პაჭანიკები (რუს. Печенег(и), თურქ. Peçenek(ler), უნგრ. Besenyő(k), ბერძ. Πατζινάκοι, Πετσενέγοι, Πατζινακίται, სერბ. Pečenjezi, ლათ. Pacinacae, Bisseni) — ტომთა კავშირი. ჩამოყალიბდა მომთაბარე თურქების, სერმატული და უნგრულ-ფინური ტომების შერწყმის შედეგად. ეთნიკურად ევროპეიდული და მონღოლოიდური ტიპების ნარევს წარმოადგენდნენ. ენა მიეკუთვნებოდა თურქულ ენათა ჯგუფს. VIII-IX საუკუნეებში სახლობდნენ მდინარე ვოლგასა და ურალს შორის. IX საუკუნეში გადაინაცვლეს დასავლეთით და დასახლდნენ უდიდეს ტერიტორიაზე ვოლგის ქვემო წელიდან დუნაის შესართავამდე. პაჭანიკების ძირითადი საქმიანობა მესაქონლეობა იყო. X საუკუნეში ხშირად თარეშობდნენ რუსი მთავრების სამფლობელოებში, 1036 წელს იაროსლავ ბრძენმა ბოლო მოუღო მათ თარეშს. XIII-XIV საუკუნეებში პაჭანიკები გაითქვიფნენ ყივჩაღებთან, რუსებთან, ბიზანტიელებთან, უნგრელებთან და მონღოლებთან.

აღმოსავლეთი ევროპა, პაჭანიკთა ძირითადი დასახლებები, 1015 წ.

მოხსენიებული არიან ბიზანტიურ, არაბულ, რუსულ და დასავლეთევროპულ ჟამთააღწერებში.

ლიტერატურა რედაქტირება

 
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
  • ნ. ასათიანი, ისტორია 11, გვ. 346 – "ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობა", თბ., 2009.