დეხვირი

დეხვირი
სოფელი
	დეხვირი;
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ცაგერის მუნიციპალიტეტი
თემი	ლასურიაში
კოორდინატები	42°37′31″ ჩ. გ. 42°46′06″ ა. გ. / 42.62528° ჩ. გ. 42.76833° ა. გ.
ცენტრის სიმაღლე	640 მ
მოსახლეობა	179 კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 100 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995

დეხვირი — სოფელი საქართველოში, რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარის ცაგერის მუნიციპალიტეტში, ლასურიაშის თემში.^[2] მდებარეობს ცაგერის ქვაბულში, მდინარე ცხენისწყლის მარცხენა მხარეს, ზღვის დონიდან 640 მეტრზე, ცაგერიდან დაშორებულია 3 კილომეტრით.

დემოგრაფია რედაქტირება

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 179 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002^[3]	262	134	128
2014^[1]	179	88	91

დეხირი წყაროებში პირველად მოხსენიებულია XVII საუკუნის II ნახევარში. სოფლის ახლოს დგას ფეოდალური ხანის დეხვირის ციხე. იგი ლეჩხუმის ერთ-ერთი უმნიშვნელოვანესი სიმაგრე იყო და იცავდა ცხენისწყლის ხეობიდან მდინარე ლაჯანურის ხეობაში მიმავალ გზებს. 1802 წელს დეხვირის ციხე სოლომონ II-მ აიღო. ალყის დროს ციხის ნაწილი დაინგრა.

2014-2015 წწ. არქეოლოგიურმა გათხრებმა გამოავლინა შუა საუკუნეების ციხის ნაშთები, გალავანი და დიდი რაოდენობით ქვევრები, ძვ.წ.აღ. VIII-VII საუკუნეებით დათარიღებული ტერასული ტიპის ნაგებობები ტიპური კოლხური კერამიკის ნაშთებით, ასევე ძვ.წ.აღ-ის IV-III საუკუნეების ელინისტური ნამოსახლარი — სამარხები, ციხის გალავნის ნაშთები და მარანი.^[4] ამ ტერიტორიაზე 2013 წლიდან მოწყობილია დეხვირის არქეოლოგიურ-ეთნოგრაფიული მუზეუმი ღია ცის ქვეშ.