მალდივის კულტურა — მრავალი წყაროდან მომდინარე კულტურა, რომელზეც გავლენა იქონია შრი-ლანკასა და სამხრეთ ინდოეთის სანაპიროებთან სიახლოვემ. მოსახლეობა ანთროპოლოგიური თვალსაზრისით ძირითადად ინდო-არიულია.

მალდივის ტრადიციული ნიჩბები
ზღაპრის გმირის ნახატის ასლი. დიგუვანდო. ფუვამულა.

გავლენები რედაქტირება

დივეჰის (მალდივური) ენა ინდო-ირანული სანსკრიტული წარმოშობისაა და, შესაბამისად, მჭიდრო კავშირშია სინჰალთან, რაც მიუთითებს გავლენაზე ნახევარკონტინენტის ჩრდილოეთიდან. ლეგენდების თანახმად, იქ წარმოიშვა მეფეთა დინასტია, რომელიც წარსულში მალდივის კუნძულებს მართავდა.

შესაძლებელია, რომ ძველმა მეფეებმა ბუდიზმი ნახევარკუნძულიდან ჩამოიტანეს, მაგრამ ეს არ არის ნათლად დადასტურებული. შრი-ლანკაში მსგავსი ლეგენდები არსებობს, მაგრამ გამორიცხულია, რომ მალდივის უძველესი სამეფო და ბუდიზმი ამ კუნძულიდან მოდიოდნენ, რადგან შრი-ლანკას არც ერთ მატიანეში არ არის ნახსენები მალდივები. ნაკლებად სავარაუდოა, რომ შრი-ლანკას უძველესი ქრონიკები არ ახსენებდნენ მალდივის კუნძულებს, თუ მისი სამეფოს განშტოება მალდივის კუნძულებზეც გავრცელდებოდა.


საზოგადოება რედაქტირება

 
სენდბორდინგი

მალდივის კუნძულებზე ქალთა სტატუსი ტრადიციულად საკმაოდ მაღალი იყო, რასაც ნაწილობრივ ადასტურებს ოთხი სულთანა. ქალები არ იფარავენ სახეს და არც მკაცრად განმარტოებულები არიან, მაგრამ ქალებისთვის სპეციალური სექციები განკუთვნილია საზოგადოებრივ ადგილებში, მაგალითად, სტადიონებსა და მეჩეთებში. ქალები ქორწინების შემდეგ არ იღებენ ქმრების გვარებს, ისინი ინარჩუნებენ ქალწულობის გვარებს. ქონებრივი მემკვიდრეობა გადაეცემა როგორც მამაკაცებს, ასევე ქალებს.

ქალებს ყოველთვის მნიშვნელოვანი როლი ჰქონდათ ოჯახსა და საზოგადოებაში. მალდივის ადრეულ ისტორიაში არცთუ იშვიათად იყო ქალი სულთანად ან მმართველად და ნათქვამია, რომ საზოგადოება ერთ დროს მატრიარქატული იყო. დღევანდელ საზოგადოებაში ქალები ძლიერ პოზიციებს იკავებენ მთავრობასა და ბიზნესში. მთავრობაში დასაქმებულ თანამშრომელთა დიდი პროცენტი ქალია.

მალდივის კულტურა ძლიერი მატრიარქალური ტრადიციის მრავალ ასპექტს იზიარებს ძველ დრავიდულ კულტურასთან. მალდივის საზოგადოების უნიკალური თვისებაა განქორწინების ძალიან მაღალი მაჩვენებელი, რომელსაც ზოგიერთები ხსნიან ადრეული ქორწინებით.

პოლიგამია მალდივის კუნძულებზე ლეგალურია, თუმცა გავრცელებული ინფორმაციით, ასეთი გაერთიანებები ძალიან იშვიათია. ასეც რომ იყოს, 1998 წელს ორმოცდაცხრა პოლიგამიური ქორწინება მოხდა. პოლიგამიას ასევე მოიცავს მალდივის 2001 წლის კანონი, რომელიც სასამართლოებს ავალდებულებს შეაფასონ მამაკაცის ფინანსები, სანამ მას სხვა ცოლის მოყვანის უფლებას მისცემენ. [1]

მალდივის კუნძულებზე პროსტიტუცია უკანონოა და უცხოელებს, რომლებიც პროსტიტუციით არიან დაკავებულნი, შეიძლება დეპორტაცია დაემუქროთ, მალდიველები კი დაპატიმრდებიან. [2] [3]

ჰომოსექსუალობა მალდივის კუნძულებზე 1880-იან წლებში იქნა კრიმინალიზებული. [4]

მალდივის სახალხო არდადეგები მოიცავს როგორც სამოქალაქო თარიღებს, ასევე ისლამურ რელიგიურ დღესასწაულებს. [5]

სამზარეულო რედაქტირება

 
მასროში. მალდივის ქონდარი საჭმლის საჭმელები

მალდივის სამზარეულოს ძირითადი ნაწილი თევზია, რადგან თევზაობის ინდუსტრია სიდიდით მეორე ინდუსტრიაა ქვეყანაში. ყოველდღიური კვება მოიცავს ბრინჯსა და თევზს, ყველაზე გავრცელებულ საკვებს, თევზი ცილების ყველაზე მნიშვნელოვანი წყაროა. ძალიან ცოტა ბოსტნეული იჭმევა ქვეყანაში სამეურნეო მიწის ნაკლებობის გამო. უხუცესები ეწევიან გუდუგუდას . ტურისტულ კურორტებზე მიტანილი საკვების უმეტესობა იმპორტირებულია. საზეიმო შემთხვევებში არ მიირთმევენ ღორის ხორცს, სხვა ხორცი დასაშვებია. დაუშვებელია ალკოჰოლის მიღება ტურისტულ კურორტებზე. იმპორტირებულია ძირითადი ისეთი საქონელი, როგორიცაა ბრინჯი, შაქარი და ფქვილი.

ხელოვნება რედაქტირება

თევზის ნახატები ასტროლოგიის წიგნებიდან, ფუვმულა

ფოლკლორი რედაქტირება

მალდივის ფოლკლორი არის მითები, ზღაპრები და ანეკდოტები, რომლებიც მალდივიელთა ზეპირსიტყვიერ ტრადიციას მიეკუთვნება. [6]

მუსიკა და ცეკვა რედაქტირება

კულტურული თვალსაზრისით, მალდიველები თავიანთი ენის საშუალებით გრძნობენ გარკვეულ დამოკიდებულებას ჩრდილოეთ ინდოეთთან, რაც დაკავშირებულია ჩრდილოეთ ინდოეთის ენებთან. ძველი თაობის მალდივიელთა უმეტესობას უყვარს ინდური ფილმების ყურება და ინდური სიმღერების მოსმენა. მალდივის მრავალი პოპულარული სიმღერა დაფუძნებულია ინდური სიმღერების ჰანგებზე. პოპულარულია ბოლივუდის სიმღერები. მალდივის ადგილობრივი ცეკვებისა და სიმღერების უმეტესობა დაფუძნებულია (ან გავლენის ქვეშაა) ჩრდილო ინდოეთის კატაკის ცეკვებზე და ინდურ სიმღერებზე.

მალდიველების საყვარელი მუსიკალური ინსტრუმენტია ბულბულ ტარანგი, ერთგვარი ჰორიზონტალური აკორდეონი.

სქოლიო რედაქტირება

  1. Maldives divorce rate soars
  2. „Prostitution on the rise in the Maldives“. Minivan Daily. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-03-12. ციტირების თარიღი: 2011-09-18.
  3. „Maldives nab foreigners for prostitution“. Lanka Business Online. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 2012-03-23. ციტირების თარიღი: 2011-09-18.
  4. Where is it illegal to be gay?. BBC News. ციტირების თარიღი: 23 February 2014.
  5. List
  6. HCP Bell, The Máldive Islands: An account of the Physical Features, History, Inhabitants, Productions and Trade. Colombo, 1883