ივან ძიუბა
ივან მიხაილის ძე ძიუბა (უკრ. Іва́н Миха́йлович Дзю́ба; დ. 26 ივლისი, 1931 ― გ. 22 თებერვალი, 2022) ― უკრაინელი ლიტერატურის კრიტიკოსი, სოციალური აქტივისტი, დისიდენტი, უკრაინის გმირი, უკრაინის მეცნიერებათა ეროვნული აკადემიის აკადემიკოსი, უკრაინის კულტურის მეორე მინისტრი (1992-1994)[1] და შევჩენკოს ეროვნული პრემიის კომიტეტის ხელმძღვანელი (1999-2001).[2] თანამედროვე უკრაინის ენციკლოპედიის რედაქტორთა საბჭოს მთავარი ხელმძღვანელი. იყო ჟურნალ Сучасніст-ის მთავარი ხელმძღვანელი და 1990-იან წლებში სამეცნიერო ჟურნალების: "Київська старовина", "Слово і час", "Євроатлантика და სხვ. რედაქტორთა საბჭოების წევრი.
| ივან ძიუბა | |
.jpg) ივან ძიუბა 2004 წელს | |
| თანამდებობაზე ყოფნის დრო | |
|---|---|
| 17 ნოემბერი, 1992 – 19 აგვისტო, 1994 | |
| ვიცე-პრეზიდენტი | ლეონიდ კუჩმა ვიტალი მასოლი |
| პრეზიდენტი | ლეონიდ კრავჩუკი |
| წინამორბედი | ლარისა ხოროლეცი |
| მემკვიდრე | დმიტრი ოსტაპენკო |
| დაბადებული | 26 ივლისი, 1931 მიკოლაივკა, ვოლნოვახის რაიონი, უკრაინის სსრ, საბჭოთა კავშირი |
| გარდაცვლილი | 22 თებერვალი, 2022 (90 წლის) კიევი, უკრაინა |
| მოქალაქეობა | უკრაინელი |
| ეროვნება | უკრაინა |
| განათლება | დონეცკის ეროვნული უნივერსიტეტი |
| საქმიანობა | ლიტერატურათმცოდნეობა |
| ჯილდოები | თავისუფლების ორდენი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
დაიაბდა გლეხების ოჯახში. 17 წლამდე მხოლოდ რუსულ ენაზე ლაპარაკობდა.[3]
1932 წელს მისი ოჯახი შიმშილობისგან თავის დასაღწევად მცირე ხნით მშობლიური სოფლიდან მახლობლად მდებარე მშრომელთა სოფელ ნოვოტროიცკში გადავიდა. მოგვიანებით ოლენევსკიში გადავიდნენ (დღევანდელი დოკუჩაევსკი), სადაც ძიუბამ სკოლა დაასრულა.
ივან ძიუბამ დონეცკის პედაგოგიური ინსტიტუტი დაამთავრა და სამაგისტრო პროგრამაზე შევჩენკოს ლიტერატურის ინსტიტუტში გააგრძელა სწავლა. მისი ნაშრომი პირველად 1959 წელს გამოქვეყნდა.[4]
დამატებითი ლიტერატურა რედაქტირება
- Шевченківські лауреати. 1962—2001: Енциклопедичний довідник. — К., 2001. — С. 136—138.
ბიბლიოგრაფია რედაქტირება
- Дисидентський рух в Україні
- Мирослав Попович. Перевідкривач: до 70-річчя Івана Дзюби // Дзеркало тижня
- Юрій Шаповал. Досвітній вогонь. У 1965 році з’явився всесвітньо відомий памфлет Івана Дзюби «Інтернаціоналізм чи русифікація?» // Дзеркало тижня
- Довідник «Хто є хто в Україні». - К.: К.І.С.
- Письменницький довідник // Національна спілка письменників України
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ „In memoriam: Donbas dissident Dziuba, jailed by USSR for challenging Russian imperialism“. Euromaidan Press. 23 February 2022. ციტირების თარიღი: 24 February 2022.
- ↑ „PREMINUO JE, TRAGEDIJA“. espreso.co.rs (სერბული). ციტირების თარიღი: 24 February 2022.
- ↑ Ivan Dziuba: In Europe there are no countries that do not have own universal encyclopedias... Except for Ukraine (Іван Дзюба: В Європі немає держав, які не мають універсальних енциклопедій... Крім України). Ukrayina Moloda.
- ↑ „Помер літературознавець і дисидент Іван Дзюба | DW | 22.02.2022“. DW.COM (უკრაინული). ციტირების თარიღი: 24 February 2022.