შეჯახება (ინგ. Crash) — 2004 წლის ამერიკული კრიმინალური დრამატული ფილმი, რომლის პროდიუსერი და რეჟისორია პოლ ჰაგისი. ფილმის სიუჟტი ლოს-ანჯელესში ვითარდება. ფილმის სცენარი იყო შთაგონებული რეალურ ცხოვრებაში მომხდარი ინციდენტით, რომლის დროსაც მისი პორშე1991 წელს გაიტაცეს ვილშაირის ბულვარიდან.[1] ფილმში მონაწილეობას იღებდნენ: სანდრა ბალოკი, დონ ჩიდლი, მეტ დილონი, ჯენიფერ ესპოზიტო, უილიამ ფიხტნერი, ბრენდან ფრეიზერი, ტერენსი ჰოვარდი, კრის ,,ლუდაკრისი" ბრიჯსი, ტენდი ნიუტონი, მაიკლ პენია და რაიან ფილიპი .

„შეჯახება“
Crash
ჟანრი კრიმინალური დრამა
რეჟისორი პოლ ჰაგისი
პროდიუსერი დონ ჩეადლი
როლებში
  • სანდრა ბულოკი
  • დონ ჩიდლი
  • მეტ დილონი
  • ჯენიფერ ესპოზიტო
  • უილიამ ფიხტნერი
  • ბრენდან ფრეიზერი
  • ტერენტი ჰოვარდი
  • კრის ,,ლუდაკრის" ბრიჯსი
  • თადი ნიუტონი
  • რაიან ფილიპი
  • ლარენზ ტეიტი
კომპოზიტორი მარკ იშამი
სტუდია

Bob Yari Productions DEJ Productions Blackfriars Bridge Harris Company ApolloProScreen Productions

Bull's Eye Entertainment
დისტრიბუტორი Lions Gate Films
გამოსვლის თარიღი

10 სექტემბერი, 2004 (ტორონტოს საერთაშორისო ფილმის ფესტივალი)

6 მაისი, 2005 (აშშ)
ხანგრძლივობა 112 წუთი
ქვეყანა აშშ
ენა ინგლისური
ბიუჯეტი 6.5 მილიონი აშშ დოლარი
შემოსავალი 101.2 მილიონი აშშ დოლარი

შეჯახების პრემიერა პირველად შედგა 2004 წლის 10 სექტემბერს ტორონტოს საერთაშორისო კინოფესტივალზე. ფილმი კინოთეატრებში2005 წლის 6 მაისს გავრცელდა Lions Gate Films-ის მხარდაჭერით. ფილმმა მიიღო დადებითი შეფასებები კრიტიკოსებისგან, რომლებმაც დადებითად შეაფასეს რეჟისურა, სცენარი, მსახიობების შესრულება (განსაკუთრებით დილონისგან). ზოგიერთმა კრიტიკოსმა ფილმი დაუწინა რაციონალური ურთიერთობების ზედმეტად გამარტივებულ გამოსახვისთვის. ფილმი მომგებიანი აღმოჩნდა. მან მსოფლიო მასშტაბით 98,4 მილიონი დოლარი გამოიმუშავა 6,5 მილიონი დოლარის ბიუჯეტისგან.

ფილმმა რამდენიმე აღიარება და ნომინაცია დაიმსახურა. დილონი განსაკუთრებული იყო თავისი შესრულებისთვის, რისთვისაც მან მიიღო ნომინაციები საუკეთესო მსახიობი კაცისთვის მეორეხარისხოვანი როლის შესრულებისთვის, ასევე BAFTA, ოქროს გლობუსი და კინომსახიობთა გილდია. ფილმმა მიიღო ოსკარის ექვსი ნომინაცია და გაიმარჯვა სამ ნომინაციაში:საუკეთესო სურათი, საუკეთესო ორიგინალური სცენარი და ოსკარის 78-ე დაჯილდოების საუკეთესო ფილმის მონტაჟი . იგი ასევე იყო ნომინირებული BAFTA-ს ცხრა ჯილდოზე, რომლიდანაც მოიგო ორი, საუკეთესო ორიგინალური სცენარისთვის და საუკეთესო მეორეხარისხოვანი ქალის შესრულებისთვის.

წარმოება რედაქტირება

2020 წელს Vulture- სთან ინტერვიუში, ტენდი ნიუტონმა განაცხადა, რომ მწერალსა და რეჟისორ პოლ ჰეგისს არ სურდა მას სპეციალური დამცავი საცვლები ეცვა პოლიციის სექსუალური ძალადობის სცენისთვის, რადგან სურდა, რომ მეტ დილონისთვის რეალური ყოფილიყო "იქ წასვლა". [2]

გამოხმაურება რედაქტირება

შემოსავალი რედაქტირება

შეჯახება ფართოდ გავრცელდა 2005 წლის 6 მაისს და ფინანსურად მოგება 2005 წლის გაზაფხულის ბოლოს ნახა. ფილმის ბიუჯეტი იყო 6,5 მილიონი დოლარი (პლუს 1 მილიონი აშშ დოლარი დაფინანსებით). ფინანსური სიძნელეების გამო, რეჟისორმა ჰაგისმა ფილმი გადაიღო საკუთარ სახლში, გადაღების ატრიბუტიკა კი სატელევიზიო შოუ მონაზონისგან ითხოვა, ფილმში ნაჩვენები მანქანები მისი და მსახიობების იყო. ფილმის ქვეყნის შიდა შემოსავალმა 53,4 მილიონი დოლარი შეადგინა, რაც თავის ბიუჯეტზე შვიდჯერ მეტი იყო.[3] მიუხედავად წარმატებისა მისი ღირებულების მხრივ, შეჯახება იყო ყველაზე დაბალი შემოსავლის მქონე ფილმი, რომელმაც მოიგო საუკეთესო სურათის ნომინაცია 1987 წლის უკანასკნელი იმპერატორის შემდეგ. 

კრიტიკოსთა გამოხმაურება რედაქტირება

ვებგვერდ Rotten Tomatoes-ზე, ფილმის შეფასება 74%-ია, 241 მიმოხილვის საფუძველზე, საშუალო ქულა 7,23 / 10. საიტის კრიტიკულ კონსენსუსში ნათქვამია: ,,თანამედროვე განრისხებისა და ურბანული გათიშვის შესახებ ნედლი და შემაშფოთებელი მორალი, შეჯახება იკვლევს ენერგეტიკისა და ქსენოფობიის საფრთხეებს ერთმანეთთან დაკავშირებული ანგელენოსის ცხოვრებაში”. [4] Metacritic– ზე ფილმს აქვს 69 ქულა 100 – დან, 36 კრიტიკოსზე დაყრდნობით, რაც ზოგადად კარგი ფილმების კატეგორიაში გადის. [5] CinemaScore– ის თანახმად, აუდიტორიამ ფილმს მიანიჭა ,,A−" შეფასება A + დან F მასშტაბით. [6]

როჯერ ებერტმა ფილმს 4/4 ვარსკვლავი მიანიჭა და აღწერა, როგორც ,,ძალზედ მომხიბვლელი ფილმი",[7] იგი 2005 წლის საუკეთესო ფილმების ჩამონათვალში მოხვდა. ფილმი ასევე იკავებს 460-ე ადგილს იმპერიის ,,ყველა დროის 500 საუკეთესო ფილმებს" შორის.[8]

2010 წელს დამოუკიდებელმა კინო და ტელევიზიის კავშირმა შეჯახება აირჩია, როგორც ბოლო 30 წლის 30 ყველაზე მნიშვნელოვანი დამოუკიდებელი ფილმებიდან ერთ-ერთი საუკეთესო.[9]

შეჯახება მოხვდა მრავალი კერძო კრიტიკოსის ათ საუკეთესო ფილმს შორის.[10]

ჯილდოები რედაქტირება

შეჯახებამ ოსკარის 78-ე დაჯილდოების ცერემონიალზე საუკეთესო სურათის კატეგორიაში ოსკარი მოიგო, სადაც მისი მოწინააღმდეგე იყო კუზიანი მთა. ფილმი გახდა ისტორიაში მეორე ფილმი, რომელიც მოიგო ოსკარი საუკეთესო სურათისთვის და არ იყო ნომინირებული ოქროს გლობუსის ჯილდოზე საუკეთესო ფილმისთვის.

2015 წელს The Hollywood Reporter გამოკითხა აკადემიის ასობით წევრი და სთხოვა ხელახლა მიეცათ ხმა 2006 წლის საუკეთესო სურათის კატეგორიაზე. 2006 წლის საუკეთესო ფილმის გამარჯვებულისთვის ამ გამოკითხვის შედეგად კუზიანმა მთამ გაიმარჯვა და შეჯახებამ მეორე ადგილი დაიკავა. [11][12]

შეჯახება ნომინირებული იყო ექვს ნომინაციაში ოსკარის 78-ე დაჯილდოებაზე და მოიგო სამი, მათ შორის გაიმარჯვა საუკეთესო სურათის კატეგორიაში. ის იყო ნომინირებული ორ ნომინაციაში ოქროს გლობუსის პრემიაზე, ერთი საუკეთესო მეორეხარისხოვანი მსახიობი კაცისთვის ( მეტ დილონი ) და მეორე საუკეთესო სცენარისთვის ( პოლ ჰაგისი და რობერტ მორესკო).

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. Crash DVD Commentary Track. 2005.
  2. Archived copy. ციტირების თარიღი: 2020-08-05
  3. "Crash (2005)". Box Office Mojo. IMDb. Archived from the original on August 23, 2010. Retrieved October 12, 2012.
  4. Crash (2004). Rotten Tomatoes. Fandango Media. ციტირების თარიღი: February 21, 2020.
  5. Crash Reviews. Metacritic. CBS Interactive. ციტირების თარიღი: April 30, 2010.[მკვდარი ბმული]
  6. Crash. CinemaScore. ციტირების თარიღი: February 27, 2018.
  7. Ebert, Roger (May 5, 2005). „Crash“. Chicago Sun-Times. RogerEbert.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — მარტი 16, 2013. ციტირების თარიღი: April 30, 2010.
  8. Ebert, Roger (May 5, 2005). „Crash“. Chicago Sun-Times. RogerEbert.com. დაარქივებულია ორიგინალიდან — მარტი 16, 2013. ციტირების თარიღი: April 30, 2010.
  9. IFTA Picks 30 Most Significant Indie Films. The Wrap. ციტირების თარიღი: January 23, 2017.
  10. Metacritic: 2005 Film Critic Top Ten Lists (December 14, 2007). დაარქივებულია ორიგინალიდან — December 14, 2007. ციტირების თარიღი: April 30, 2018.
  11. Recount! Oscar Voters Today Would Make 'Brokeback Mountain' Best Picture Over 'Crash' en. ციტირების თარიღი: 2020-01-03
  12. „Crash Burned: Academy Members Reassess Past Oscar Decisions“. The Guardian. February 19, 2015. დაარქივებულია ორიგინალიდან — February 28, 2016. ციტირების თარიღი: December 11, 2016.