სხილათუბანი
სხილათუბანი, სხილათობანი, რცხილათობანი, ცხილათობანი — ქართული აბორიგენული წითელყურძნიანი საღვინე ვაზის ჯიში გურიიდან.
ვაზს სახელწოდება მიღებული უნდა ჰქონდეს მის კუმს მტევნებში დაბუდებული მწერების — გურული ტერმინოლოგიით — სხილების გამო.
სხილათუბანი წარსულში ფართოდ ყოფილა მაღლარების სახით გავრცელებული ზემო გურიაში. მისი არეალი შეზღუდულია და ნამყენების სახით არის ჩოხატაურის რაიონის მთისპირა სოფლებში.
ბოტანიკური აღწერა რედაქტირება
ზრდასრული ფოთოლი საშუალო ზომისაა, მომრგვალო ან ოდნავ ოვალური, სამნაკვთიანია, გვხვდება სრულიად დაუნაკვთავი^. ფოთლის ქვედა მხარე ხშირი ქეჩისებრია. ყვავილი ორსქესიანია. მტევანი საშუალო ზომისაა, ცილინდრული ან ცილინდრულ-კონუსური ფორმის, იშვიათად ფრთიანი, ძლიერ კუმსი. მარცვალი საშუალო ზომისაა, მომრგვალო ან ოდნავ ოვალური, მუქი ლურჯი, თითქმის შავი ფერის. კანი საშუალო სისქისაა, საკმაოდ მკვრივი, ცვილისებრი ფიფქით საკმაოდ დაფარული. რბილობი ნაკლებ ხორციანია და უფრო წვნიანი. წვენი შეუფერავია, გემო — ტკბილი.
სხილათუბანი საშუალო ან საშუალოზე ძლიერი ზრდისა და უხვმოსავლიანია. სავეგეტაციო პერიოდი კვირტის გაშლიდან სრულ სიმწიფემდე 178 დღეა. სრულ სიმწიფეში ოქტომბრის შუა რიცხვებიდან შედის. მტევნის წონა 60-151 გრამია, საჰექტარო მოსავლიანობა კი 8.0-9.0 ტონა. ყურძნის სრული სიმწიფის პერიოდში მისი შაქრიანობა აღწევს 19-23%-ს, ხოლო მჟავიანობა — 7-8.5 გ/ლ-ს.
სხილათუბანი საკმაოდ მაღალხარისხიანი საღვინე ვაზის ჯიშია. მისგან მიიღება სუფრის წითელი, მშრალი ღვინო, რომელიც ხასიათდება მუქი წითელი შეფერვით, ალკოჰოლისა და მჟავიანობის ნორმალური შემცველობით, კარგი სხეულითა და ჰარმონიულობით.
ლიტერატურა რედაქტირება
- უჯმაჯურიძე ლ., კაკაბაძე გ., მამასახლიშვილი ლ., „ქართული ვაზის ჯიშები“, თბ., 2018, გვ. 355
- შარაშიძე გ., ექვსი საუკეთესო გურული ყურძნის ჯიშის ამპეოლოგია // „გურიის წარსულიდან“, თბილისი, 2006 [1930]. — გვ. 178, ISBN 99940-62-66-2.