ბელარუსული არაბული ანბანი
ბელარუსული არაბული ანბანი — არაბული დამწერლობის საფუძველზე XVI საუკუნეში შექმნილი ანბანი, რომლის საშუალებითაც ხდებოდა ბელარუსული ენის ჩაწერა. შეიცავს 28 ასო-ნიშანს და რამდენიმე დეტალით განსხვავდება ჩვეულებრივი არაბული დამწერლობისაგან.
- მჟღერი ბგერების – ჟ, ჩ, და პ–ს ( «ж», «ч» და «п») გადმოსაცემად, რომლებიც არაბულ ენაში არ მოიპოვება, გამოიყენებოდა თურქულ–სპარსული ანბანის სამოი ასო–ნიშანი:
پ چ ژ
- მჟღერი ბგერებისათვის ძ და ც («дз» და «ц»), შეიქმნა ახალი ნიშნები:
და
- «ў» ბგერას საკუთარი ნიშანი არ გააჩნდა. მის ჩასაწერად იგივე ნიშანი გამოიყენებოდა, რაც «в» ბგერის ჩაწერისას.
ბელარუსული არაბული ანბანი ძირითადად ბელარუსელი თათრების მიერ გამოიყენებოდა. მე–14 – მე–13 საუკუნეებში მათ ბელარუსული ენა მიიღეს, როგორც მშობლიური, მაგრამ მას წერდნენ არაბული ასოების მეშვეობით.
ასოთა შესაბამისობა რედაქტირება
| კირილიცა | ლათინური | არაბული |
| Б, б | B, b | ب |
| Ц, ц | C, c | |
| Ч, ч | Č, č | چ |
| Х, х | CH, ch | ح |
| Д, д | D, d | د |
| ДЖ, дж | DŽ, dž | ج |
| Ф, ф | F, f | ف |
| Ґ, ґ | G, g | غ |
| Г, г | H, h | ه |
| Й, й | J, j | ى |
| К, к | K, k | ق |
| Л, л | Ł, ł | ل |
| М, м | M, m | م |
| Н, н | N, n | ن |
| П, п | P, p | پ |
| Р, р | R, r | ر |
| С, с | S, s | ص |
| Ш, ш | Š, š | ش |
| Т, т | T, t | ط |
| Ў, ў | Ŭ, ŭ | و |
| В, в | V, v | و |
| З, з | Z, z | ض |
| Ж, ж | Ž, ž | ژ |
| ЦЬ, ць | Ć, ć | س |
| ДЗЬ, дзь | DŹ, dź | |
| ЛЬ, ль | L, l | ل |
| НЬ, нь | Ń, ń | ن |
| СЬ, сь | Ś, ś | ث |
| ЗЬ, зь | Ź, ź | ز |
| ТЬ, ть | TJ, tj | ت |
| КЬ, кь | KJ, kj | ك |
| ' | - | ع |
| Ь, ь | - | - |
ლიტერატურა რედაქტირება
- Д-р Я. Станкевіч. Беларускія мусульмане і беларуская літаратура арабскім пісьмом. [Адбітка з гадавіка Беларускага Навуковага Таварыства, кн. I.] — Вільня : Друкарня Я. Левіна, 1933 ; Менск : Беларускае коопэрацыйна-выдавецкае таварыства ″Адраджэньне″, 1991 [факсімільн.]. — 3-е выд.