საშუალო იაპონური ენა

საშუალო იაპონური ენა, ან შუაიაპონური ხანა (იაპონურად 中世日本語, chūsei nihongo) იყო იაპონური ენის ისტორიული განვითარების ერთ-ერთი საფეხური, წარმოადგენს კლასიკური იაპონურიდან ახალ იაპონურზე გარდამავალ ხანას. ამ დროის იაპონურმა არაერთი ძველი ნიშანი უკუაგდო და თავის დღევანდელ ფორმას დაუახლოვდა.

შუაიაპონური ხანა: ქვეპერიოდები

საშუალო, ან შუაიაპონური ენის განვითარებაში ეს ე.წ. გარდამავალი პერიოდი გრძელდებოდა დაახლოებით 500 წელს XII-დან XV საუკუნემდე. მიღებულია ამ ხანის ორ, ადრეულ და გვიან ქვეპერიოდებად დაყოფა.
პოლიტიკურ-ისტორიული თვალთახედვით, ადრეული შუაიაპონური არსებობდა ჰეიანისა, - უფრო ზუსტად კი ინსეის დროს, და ასევე კამაკურას ხანაში, ხოლო გვიანი შუაიაპონური კი მურომაჩის ხანაში დაიწყო და დასრულდა.

• ადრეული შუაიაპონური ხანა.
• გვიანი შუაიაპონური ხანა.

წანამძღვრები

XII საუკუნის დასასრული იაპონიის ისტორიაში არის ჟამი ჰეიანის პერიოდის არისტოკრატიული საზოგადოებიდან სამურაების ფეოდალურ საზოგადოებაზე გადასვლისა. ამ ცვლილებებს თან ახლდა პოლიტიკური ცენტრის გადატანა აღმოსავლეთისაკენ და მისი აღმართვა შოგუნატეში. ამ დროს გაჩნდა უამრავი ახალი ბუდისტური მოძრაობა, გაიზარდა წერა-კითხვის მცოდნეთა რიცხვი.

XVI საუკუნის შუა ხანებში პორტუგალიელმა მისიონერებმა იაპონიასაც მიაღწიეს, რამაც დასავლური კონცეპტების, აზროვნების ტიპის გაჩენა გამოიწვია ქვეყანაში. იაპონურში გაჩნდა პირველი ევრონასესხობები.

ქრისტიანობის (იაპონურად „ქრისტიანობა იაპონიაში“) გასავრცელებლად პორტუგალიელ მისიონერებს მოუწიათ იაპონური ენის შესწავლა-დაუფლება. მათ შეჰქმნეს დიდძალი ლინგვისტური ლიტერატურა გრამატიკებისა და ლექსიკონების სახით. მისიონერები ძირითადად თარგნიდნენ თავიანთ სამისიონერო მიზნებისთვის გამოსადეგარ ლიტერატურას. ეს წყაროები წარმოადგენენ ფასდაუდებელი მნიშვნელობის ნაშრომებს საშუალო იაპონური ენის ენათმეცნიერული კვლევის საქმეში.

იხილეთ აგრეთვე

• იაპონოლოგია
• გამოცდა იაპონურ ენაში უცხოელთათვის
• აზიისა და აფრიკის ინსტიტუტი

ლიტერატურა

• 土井 忠生 『時代別国語大辞典 室町時代編一』 三省堂、東京、1985年（日本語）。ISBN 4-385-13296-8。
• ジョアン ロドリゲス・土井 忠生（訳） 『日本大文典』 三省堂、1955年（原著1604-1608）（日本語）。ISBN 978-48301-02974。
• 『邦訳日葡辞書』 岩波書店、東京、1980年（原著1603年）（日本語）。ISBN 4-0008-0021-3。
• Frellesvig, Bjarke (1995). A Case Study in Diachronic Phonology: The Japanese Onbin Sound Changes. Aarhus University Press. ISBN 87-7288-489-4.
• Frellesvig, Bjarke (2010). A history of the Japanese language. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0521653206.
• Martin, Samuel E. (1987). The Japanese Language Through Time. Yale University Press. ISBN 0-300-03729-5.