ქაიხოსრო II
ქაიხოსრო II ჯაყელი (დ. 1522 — გ. 1573) — სამცხე-საათაბაგოს ათაბაგი, ყვარყვარე III-ის ძე.
| ქაიხოსრო II | |
|---|---|
| სამცხე-საათაბაგოს ათაბაგი | |
| მმართ. დასაწყისი: | 1545 |
| მმართ. დასასრული: | 1573 |
| წინამორბედი: | ყვარყვარე III |
| მემკვიდრე: | ყვარყვარე IV |
| პირადი ცხოვრება | |
| დაბ. თარიღი: | 1522 |
| გარდ. თარიღი: | 1573 |
| გარდ. ადგილი: | ყაზვინი, სეფიანთა იმპერია |
| მეუღლე: | დედისიმედი |
| შვილები: | ყვარყვარე, მზეჭაბუკ, მანუჩარ, თუალშუენიერი, ივანე, ელენე და თამარი |
| დინასტია: | ჯაყელები |
| მამა: | ყვარყვარე III |
ათაბაგად დასვეს თურქებმა სოხოისტის ბრძოლაში გამარჯვების შემდეგ, როდესაც ისინი სამცხე-საათაბაგოს დიდ ნაწილს დაეუფლნენ. ქართლისა და იმერეთის მეფეები ათაბაგის ხელისუფლებას არ ცნობდნენ. ქაიხოსრო II ცდილობდა სპარსეთ-ოსმალეთთან ურთიერთობა გამოეყენებინა ჩამოჭრილი ტერიტორიები (ჯავახეთი, ჭანეთი, აჭარა) დასაბრუნებლად. ამ დროს ჯავახეთი ქართლის სამეფოს ჰქონდა მიერთებული. ქაიხოსრო II-მ ირანის შაჰს სთხოვა დახმარებოდა ჯავახეთის შემოერთებაში. 1547, სპარსეთ-ოსმალეთის ომის განახლებისთანავე, შაჰ-თამაზი ჯავახეთში შეიჭრა და დაარბია. 1549 კი თურქებმა 25 ციხე დაიპყრეს. ქართლის მეფე ლუარსაბ I ებრძოდა მათ და სულ უფრო მეტ ტერიტორიებს ათავისუფლებდა. 1551 ქაიხოსრო II-მ კვლავ სთხოვა დახმარება შაჰ-თამაზს. შაჰმა ქვეყანა აიკლო და ეკლესია-მონასტრები გაძარცვა. 1555 ამასიის ზავით ოსმალებმა და სპარსელებმა სამცხე-საათაბაგო შუაზე გაიყვეს. ქაიხოსრო II ირანისათვის მიკუთვნებულ ნაწილში დარჩა. შემდეგ, როდესაც ოსმალებმა დაპყრობილი ტერიტორიების ათვისება დაიწყეს, ქაიხოსრო II შაჰ-თამაზს ეწვია ყაზვინში და დახმარების მოლოდინში იქვე გარდაიცვალა.
ლიტერატურა რედაქტირება
- ლომსაძე შ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 443-444.
| წინამორბედი: ყვარყვარე III |
სამცხის ათაბაგი 1545 - 1573 |
შემდეგი: ყვარყვარე IV |