რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი
რუსტამ მამედ იბრაჰიმ-ოღლუ იბრაჰიმბეიოვი (აზერ. Rüstəm Məmmədibrahim oğlu İbrahimbəyov; რუს. Рустам Ибрагимбеков; დ. 5 თებერვალი, 1939 — გ. 10 მარტი, 2022 ) — საბჭოთა აზერბაიჯანელი სცენარისტი, დრამატურგი და პროდიუსერი. აზერბაიჯანის კინემატოგრაფისტთა კავშირის თავმჯდომარე და იბრუს თეატრის დირექტორი.
| რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი | |
|---|---|
 | |
| დაიბადა | 5 თებერვალი, 1939 ბაქო, აზერბაიჯანი |
| გარდაიცვალა | 10 მარტი, 2022 (83 წლის) |
| ეროვნება | აზერბაიჯანელი |
| საქმიანობა | რეჟისორი, სცენარისტი, კინემატოგრაფი |
ბიოგრაფია რედაქტირება
რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი დაიბადა ბაქოში, აზერბაიჯანის საბჭოთა სოციალურ რესპუბლიკაში, 1939 წლის 5 თებერვალს, მამედ იბრაჰიმბეიოვისა და ფატიმა მეშადიბეიოვას ოჯახში. მამამისი ხელოვნების ისტორიის პროფესორი, შემახადან იყო. [1] იბრაჰიმბეიოვი არის აზერბაიჯანელი მწერლისა და პოლიტიკოსის მაგსუდ იბრაჰიმბეიოვის უმცროსი ძმა.
რუსტამმა დაამთავრა აზერბაიჯანის ზეთისა და ქიმიის ინსტიტუტი, შემდეგ სცენარისტობა და რეჟისორობა ისწავლა გარაზიმოვის კინემატოგრაფიის ინსტიტუტში, მოსკოვში. მას მთლიანობაში დაწერილი აქვს 40-ზე მეტი ფილმის, სატელევიზიო გადაცემის და პიესის სცენარი.
1987 წელს იყო ჟიურის წევრი მოსკოვის მე-15 საერთაშორისო კინოფესტივალზე.
იბრაჰიმბეიოვი ცნობილი მწერალი იყო. მისი ნაშრომები გამოქვეყნდა რუსეთში, აზერბაიჯანსა და მის ფარგლებს გარეთ. ასევე დაწერა ათზე მეტი თეატრალური სპექტაკლი, რომლებიც დაიდგა მრავალ თეატრში. რუსტამ იბრაჰიმბეიოვმა ასევე გადაიღო რამდენიმე სრულმეტრაჟიანი მხატვრული ფილმი. 2001 წელს დააარსა იბრუსი, კულტურული ცენტრი ბაქოში, რომელიც ფუნქციონირებს როგორც თეატრი. იბრუსში სპექტაკლები შესრულებულია როგორც აზერბაიჯანულ, ისე რუსულ ენაზე. [2]
იყო რეჟისორების კავშირის ასოციაციის მდივანი, რომელიც რეჟისორებს წარმოადგენს ყველა ყოფილი საბჭოთა სოციალური რესპუბლიკებიდან. არის ევროპული ფილმების აკადემიის წევრი. სხვადასხვა დროს ცხოვრობდა როგორც ბაქოში, ასევე მოსკოვში და ლოს-ანჯელესში.
საზოგადოებრივი აქტივობა და კრიტიკა რედაქტირება
გვიან საბჭოთა ეპოქაში იბრაჰიმბეიოვი იყო აზერბაიჯანის სახალხო ფრონტის მხარდამჭერი, რომლის მთავარი მოთხოვნაც დემოკრატიული რეფორმები და აზერბაიჯანის სუვერენიტეტი იყო. მან კამრან ბაგიროვისა და აიაზ მუტალიბოვის მიერ შექმნილ პეტიციებს შავი იანვრის შემდეგ მოაწერა ხელი. შავი იანვარი, რომელიც ასევე ცნობილია როგორც შავი შაბათი ან იანვრის ხოცვა, იყო ძალადობრივი დარბევა ბაქოში 1990 წლის 19–20 იანვარს, საბჭოთა ჯარები ბაქოში შევიდნენ და დახვრიტეს მშვიდობიანი პრო-პოპულარული ფრონტის აქციის 130-ზე მეტი მონაწილე და სამედიცინო პერსონალი. [3]
2009 წელს რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი გახდა აზერბაიჯანული საზოგადოებრივი ორგანიზაციის ინტელიგენციის ფორუმის ერთ-ერთი დამფუძნებელი, რომელიც აერთიანებს გამოჩენილ მეცნიერებს, მწერლებს და ჟურნალისტებს. ფორუმმა ერთხმად გააკრიტიკა აზერბაიჯანელი ბლოგერების ემინ მილი და ადნან ჰაჯიზადე დაპატიმრება, რომლებიც ბრალდებულები არიან ხულიგნობაში, ხოლო მთავრობისგან მოითხოვეს ოპოზიციონერი ჟურნალისტის ეინულა ფატულაევის გათავისუფლება, რომელიც ციხეში ცილისწამების, ტერორიზმისა და ნარკოტიკების შენახვის წახალისების მიზნით დააპატიმრეს. [4] გავრცელებული ინფორმაციით, რუსტამი ასევე დაესწრო ოპოზიციის აქციებს ბაქოში. [5]
აზერბაიჯანულ მედიასთან ინტერვიუში პოლონელმა რეჟისორმა კშიშტოფ ზანუსიმ შეაქო იბრაჰიმბეიოვი როგორც აზერბაიჯანულ, ისე მსოფლიო კინოში შეტანილი წვლილისთვის. დაახლოებით იმავე დროს აზერბაიჯანის პრეზიდენტის ადმინისტრაციის უფროსი ალი ჰასანოვი იბრაჰიმბეიოვი თავს დაესხა მედიაში და ადანაშაულებდა მას მოსკოვში ბიზნესმენების წინააღმდეგ ჩადენილ თაღლითობაში. მან ასევე კომენტარი გააკეთა ახალი გაერთიანების დაფუძნებაზე და თქვა, რომ ფილმის გადაღება მოითხოვს გამოცდილ ადამიანებს, და არა მათ, ვისაც არაფრის გაკეთება შეუძლია. მან ასევე დასძინა, რომ რამდენიმე ფილმის შექმნისთვის, იბრაჰიმბეიოვი საზოგადოებისგან მადლობას არ უნდა ელოდოს. ქალთა უფლებების დაცვის კომიტეტის თავმჯდომარე ნოველა ჯაფაროვას მიაჩნია, რომ ჰასანოვი იურიდიულად უნდა იყოს ანგარიშვალდებული აზერბაიჯანის კანონის შესაბამისად, რომელიც ცილისწამებას კვლავ სისხლის სამართლის დანაშაულად მიიჩნევს, მაგრამ, როგორც ჩანს, აღნიშნული კანონი მხოლოდ ჟურნალისტების წინააღმდეგ გამოიყენება. ჰელსინკის მოქალაქეთა ასამბლეის აზერბაიჯანის ეროვნული კომიტეტის თავმჯდომარემ არზუ აბდულაევამ თქვა, რომ ჰასანოვის სიტყვები, როგორც სოციალური და პოლიტიკური დეპარტამენტის ხელმძღვანელის მხრიდან, ალოგიკურია. მისი თქმით, იბრაჰიმბეიოვი რეპუტაცია უნაკლოა აზერბაიჯანში. [6]
2012 წლის ივლისში, აზერბაიჯანული წარმოშობის რუსმა მწერალმა ედუარდ ბაგიროვმა საჯაროდ თქვა უარი აზერბაიჯანის მწერალთა კავშირისა და სრულიად რუსული აზერბაიჯანული კონგრესის წევრობაზე, რითაც პროტესი გამოეხატა იბრაჰიმბეიოვის წინააღმდეგ მიმართულ პოლიტიკურ რეპრესიებზე. [7]
პირადი ცხოვრება რედაქტირება
რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი იყო რეჟისორის, ფუად იბრაჰიმეიოვის მამა, რომელიც მას შოჰრატ იბრაჰიმბეიოვასთან ქორწინების დროს ეყოლა. ერთი წლის შემდეგ წყვილი განქორწინდა და იგი დაქორწინდა მსახიობ ლუდმილა დუხოვნაიაზე, რომლისგანაც მას შეეძინა ქალიშვილი სახელად ფატიმა. [8]
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
- ინტერვიუ რუსტამ იბრაჰიმბეიოვთან ნიუ-იორკში სკრინინგის მისი 2010 ფილმი "Глазами Призрака" (in Russian) YouTube-ზე .
- ინტერვიუ რუსტამ იბრაჰიმბეიოვთან 1995 წლის ოსკარის მოპოვების შემდეგ საუკეთესო უცხოური ფილმის "მზეზე დამწვარი" სცენარის წერისთვის, აზერბაიჯანის საერთაშორისო, ტ. 3: 2 (1995 წლის ზაფხული), გვ. 8-11 .
- "ცნობილი ადამიანები, მაშინ და ახლა - რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი", აზერბაიჯანის საერთაშორისო, ტ. 7: 4 (1999 წლის ზამთარი), გვ. 22-23 .
- რუსტამ იბრაჰიმბეიოვის ბიოგრაფია (რუსულ ენაზე)
- რუსტამ იბრაჰიმბეიოვი კინოფილმების ინტერნეტ-მონაცემთა ბაზაში
- რუსტამ იბრაჰიმბეიოვის მოთხრობა, "მუსიკალური გაკვეთილი" აზერბაიჯანის ინტერნაციონალში, ტ. 12: 1 (2004 წლის გაზაფხული), გვ. 94-97.
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ ВИКТОР МАТИЗЕН (26 May 2005). „დაარქივებული ასლი“ Рустам Ибрагимбеков: "Три дня я европеец, три дня – азиат" (რუსული). Газета «Новые Известия». დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2008-05-29. ციტირების თარიღი: 2021-10-22.
- ↑ Rustam Ibragimbekov to Open New Stage in Moscow, Trend.az, 12 November 2010.
- ↑ Rustam Ibragimbekov: The Government is Corrupt by the Silence of the People, radioazadlyg.org, 21 April 2012.
- ↑ Rashad Rustamov. "Unethical to Praise Govt First, Then to Criticise It", zerkalo.az, 25 May 2012.
- ↑ Alexander Kasatkin. Govt Agreed to Let Rally Be Held, ekhokavkaza.com, 8 April 2012.
- ↑ Human Rights Activists: 'Ali Hasanov Must Be Held Liable'. Haqqin.az. 23 July 2012.
- ↑ Eduard Bagirov. Farewell, My Azerbaijan!. Azerros. 30 July 2012. Retrieved 15 August 2012.
- ↑ Валерий Кичин (24 January 2007). Старый князь и новые проблемы (რუსული). "Российская газета". Я азербайджанец, я люблю свой народ, но большую часть жизни прожил в России.