ლობოტომია
ლობოტომია — ფსიქოქირურგიის ყველაზე ცნობილი ფორმა, რომლის დროსაც იჭრება თავის ტვინის შუბლის წილებისა და დიენცეფალონის შემაერთებელი ნერვული ბოჭკოები, კერძოდ, თალამუსთან და ჰიპოთალამუსთან განლაგებული ბოჭკოები. იგი გულისხმობს თავის ტვინის პრეფრონტალურ ქერქში შეწყვეტილ კავშირებს.[1] პროცედურა შეიმუშავა პორტუგალიელმა ნეიროქირურგმა ანტონიო ეგაშ მონიშმა, რომელმაც 1949 წელს ნობელის პრემია მიიღო მკურნალობის ამ მეთოდისათვის, თუმცა პრიზის მინიჭება სადავო გახდა.[2]
პროცედურის გამოყენება მკვეთრად გაიზარდა 1940-იანი წლების დასაწყისიდან, 1951 წლისთვის თითქმის 20 000 ლობოტომია განხორციელდა შეერთებულ შტატებში და უფრო მეტი გაერთიანებულ სამეფოში.[3] ლობოტომიის უმრავლესობა ტარდებოდა ქალებზე. 1951 წლისთვის ამერიკულ საავადმყოფოებში ჩატარებულმა კვლევამ აჩვენა, რომ ლობოტომიის პაციენტების თითქმის 60% ქალი იყო. მონაცემებიდან ჩანს, რომ ონტარიოში ლობოტომიის 74% 1948–1952 წლებში ჩატარდა ქალებზე.[4][5][6]
რესურსები ინტერნეტში რედაქტირება
სქოლიო რედაქტირება
- ↑ „Lobotomy: Definition, Procedure & History“. Live Science. ციტირების თარიღი: 2018-06-28.
- ↑ Sutherland, John. Should they de-Nobel Moniz?. The Guardian. 5 August 2004 [Retrieved 22 December 2011].
- ↑ Levinson, Hugh (8 November 2011). „The strange and curious history of lobotomy“. BBC News. BBC.
- ↑ Johnson, Jenell (17 October 2014) American Lobotomy: A Rhetorical History. University of Michigan Press, გვ. 50–60. ISBN 978-0472119448. ციტირების თარიღი: 12 August 2017.
- ↑ El-Hai, Jack. Race and Gender in the Selection of Patients for Lobotomy (2016-12-21). ციტირების თარიღი: 12 August 2017.
- ↑ Lobotomies. დაარქივებულია ორიგინალიდან — 14 მარტი 2016. ციტირების თარიღი: 12 August 2017.