ხოსე დე სან-მარტინი (ესპ. José Francisco de San Martín y Matorras; 25 თებერვალი 177817 აგვისტო 1850) – ესპანეთის ამერიკულ კოლონიებში დამოუკიდებლობისათვის ომის ერთ–ერთი ხელმძღვანელი, არგენტინის ეროვნული გმირი. დამოუკიდებელი პერუს პირველი პრეზიდენტი.

ხოსე სან-მარტინი
ხოსე სან-მარტინი
პერუს პროტექტორი
თანამდებობაზე ყოფნის დრო
3 აგვისტო 1821 – 20 სექტემბერი 1822
მემკვიდრეფრანსისკო ხავიერ დე ლუნა პისარო

დაბადებული25 თებერვალი 1778
იაპეიუ ლა–პლატა
გარდაცვლილი17 აგვისტო 1850
საფრანგეთი

ბიოგრაფია რედაქტირება

დაიბადა პატარა ქალაქ იაპეიუში, რომელიც თანამედროვე არგენტინის კორიენტესის პროვინციაში მდებარეობს. მამამისი ესპანეთის კოლონიური არმიის კაპიტანი იყო. როდესაც ხოსე 6 წლისა იყო მისი მშობლები გადავიდნენ საცხოვრებლად ესპანეთში, სადაც 1785 წელს შეიყვანეს პრესტიჟულ მადრიდის სემინარიაში, სადაც მან სამხედრო განათლება მიიღო.1808-1812 წლებში მონაწილეობდა ესპანელი ხალხის ბრძოლაში ფრანგი დამპყრობლების წინააღმდეგ. 1812 წელს, სამშობლოში დაბრუნების შემდეგ, ესპანელთა ბატონობის წინააღმდეგ საბრძოლველად სხვებთან ერთად შექმნა პატრიოტული ორგანიზაცია. 1816 წელს, რიო-დე-ლა-პლატის გაერთიანებული პროვინციების დამოუკიდებლობის გამოცხადების შემდეგ, არმიის სარდალი გახდა. 1817 წელს, სან მარტინმა მოაწყო ურთულესი გადასვლა ანდების მთებზე და გაათავისუფლა ჩილე. 1820-1821 წლებში გაათავისუფლა ქვემო პერუ და გამოაცხადა მისი დამოუკიდებლობა. სან-მარტინი ხელმძღვანელობდა პერუს პირველ მთავრობას, მან თავი გამოიჩინა როგორც ნიჭიერმა რეფორმატორმა.1822 წელს ბოლივართან მომხდარი უთანხმოების გამო სან-მარტინი ნებაყოფლობით ჩამოსცილდა სამხედრო და პოლიტიკურ საქმიანობას და გადასახლდა საფრანგეთში, სადაც 1850 წელს გარდაიცვალა.

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

წინამორბედი:
პერუს პრეზიდენტი

18211822
შემდეგი:
ფრანსისკო პისარო