ჯეიმზ ბიუკენენი
ჯეიმზ ბიუკენენი (ინგლ. James Buchanan; დ. 23 აპრილი, 1791 ― გ. 1 ივნისი, 1868) — აშშ-ის მე-15 პრეზიდენტი (1857-1861). იგი იყო უკანასკნელი XVIII საუკუნეში დაბადებული პრეზიდენტი, ერთადერთი პენსილვანიიდან და ერთადერთი, ვინც მთელი ცხოვრება უცოლო იყო.
| ჯეიმზ ბიუკენენი James Buchanan | |
 | |
| აშშ-ის მე-15 პრეზიდენტი | |
|---|---|
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 4 მარტი, 1857 – 4 მარტი, 1861 | |
| ვიცე-პრეზიდენტი | ჯონ ბრეკინრიჯი |
| წინამორბედი | ფრანკლინ პირსი |
| მემკვიდრე | აბრაამ ლინკოლნი |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 10 მარტი, 1845 – 7 მარტი, 1849 | |
| პრეზიდენტი | ჯეიმზ ნოქს პოლკი |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 6 დეკემბერი, 1834 – 5 მარტი, 1845 | |
წარმომადგენელთა პალატის წევრი პენსილვანიიდან | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
| 1821 – 1831 | |
| დაბადებული | 23 აპრილი 1791 მერსერსბერგი, პენსილვანია |
| გარდაცვლილი | 1 ივნისი 1868 ლანკასტერი, პენსილვანია |
| პოლიტიკური პარტია | დემოკრატიული პარტია |
| მეუღლე | უცოლო |
| პროფესია | იურისტი, დიპლომატი |
| ხელმოწერა |  |
ბიუკენენი პრეზიდენტობამდე უკვე პოპულარული და გამოცდილი პოლიტიკოსი იყო. მოღვაწეობდა აშშ-ის წარმომადგენელთა პალატასა და სენატში პენსილვანიიდან, ჯეიმზ ნოქს პოლკის ადმინისტრაციაში იყო სახელმწიფო მდივანი, ფრანკლინ პირსის პრეზიდენტობის დროს იყო აშშ-ის წარმომადგენელი გაერთიანებულ სამეფოში.
მან რამდენიმეჯერ წარუმატებლად სცადა დემოკრატთა ნომინაციით საპრეზიდენტო არჩევნებში მონაწილეობა. ბიუკენენის ნომინირება 1856 წლის საპრეზიდენტო არჩევნებში იყო კომპრომისი ორ მხარეს შორის მონათმფლობელობის საკითხზე. მისი გამარჯვება არჩევნებში დიდ წილად განაპირობა ოპოზიციის ხმების ორ კანდიდატს შორის გაყოფამ. ბიუკენენი იყო ჩრდილოეთის შტატიდან, თუმცა სიმპატია სამხრეთელების მიმართ ჰქონდა. პრეზიდენტის რანგში მისმა მცდელობამ შეენარჩუნებინა მშვიდობა ჩრდილოეთსა და სამხრეთს შორის, უფრო დააშორა მხარეები. სამოქალაქო ომის წინა პერიოდში სამხრეთის შტატებმა უნიონიდან გამოყოფის შესახებ განაცხადეს. ბიუკენენის აზრით, გამოყოფა უკანონო იყო, თუმცა მას ომის დაწყება ამის შესაჩერებლად ასევე უკანონოდ მიაჩნდა. სწორედ ამიტომ მას მათთვის დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევია. იმ დროს როდესაც იგი პრეზიდენტის პოსტს ტოვებდა, საზოგადოებრივი აზრი მის მიმართ უარყოფითი იყო, ხოლო დემოკრატიული პარტია ორად იყო გაყოფილი. მისი საქმიანობის გამო, რაც წინ უძღვოდა სამოქალაქო ომს, იგი მიიჩნევა ერთ-ერთ ყველაზე ცუდ პრეზიდენტად აშშ-ის ისტორიაში.
რესურსები ინტერნეტში
რედაქტირება
შეგიძლიათ იხილოთ მედიაფაილები თემაზე „ჯეიმზ ბიუკენენი“ ვიკისაწყობში.- BUCHANAN, James, (1791 - 1868). აშშ-ის კონგრესის ბიოგრაფული ცნობარი (ინგლისური)
- James Buchanan. თეთრი სახლის საიტი (ინგლისური)
