თქვლაფა შავი

თქვლაფა შავი — ქართული აბორიგენული წითელყურძნიანი საღვინე ვაზის ჯიში ქართლიდან.

ამ ჯიშის ყურძენი იმდენად წვნიანია, რომ კალათში ჩაწყობისთანავე წვენი გამოსდის. ამ თვისებებმა მისი სახელის შერჩევაზეც იმოქმედა და თეთრ თქვლაფასთან დიდი მსგავსების გამო მოსახლებამ შავი თქვლაფა უწოდა.

გორის, სამაჩაბლოს, კასპის, ახალგორისა და ბოლნისის მოსახლეობა შეცდომით შავ ჭყაპასაც ეძახის.

ბოტანიკური აღწერა

ზრდასრული ფოთოლი საშუალო ზომისაა, გულისებრი ფორმის, სამ-ხუთნაკვთიანი. ფოთლის ქვედა მხარე აბლაბუდისებრად თხლად ან საშუალოდ არის შებუსული. ყვავილი ორსქესიანია. მტევანი საშუალო ზომისაა, კონუსური, მხრიანი, ხშირად ფრთიანი, საშუალო სიკუმსის. გვხვდება კუმსი და თხელი მტევნებიც. მარცვალი საშუალო ზომისაა, ოდნავ ოვალური, შავად შეფერილი. თხელკანიანია, ცვილისებრი ფიფქით უხვად დაფარული. რბილობი წვნიანია, ადვილად სცილდება როგორც კანს, ისე წიპწას. გამოირჩევა შედარებით დაბალი სიმჟავითა და შაქრიანობით.

თქვლაფა ოქტომბრის პირველ ნახევარში მწიფდება. ვაზი ძლიერი ზრდისაა. მტევნის საშუალო წონა 140-170 გრამია. საჰექტარო მოსავლიანობა — 18.0-15.0 ტონა. ყურძნის სრული სიმწიფის პერიოდში მისი შაქრიანობა აღწევს 15-10%-ს, ხოლო მჟავიანობა — 9-11 გ/ლ-ს.

ცალკე დაწურული თქვლაფას ღვინო სუსტია და ნაკლებად საინტერესო, მაგრამ მაღალშაქრიან ღვინოებთან კუპაჟში მისი გამოყენება წარმატებით შეიძლება.

ლიტერატურა

• უჯმაჯურიძე ლ., კაკაბაძე გ., მამასახლიშვილი ლ., „ქართული ვაზის ჯიშები“, თბ., 2018, გვ. 161