ვიკიპედია

ფორმულა ერთის მსოფლიო ჩემპიონების სია

ფორმულა ერთი, შემოკლებით F1, – ბოლიდებით რბოლის უმაღლესი კლასი, რომელსაც ატარებს ავტომობილების საერთაშორისო ფედერაციის (FIA) — მოტოსპორტის მსოფლიო მმართველი ორგანო.[1] სახელი „ფორმულა“ გულისხმობს წესების ერთობლიობას, რომელსაც ყველა მონაწილე და მანქანა უნდა შეესაბამებოდეს.[2] ფორმულა 1-ის მსოფლიო ჩემპიონატის სეზონი შედგება რბოლების სერიისგან, რომელიც ცნობილია გრან-პრის სახელით, იმართება როგორც წესი, სპეციალურად შექმნილ წრეებზე და ზოგიერთ შემთხვევაში ქალაქის დახურულ ქუჩებში.[3] პილოტების მსოფლიო ჩემპიონის ტიტულით FIA აჯილდოვებს ფორმულა 1-ის ყველაზე წარმატებულ მძღოლს სეზონის განმავლობაში დაგროვებული ქულების მიხედვით. პილოტების მსოფლიო ჩემპიონატს პილოტი იგებს მაშინ, როდესაც მათემატიკურად აღარ არის შესაძლებელი მისი ქულების გათანაბრება.[4] მიუხედავად იმისა, რომ პილოტთა მსოფლიო ჩემპიონის ვინაობა ძირითადად სეზონის შუაში უკვე გარკვეულია, ჯილდო მას მაინც წლის ბოლოს, FIA-ს დაჯილდოების ცერემონიაზე გადაეცემა.

მიხაელ შუმახერს (ზევით მარცხნივ) და ლუის ჰამილტონს (ზევით მარჯვნივ) ორივეს რეკორდულ 7-ჯერ აქვს მოგებული მსოფლიო ჩემპიონატი, მაშინ როცა სებასტიან ფეტელი (ქვევით მარცხნივ) ფლობს ყველაზე ახალგაზრდა მსოფლიო ჩემპიონის რეკორდს, რადგან 2010 წლის მსოფლიო ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა 23 წლის და 134 დღისამ. მაქს ფერსტაპენი (ქვევით მარჯვნივ) ახლანდელი მსოფლიო ჩემპიონია.
ხუან მანუელ ფანხიო, რეკორდსმენი 2002 წლამდე, ფანხიომ ხუთჯერ მოიგო ფორმულა ერთის მსოფლიო ჩემპიონატი.

მსოფლიო ჩემპიონები სეზონების მიხედვით რედაქტირება

სეზონი მრბოლელი გუნდი ძრავა საბურავი პოული გამარჯვებები პოდიუმი უსწრაფესი წრე ქულები Pt. Margin
1950   ჯუზეპე ფარინა   ალფა რომეო ალფა რომეო P 2 3 3 3 30 3
1951   ხუან მანუელ ფანხიო   ალფა რომეო ალფა რომეო P 4 3 5 5 31 6
1952   ალბერტო ასკარი   ფერარი ფერარი F

P

5 6 6 6 36 12
1953   ალბერტო ასკარი   ფერარი ფერარი P 6 5 5 4 34.5 6.5
1954   ხუან მანუელ ფანხიო   მაზერატი
  მერსედესი 		მაზერატი
მერსედესი 		P

C

5 6 7 3 42 16.86
1955   ხუან მანუელ ფანხიო   მერსედესი მერსედესი C 3 4 5 3 40 16.5
1956   ხუან მანუელ ფანხიო   ფერარი ფერარი E 6 3 5 4 30 3
1957   ხუან მანუელ ფანხიო   მაზერატი მაზერატი P 4 4 6 2 40 15
1958   მაიკ ჰაუთორნი   ფერარი ფერარი E 4 1 7 5 42 1
1959   ჯეკ ბრებჰემი   კუპერი* Climax D 1 2 5 1 31 4
1960   ჯეკ ბრებჰემი   კუპერი* Climax D 3 5 5 3 43 9
1961   ფილ ჰილი   ფერარი* ფერარი D 5 2 6 2 34 1
1962   გრემ ჰილი   BRM* BRM D 1 4 6 3 42 12
1963   ჯიმ კლარკი   ლოტუსი* Climax D 7 7 9 6 54 21
1964   ჯონ სურტისი   ფერარი* ფერარი D 2 2 6 2 40 1
1965   ჯიმ კლარკი   ლოტუსი* Climax D 6 6 6 6 54 14
1966   ჯეკ ბრებჰემი   ბრებჰემი* რეპკო G 3 4 5 1 42 14
1967   დენი ჰალმი   ბრებჰემი* რეპკო G 0 2 8 2 51 5
1968   გრემ ჰილი   ლოტუსი* ფორდი F 2 3 6 0 48 12
1969   ჯეკი სტიუარტი   მატრა* ფორდი D 2 6 7 5 63 26
1970   იოჰან რინდტი   ლოტუსი* ფორდი F 3 5 5 1 45 5
1971   ჯეკი სტიუარტი   ტირელი* ფორდი G 6 6 7 3 62 29
1972   ემერსონ პიტიპალდი   ლოტუსი* ფორდი F 3 5 8 0 61 16
1973   ჯეკი სტიუარტი   ტირელი ფორდი G 3 5 8 1 71 16
1974   ემერსონ პიტიპალდი   მაკლარენი* ფორდი G 2 3 7 0 55 3
1975   ნიკი ლაუდა   ფერარი* ფერარი G 9 5 8 2 64.5 19.5
1976   ჯეიმზ ჰანტი   მაკლარენი ფორდი G 8 6 8 2 69 1
1977   ნიკი ლაუდა   ფერარი* ფერარი G 2 3 10 3 72 17
1978   მარიო ანდრეტი   ლოტუსი* ფორდი G 8 6 7 3 64 13
1979   ჯოდი შეკტერი   ფერარი* ფერარი M 1 3 6 0 51 4
1980   ალან ჯონსი   უილიამსი* ფორდი G 3 5 10 5 67 13
1981   ნელსონ პიკე   ბრებჰემი ფორდი M

G

4 3 7 1 50 1
1982   კეკე როსბერგი   უილიამსი ფორდი G 1 1 6 0 44 5
1983   ნელსონ პიკე   ბრებჰემი BMW M 1 3 8 4 59 2
1984   ნიკი ლაუდა   მაკლარენი* TAG M 0 5 9 5 72 0.5
1985   ალენ პროსტი   მაკლარენი* TAG G 2 5 11 5 73 20
1986   ალენ პროსტი   მაკლარენი TAG G 1 4 11 2 72 2
1987   ნელსონ პიკე   უილიამსი* ჰონდა G 4 3 11 4 73 12
1988   აირტონ სენა   მაკლარენი* ჰონდა G 13 8 11 3 90 3
1989   ალენ პროსტი   მაკლარენი* ჰონდა G 2 4 11 5 76 16
1990   აირტონ სენა   მაკლარენი* ჰონდა G 10 6 11 2 78 7
1991   აირტონ სენა   მაკლარენი* ჰონდა G 8 7 12 2 96 24
1992   ნაიჯელ მენსელი   უილიამსი* რენო G 14 9 12 8 108 52
1993   ალენ პროსტი   უილიამსი* რენო G 13 7 12 6 99 26
1994   მიხაელ შუმახერი   ბენეტონი ფორდი G 6 8 10 8 92 1
1995   მიხაელ შუმახერი   ბენეტონი* რენო G 4 9 11 8 102 33
1996   დეიმონ ჰილი   უილიამსი* რენო G 9 8 10 5 97 19
1997   ჟაკ ვილნევი   უილიამსი* რენო G 10 7 8 3 81 39 (3)
1998   მიკა ჰაკინენი   მაკლარენი* მერსედესი B 9 8 11 6 100 14
1999   მიკა ჰაკინენი   მაკლარენი მერსედესი B 11 5 10 6 76 2
2000   მიხაელ შუმახერი   ფერარი* ფერარი B 9 9 12 2 108 19
2001   მიხაელ შუმახერი   ფერარი* ფერარი B 11 9 14 3 123 58
2002   მიხაელ შუმახერი   ფერარი* ფერარი B 7 11 17 7 144 67
2003   მიხაელ შუმახერი   ფერარი* ფერარი B 5 6 8 5 93 2
2004   მიხაელ შუმახერი   ფერარი* ფერარი B 8 13 15 10 148 34
2005   ფერნანდო ალონსო   რენო* რენო M 6 7 15 2 133 21
2006   ფერნანდო ალონსო   რენო* რენო M 6 7 14 5 134 13
2007   კიმი რაიკონენი   ფერარი* ფერარი B 3 6 12 6 110 1
2008   ლუის ჰემილტონი   მაკლარენი მერსედესი B 7 5 10 1 98 1
2009   ჯენსონ ბატონი   ბრაუნი* მერსედესი B 4 6 9 2 95 11
2010   სებასტიან ფეტელი   რედ ბული* რენო B 10 5 10 3 256 4
2011   სებასტიან ფეტელი   რედ ბული* რენო P 15 11 17 3 392 122
2012   სებასტიან ფეტელი   რედ ბული* რენო P 6 5 10 6 281 3
2013   სებასტიან ფეტელი   რედ ბული* რენო P 9 13 16 7 397 155
2014   ლუის ჰემილტონი   მერსედესი* მერსედესი P 7 11 16 7 384 67
2015   ლუის ჰემილტონი   მერსედესი* მერსედესი P 11 10 17 8 381 59
2016   ნიკო როსბერგი   მერსედესი* მერსედესი P 8 9 16 6 385 5
2017   ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 11 9 13 7 363 46
2018   ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 11 11 17 3 408 88
2019   ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 5 11 17 6 413 87
2020   ლუის ჰამილტონი[5] მერსედესი მერსედესი P 10 11 14 6 347 124
2021   მაქს ფერსტაპენი[6] რედ ბული ჰონდა P 10 10 18 6 395.5 8
2022   მაქს ფერსტაპენი[6] რედ ბული RBPT P 7 15 17 5 454 146
2023   მაქს ვერსტაპენი რედ ბული RBPT P 12 19 21 9 575 290

განმარტება რედაქტირება

* (ფიფქი) — აღნიშნავს იმ გუნდებს, რომლებმაც ამავე სეზონში მოიგეს კოსნტრუქტორების ჩემპიონატი (ჯილდოები 1958 წლის სეზონიდან).

ლიტერატურა რედაქტირება

  • Amara, Solange; Davillerd, Cyril; et al. (2004). Formula One Yearbook 2004–05. Chronosports S.A.. ISBN 2-84707-072-9. 

რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება

სქოლიო რედაქტირება

  1. ↑ About FIA. Fédération Internationale de l'Automobile (FIA) (24 February 2015). ციტირების თარიღი: 13 April 2020
  2. ↑ Williamson, Martin. A brief history of Formula One. ESPN. ციტირების თარიღი: 23 December 2020
  3. ↑ Hughes, Mark; Tremayne, David (2002) The Concise Encyclopedia of Formula 1. Parragon, გვ. 82–83. ISBN 0-75258-766-8. 
  4. ↑ 2020 Formula One Sporting Regulations გვ. 3–4. Fédération Internationale de l'Automobile (FIA) (7 April 2020). ციტირების თარიღი: 15 April 2020
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Lewis Hamilton. formula1.com. ციტირების თარიღი: 27 ნოემბერი, 2016
  6. ↑ 6.0 6.1 Max Verstappen. formula1.com. ციტირების თარიღი: 12 December 2021
მოძიებულია „https://ka.wikipedia.org/w/index.php?title=ფორმულა_ერთის_მსოფლიო_ჩემპიონების_სია&oldid=4640178“-დან