დინასტია. პირველი დინასტია იყო ვიკრამას დინასტია, ხოლო მეორე დააარსა მეფე დუტაბაუნგმა 739 წელს[2].
ლიტერატურა
რედაქტირება- Aung-Thwin, Michael (1996). „Kingdom of Bagan“, რედ. Gillian Cribbs: Myanmar Land of the Spirits. Guernsey: Co & Bear Productions. ISBN 0-9527665-0-7.
- Aung-Thwin, Michael (2005). The mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma, illustrated, Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868.
- Charney, Michael W. (2006). Powerful Learning: Buddhist Literati and the Throne in Burma's Last Dynasty, 1752–1885. Ann Arbor: University of Michigan.
- Cooler, Richard M.. (2002)The Art and Culture of Burma. Northern Illinois University. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2016-12-26. ციტირების თარიღი: 2014-08-09.
- Hall, D.G.E. (1960). Burma, 3rd, Hutchinson University Library. ISBN 978-1-4067-3503-1.
- Harvey, G. E. (1925). History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824. London: Frank Cass & Co. Ltd.
- Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.
- Hudson, Bob (March 2005), "A Pyu Homeland in the Samon Valley: a new theory of the origins of Myanmar's early urban system", Myanmar Historical Commission Golden Jubilee International Conference, http://acl.arts.usyd.edu.au/~hudson/BH2005Jan.pdf. წაკითხვის თარიღი: 2014-08-09 დაარქივებული 2013-11-26 საიტზე Wayback Machine.
- Lieberman, Victor B. (2003). Strange Parallels: Southeast Asia in Global Context, c. 800–1830, volume 1, Integration on the Mainland. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80496-7.
სქოლიო
რედაქტირება- ↑ Myanmar’s first site inscribed to World Heritage List
- ↑ 2.0 2.1 Aung-Thwin, Michael (2005). The mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma, illustrated, Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868.
- ↑ Aung-Thwin, Michael (1996). „Kingdom of Bagan“, რედ. Gillian Cribbs: Myanmar Land of the Spirits. Guernsey: Co & Bear Productions. ISBN 0-9527665-0-7.
- ↑ Aung-Thwin, Michael (2005). The mists of Rāmañña: The Legend that was Lower Burma, illustrated, Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN 9780824828868. .
- ↑ Htin Aung, Maung (1967). A History of Burma. New York and London: Cambridge University Press.