ელიზავეტა მუკასეი ( ძე ემელიანოვა ; 16 [ 29 ] მართა 1912, უფა2009 წლის 19 სექტემბერი, მოსკოვი ) — საბჭოთა დაზვერვის ოფიცერი, არალეგალური ემიგრანტი. სახელმწიფო უსაფრთხოების საპატიო თანამშრომელი, ვიცე-პოლკოვნიკი . საბჭოთა არალეგალური დაზვერვის ოფიცრის მიხაილ მუკასეის მეუღლე.

ელიზავეტა მუკასეი
დაბადების სახელი ელიზავეტა ემელიანოვა
დაბადების თარიღი 16 (29) მარტი, 1912
უფა, უფის გუბერნია, რუსეთის იმპერია
გარდაცვალების თარიღი 19 სექტემბერი, 2009 (97 წლის)
მოსკოვი, რუსეთი
მოქალაქეობა

საბჭოთა კავშირის დროშა სსრკ

რუსეთის დროშა რუსეთი
საქმიანობა საბჭოთა მზვერავი, პედაგოგი
მეუღლე(ები) მიხეილ მუკასეი
შვილ(ებ)ი ანატოლი მუკასეი, ელა მუკასეი
ჯილდოები

სახელმწიფო უსაფრთხოების საპატიო თანამშრომელი

მედალი სამხედრო დამსახურეისთვის

ბიოგრაფია

რედაქტირება

ელიზავეტა მუკასეი დაიბადა 16 (29) მართა 1912 წელს ქალაქ უფაში, მისი ქალიშვილობის გვარი იყო ემელიანოვა.

1917 წლის ბოლოს ემელიანოვების ოჯახი საცხოვრებლად ტაშკენტში გადავიდა შიმშილისგან თავის დასაღწევად. 1929 წელს, სკოლის დამთავრების შემდეგ, ჩაირიცხა ლენინგრადის უნივერსიტეტის ბიოლოგიის ფაკულტეტზე . უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ ელიზავეტა მუშაობდა ჯერ ქარხანაში, ხოლო შემდეგ მუშა ახალგაზრდობის სკოლის დირექტორად ( 1938-1939 ).

1939 წლიდან 1943 წლამდე ელიზავეტა მეუღლესთან, უკანონო დაზვერვის ოფიცერ მიხაილ ისააკოვიჩ მუკასეითან ერთად იმყოფებოდა აშშ- ში მივლინებაში ქალაქ ლოს-ანჯელესში .

1943 წლიდან 1949 წლამდე მუშაობდა მოსკოვის სამხატვრო თეატრის სამხატვრო საბჭოს მდივნად.

1955 წლიდან 1977 წლამდე სპეციალური გადამზადების გავლის შემდეგ [1] ფსევდონიმით "ელზა" მუშაობდა მეუღლესთან ერთად საზღვარგარეთ. ელიზავეტას დახმარებით მეუღლეს ცენტრთან ორმხრივი კომუნიკაციის საშუალება ჰქონდა.

საზღვარგარეთ მუშაობის პერიოდში მეუღლესთან ერთად სადაზვერვო ინფორმაციის მოსაპოვებლად მოგზაურობდა ევროპის ქვეყნებში. შედეგად, ცენტრის მხრიდან მაღალი შეფასება დაიმსახურა.

1977 წელს სსრკ- ში დაბრუნების შემდეგ , ელიზავეტა დაკავებული იყო ახალგაზრდა დაზვერვის პერსონალის მომზადებით. იყო არაერთი წიგნის და სადაზვერვო სკოლების სასწავლო სახელმძღვანელოს ავტორი.[2]

ელიზავეტამ მეუღლესთან თანამშრომლობით დაწერა მემუარების წიგნი 30 წლის განმავლობაში საზღვარგარეთ მოღვაწეობისა და ცხოვრების შესახებ — „ზეფირი და ელზა“.

ელიზავეტას ვაჟი ანატოლი მუკასეი, საბჭოთა და რუსი კინოოპერატორია. რძალი მსახიობი და კინორეჟისორი სვეტლანა დრუჟინინა . შვილიშვილი — ოპერატორი მიხაილ მუკასეი .

გარდაიცვალა მოსკოვში 2009 წლის 19 სექტემბერს .

იგი დაკრძალეს მეუღლესთან ერთად ხოვანსკის სასაფლაოზე (ჩრდილოეთი ტერიტორია, ადგილი No. 200c).[3]

Ჯილდოები

რედაქტირება

ელიზავეტა მუკასეი იყო სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახურის საპატიო წევრი. დაჯილდოვდა მრავალი მედლით გაწეული სამსახურისთვის, მათ შორის მედლით სამხედრო დამსახურებისთვის . რუსეთის ფედერაციის უსაფრთხოებაში შეტანილი განსაკუთრებული წვლილისთვის დაჯილდოვდა იური ანდროპოვის პრემიით.

ბიბლიოგრაფია

რედაქტირება
  • Мукасей М. И., Мукасей Е. И. Зефир и Эльза. Разведчики-нелегалы. — Закон и порядок, 2004. — (Великая Россия. Имена). — ISBN 5-98465-005-3.
  1. Изучение немецкого и польских языков, изучения радиодела, отработка работы на рации на слух азбукой Морзе и пр.
  2. Elizaveta Mukasei, Soviet Spy, Is Dead at 97
  3. Могила М. И. Мукасея. ციტირების თარიღი: 8 მაისი 2022. დაარქივებულია 5 აგვისტო 2021 წ.